Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος ΜΕΡΚΟΥΡΙΟΥ.

Ταῦτα ἀκούσας ἀπροσδοκήτως ὁ βασιλεὺς ἐλυπήθη καὶ σταθεὶς ὥραν πολλὴν ἀπεκρίθη πρὸς τὸν κατήγορον λέγων· «Δὲν πρέπει νὰ σὲ πιστεύσω τοσοῦτον εὔκολα, ἀλλὰ πρῶτον θέλω νὰ ἐξετάσω τὴν ὑπόθεσιν· καὶ ἐὰν εἶναι ἀληθῆ ὅσα εἶπες, θὰ τοῦ δώσω πικρὸν καὶ ἄτιμον θάνατον· ἐὰν δὲ τὸν διαβάλῃς ψευδῶς ἀπὸ φθόνον ἢ μῖσος, ὅπερ ἔχεις πρὸς αὐτόν, θὰ σὲ παιδεύσω δικαίως ὡς συκοφάντην καὶ ψευδοκατήγορον, ἤ, ἐὰν τὸν κατήγγειλες ἀληθῶς, θὰ σὲ τιμήσω μὲ μεγάλην ἀντάμειψιν ὡς ζηλωτὴν τῶν θεῶν πιστότατον.

Τότε συντόμως ἐκάλεσε τὸν Μερκούριον καὶ τοῦ λέγε· «Δὲν σὲ ἐτίμησα ἐγὼ μὲ τοιοῦτον μέγα καὶ ἐπισημότατον ἀξίωμα καὶ σὲ κατέστησα μὲ τὴν συμβουλὴν τῶν θεῶν ἀρχηγὸν ἐπάνω εἰς ὅλους τοὺς ἄρχοντας; ἀλλὰ πόθεν σοῦ ἦλθεν ἡ τοσαύτη ἀγνωσία καὶ ὑψηλοφροσύνη καὶ καταφρονεῖς, ἀφρονέστατε, τοὺς εὐεργέτας θεούς, οἵτινες ἔδωσαν τὴν κατὰ τῶν βαρβάρων νίκην καὶ εἰς τοσαύτην τιμὴν σὲ ἀνεβίβασαν;». Τότε ὁ Ἅγιος δὲν ἐδειλίασε ποσῶς τὸν θυμὸν τοῦ βασιλέως, ἀλλὰ χωρὶς φόβον ἀπεκρίθη πρὸς αὐτὸν λέγων· «Αὐτὴν τὴν τιμήν, τὴν ὁποίαν λέγεις ὅτι μοῦ ἔδωκες, ἐγὼ ποσῶς δὲν τὴν συλλογίζομαι, ἀλλὰ φροντίζω νὰ λάβω τιμὴν αἰώνιον ἀπὸ τὸν Θεόν μου, ὅστις μοῦ ἔδωκε δύναμιν καὶ ἐνίκησα τοὺς ἐχθρούς σου καὶ οὕτω θέλω νικήσει καὶ σὲ μὲ τὴν ἐκείνου βοήθειαν, νὰ κληρονομήσω τὰ οὐράνια ἀγαθά, τὰ ὁποῖα διαμένουσι πάντοτε καὶ διὰ τὰ ὁποῖα καταφρονῶ ταῦτα τὰ πρόσκαιρα, ἅτινα διαλύονται ὡς καπνὸς καὶ ὡς ὄνειρον ἀφανίζονται». Αὐτὰ καὶ ἄλλα ὅμοια λέγων ὁ γενναῖος Μερκούριος ἐξέβαλε τὴν ζώνην καὶ τὸ στρατηλατικὸν ἔνδυμα καὶ ρίπτων τοῦτο πρὸς αὐτὸν εἶπε· «Γυμνὸς ἐξῆλθον ἐκ κοιλίας μητρός μου, γυμνὸς καὶ ἀπελεύσομαι» (Ἰὼβ α’ 21). Ἦτο δὲ ὁ Ἅγιος φύσει ὡραῖος νέος, ἀλλὰ τότε, ὅτε ἐξεγυμνώθη τὰ ἑλληνικὰ ἱμάτια, ἐφάνη ἀπὸ θείαν Χάριν λαμπρότερος καὶ βλέπων τὸ κάλλος του ὁ βασιλεὺς ἐθαύμαζε καὶ προστάσσει νὰ τὸν φυλακίσουν, παραγγείλας εἰς τοὺς στρατιώτας κρυφίως νὰ τὸν φοβερίσουν μὲ λόγους, μήπως καὶ τὸν καταπείσουν νὰ ἀλλάξῃ τὴν γνώμην του· ὁ δὲ Ἅγιος, πηγαίνων εἰς τὸ δεσμωτήριον, ηὐχαρίστει τὸν Κύριον, ὅστις τὸν ἐνίσχυσε εἰς τὸ κριτήριον καὶ τοῦ ἐζήτει βοήθειαν καὶ διὰ τὸ μέλλον νὰ τελειώση εὐσεβῶς τὸ Μαρτύριον.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Δέκιος ἐφονεύθη διὰ προδοσίας τοῦ Γάλλου τὸ ἔτος 251, ὁ Γάλλος ἐφονεύθη ὑπὸ τῶν ἰδίων του στρατιωτῶν εἰς ἐκστρατείαν κατὰ τοῦ αὐτοανακηρυχθέντος εἰς αὐτοκράτορα Αἰμιλιανοῦ τὸ 253, ὁ δὲ Οὐαλεριανὸς αἰχμαλωτισθεὶς ὑπὸ τῶν Περσῶν τὸ 260, ἀπέθανε μετὰ δεκαετίαν εἰς τὴν αἰχμαλωσίαν, ἀφοῦ ἐν τῷ μεταξὺ ὑπέστη ἀνεκδιηγήτους ἐξευτελισμοὺς καὶ ταπεινώσεις.

[2] Ὁ Ἅγιος Μεγαλομάρτυς Μερκούριος περὶ τοὺς ἑκατὸ χρόνους μετὰ τὴν τελείωσιν αὐτοῦ, διὰ προσευχῆς τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, ἐφόνευσε διὰ θαύματος καὶ τὸν παραβάτην Ἰουλιανὸν εὑρισκόμενον εἰς τὴν Περσίαν. Βλέπε περὶ τούτου εἰς τὸν βίον τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, τῇ αʹ (1ῃ) Ἰανουαρίου (Τόμος Αʹ) τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».