Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος ΜΕΡΚΟΥΡΙΟΥ.

Ὅθεν ἀπὸ τὴν πολλὴν ἀγάπην, τὴν ὁποίαν τοῦ ἔδειξεν ὁ ἐπίγειος βασιλεύς, ἐλησμόνησε τὸν οὐράνιον· ὁ δὲ θεῖος Ἄγγελος ἐφάνη εἰς αὐτὸν πάλιν νύκτα τινά, ὅτε ἐκοιμᾶτο, καὶ ἐξυπνήσας αὐτὸν τὸν ὠνείδισε λέγων· «Δὲν ἐνθυμεῖσαι τί σοῦ εἶπον, ὅταν σοῦ ἔδωσα τὴν ἐκλεκτὴν σπάθην, μὲ τὴν ὁποίαν ἐνίκησες τόσον πλῆθος ἐχθρῶν μὲ τὴν θείαν βοήθειαν, ὅτι δηλαδὴ μέλλεις νὰ μαρτυρήσῃς διὰ τὸν Χριστόν, νὰ λάβῃς ἀμάραντον στέφανον καὶ δόξαν αἰώνιον; Διατὶ λοιπὸν προτιμᾷς τὰς τιμὰς τοῦ βασιλέως καὶ προσωρινὴν ἀπόλαυσιν; Ἔγειραι ἀπὸ τὸν ὕπνον τῆς ἀμελείας, καὶ καταφρόνησον αὐτὴν τὴν πρόσκαιρον εὐδαιμονίαν, νὰ ἔλθῃς εἰς τὰ οὐράνια ἀνάκτορα εἰς τὰ ὁποῖα εἶναι πάντα ἡμέρα πάμφωτος». Ταῦτα λέγων ὁ Ἄγγελος ἔγινεν ἄφαντος· ὁ δὲ Μερκούριος, συλλογιζόμενος ὅσα τοῦ εἶπεν ὁ Ἄγγελος, ἐνεθυμεῖτο καὶ τὸν λόγον τοῦ πατρός του, ὅστις τὸν ἐνουθέτει πολλάκις πρὸς σωτηρίαν ψυχῆς καὶ τοῦ διηγεῖτο τὰ ἀγαθὰ τῆς οὐρανίου μακαριότητος καὶ ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι Θεὸς προαιώνιος καὶ Δεσπότης πάσης κτίσεως, ὅστις ἔκαμε τὸν οὐρανόν, τὴν γῆν, τὴν θάλασσαν καὶ τὰ λοιπὰ κτίσματα, καὶ κυβερνᾷ καὶ διακρατεῖ τὰ σύμπαντα, καὶ μέλλει νὰ ἔλθῃ νὰ κρίνῃ τὸν κόσμον ἅπαντα.

Ταῦτα διανοούμενος ὁ Μερκούριος ἔκλαιε πικρῶς καὶ ἐθρήνει ἀπαρηγόρητα· ὁ δὲ βασιλεύς, ἐπειδὴ εἶχε συγκαλέσει μεγάλην σύναξιν, ἐκάλεσε καὶ τὸν Ἅγιον νὰ ὑπάγῃ εἰς τὸ συνέδριον, αὐτὸς ὅμως δὲν ἐπῆγε, προβάλλων εὔλογόν τινα πρόφασιν. Τὴν ἑπομένην, ὅταν ἐπῆγε νὰ χαιρετήσῃ τὸν βασιλέα, τοῦ λέγει ἐκεῖνος· «Ἂς ὑπάγωμεν νὰ θυσιάσωμεν εἰς τὸν ναὸν τῆς Ἀρτέμιδος, διὰ νὰ τὴν ἔχωμεν καὶ ἄλλην φορὰν βοηθὸν καὶ σύμμαχον εἰς τοὺς πολέμους». Ὁ δὲ Μερκούριος εὑρίσκων πάλιν ἄλλην πρόφασιν ἐπέστρεψεν εἰς τὸν οἶκον του. Τότε ἄνθρωπός τις, ὅστις τὸν ἐμίσει, εὗρε τὸν καιρὸν νὰ διαβάλῃ τὸν Ἅγιον καὶ νὰ φανῇ αὐτὸς πιστὸς πρὸς τὸν βασιλέα ἐπιδιώκων νὰ λάβῃ αὐτὸς τὸ ἀξίωμα τοῦ στρατηλάτου. Λέγει λοιπὸν πρὸς τὸν βασιλέα ὁ τρισάθλιος· «Ἐγώ, βασιλεῦ κράτιστε, πρότερον ἐτίμων πολὺ τὸν Μερκούριον ὡς πρῶτον τοῦ στρατοπέδου καὶ τὸν ἐσεβόμην, ἀλλὰ τώρα γνωρίσας ὅτι εἶναι ἐχθρὸς τῶν θεῶν, τὸν ἐμίσησα, ἐπειδὴ ἔγινεν ἀχάριστος πρὸς τὴν βασιλείαν σου, καὶ ὄχι μόνον αὐτὸς καταφρονεῖ τὰ δίκαιά σου προστάγματα, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἄλλους ἀναγκάζει νὰ καταφρονῶσι τοὺς μεγάλους θεοὺς καὶ νὰ σέβωνται τὸν Ἐσταυρωμένον».


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Δέκιος ἐφονεύθη διὰ προδοσίας τοῦ Γάλλου τὸ ἔτος 251, ὁ Γάλλος ἐφονεύθη ὑπὸ τῶν ἰδίων του στρατιωτῶν εἰς ἐκστρατείαν κατὰ τοῦ αὐτοανακηρυχθέντος εἰς αὐτοκράτορα Αἰμιλιανοῦ τὸ 253, ὁ δὲ Οὐαλεριανὸς αἰχμαλωτισθεὶς ὑπὸ τῶν Περσῶν τὸ 260, ἀπέθανε μετὰ δεκαετίαν εἰς τὴν αἰχμαλωσίαν, ἀφοῦ ἐν τῷ μεταξὺ ὑπέστη ἀνεκδιηγήτους ἐξευτελισμοὺς καὶ ταπεινώσεις.

[2] Ὁ Ἅγιος Μεγαλομάρτυς Μερκούριος περὶ τοὺς ἑκατὸ χρόνους μετὰ τὴν τελείωσιν αὐτοῦ, διὰ προσευχῆς τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, ἐφόνευσε διὰ θαύματος καὶ τὸν παραβάτην Ἰουλιανὸν εὑρισκόμενον εἰς τὴν Περσίαν. Βλέπε περὶ τούτου εἰς τὸν βίον τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, τῇ αʹ (1ῃ) Ἰανουαρίου (Τόμος Αʹ) τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».