Ὑποσημειώσεις
[1] Μυσία· ἀρχαία χώρα τῆς βορειοδυτικῆς Μικρᾶς Ἀσίας, περιβαλλομένη πρὸς Βορρᾶν ὑπὸ τῆς Προποντίδος καὶ τοῦ Ἑλλησπόντου, πρὸς Δυσμὰς ὑπὸ τοῦ Αἰγαίου πελάγους, πρὸς Νότον ὑπὸ τῆς Λυδίας, πρὸς Ἀνατολὰς ὑπὸ τῆς Φρυγίας καὶ βορειοανατολικῶς ὑπὸ τῆς Βιθυνίας. Αὕτη διῃρεῖτο εἰς Μικρὰν καὶ εἰς Μεγάλην Μυσίαν καὶ ἡ μὲν Μικρὰ κατελάμβανε τὸ βόρειον αὐτῆς τμῆμα, πρὸς τὸν Ἑλλήσποντον, καὶ τὴν Τρῳάδα, ἡ δὲ Μεγάλη τὸ νότιον περιλαμβάνουσα καὶ τὴν πόλιν Πέργαμον. Ἡ Μυσία δὲν πρέπει να συγχέεται μὲ τὴν ἐν Εὐρώπῃ Μοισία ἥτις ἐγράφετο κυρίως διὰ τοῦ «οι» καὶ ἦτο ἐπαρχία τοῦ ἀνατολικοῦ Ἰλλυρικοῦ, κατέχουσα τὴν θέσιν τὴν ὁποίαν κατέχουν σήμερον ἡ Βουλγαρία καὶ ἡ Σερβία.
[2] Περὶ τοῦ Ὁσίου τούτου Αὐξεντίου τοῦ ἐν τῷ Βουνῷ βλέπε ἐν τῷ ἀνὰ χεῖρας τόμῳ εἰς τὴν ιδ’ (14ην) Φεβρουαρίου, ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.
[3] Ἡρακλέους Στήλας ὠνόμαζον οἱ ἀρχαῖοι τὰ ἑκατέρωθεν τοῦ πορθμοῦ τοῦ Γιβραλτὰρ ὑψούμενα ὄρη, ἤτοι τὸ ἐπὶ τῆς Εὐρωπαϊκῆς ἀκτῆς ὄρος τοῦ Γιβραλτάρ, ὅπερ παρὰ τοῖς ἀρχαίοις Ἕλλησιν ἐκαλεῖτο Κάλπη καὶ τὸ ἐπὶ τῆς Ἀφρικανικῆς Ἠπείρου ὄρος Ἄβυλα (Σιέρρα Μπουλῶννες). Τὸ ἀπότομον ὕψος τῆς Κάλπης καὶ ἡ κορυφὴ τῶν Ἀβύλων παρεῖχον μακρόθεν τὴν ἐντύπωσιν στηλῶν. Ἡρακλέους δὲ Στῆλαι ὠνομάσθησαν πρὸς τιμὴν τοῦ Ἡρακλέους, διότι κατὰ τὴν Ἑλληνικὴν μυθολογίαν διῆλθεν οὗτος ἐκεῖθεν διαπεραιωθεὶς ἀπὸ τῆς Ἀφρικανικῆς ἀκτῆς εἰς τὴν Εὐρωπαϊκήν. Ὁ πορθμὸς τοῦ Γιβραλτὰρ ἑνώνει τὴν Μεσόγειον θάλασσαν μετὰ τοῦ Ἀτλαντικοῦ ὠκεανοῦ καὶ χωρίζει τὴν Εὐρώπην ἀπὸ τῆς Ἀφρικῆς. Αἱ Στῆλαι τοῦ Ἡρακλέους ὠνομάζοντο ὑπὸ τῶν ἀρχαίων καὶ Γαδειρίδες Πύλαι λόγῳ τῆς παρακειμένης νήσου τῶν Γαδείρων. Τὰ Γάδειρα ἦτο νῆσος σμικρὰ τῆς Ἰσπανίας εὑρισκομένη εἰς τὸν Ἀτλαντικὸν ὠκεανόν, τόσον πλησίον τῆς στερεᾶς, ὥστε ἦτο δυνατὸν νὰ συνάπτηται αὐτῇ διὰ γεφύρας. Σήμερον ἑνοῦται μὲ τὴν ξηρὰν δι’ ἰσθμοῦ. Ταύτην εἶχον οἱ παλαιοὶ ὅριον τοῦ γνωστοῦ τότε κόσμου. Γάδειρα ἑλληνιστὶ ἑρμηνεύεται γῆς δειρά, ἤτοι λαιμὸς ἢ τράχηλος (ὅρα τὸν Μελέτιον σελ. 64 τῆς Γεωγραφίας). Τὰ Γάδειρα λέγονται σήμερον Κάδιξ. Ἐν τῷ Συναξαριστῇ ὅμως τῆς τοῦ Διονυσίου Μονῆς γράφεται τῆς ἐν Γαδάροις Ἐκκλησίας· εὑρίσκοντο δὲ ταῦτα εἰς τὴν Παλαιστίνην.
[4] «Μὴ κτήσησθε χρυσὸν μηδὲ ἄργυρον μηδὲ χαλκὸν εἰς τὰς ζώνας ὑμῶν…» (Ματθ. ι’ 9, Μάρκ. ϛ’ 8, Λουκ. θ’ 3, ι’ 4).
[5] «Ὅταν γὰρ ἀσθενῶ, τότε δυνατός εἰμι» (Β’ Κορ. ιβ’ 10).
[6] «Καὶ ἔσται ὡς τὸ ξύλον τὸ πεφυτευμένον παρὰ τὰς διεξόδους τῶν ὑδάτων, ὃ τὸν καρπὸν αὐτοῦ δώσει ἐν καιρῷ αὐτοῦ, καὶ τὸ φύλλον αὐτοῦ οὐκ ἀπορρυήσεται, καὶ πάντα ὅσα ἂν ποιῇ κατευοδωθήσεται» (Ψαλμ. α’ 3).
[7] «Σκληρόν σοι πρὸς κέντρα λακτίζειν» (Πράξ. κϛ’ 14).
[8] «Τῇ ὡραιότητί σου καὶ τῷ κάλλει σου» (Ψαλμ. μδ’ 4).