Λόγος Γ’. Πανηγυρικός, Εἰς τὴν Μεταμόρφωσιν τοῦ Σωτῆρος, Μακαρίου Σκορδίλη ἢ Κωφοῦ.

Αὐτὴν τὴν μακαρίαν καὶ ζωοποιὸν καὶ ἀδιαίρετον Τριάδα, θέλων νὰ μᾶς ἐντυπώσῃ σαφέστερον ὁ μεταμορφούμενος θεῖος Λόγος διὰ νὰ ἔλθωμεν εἰς τὴν δόξαν τῆς τοιαύτης ἀκαταλήπτου θεωρίας πλέον ἐμφαντικώτερον, τὴν ἐζωγράφησεν εἰς πολλοὺς τόπους τῆς δημιουργίας του· ὅμως ἡμεῖς, διὰ νὰ μὴ πνιγῶμεν εἰς τὸ πέλαγος τῶν παραδειγμάτων, δύο ἢ τρία μόνον θέλομεν σᾶς παραστήσει διὰ περισσοτέραν κατάληψιν τῆς δόξης τὴν ὁποίαν ἀπηλαύσαμεν ἀπὸ τὴν θείαν του Μεταμόρφωσιν, καὶ τὰ ἄλλα θὰ τὰ ἀφήσωμεν εἰς τοὺς πλέον θεοσόφους διδασκάλους καὶ θεολόγους τῆς Ἐκκλησίας μας νὰ τὰ θεολογήσωσι.

Πρῶτον λοιπὸν τῆς Ἁγίας Τριάδος παράδειγμα ἔχομεν τὴν φύσιν τῶν ἀΰλων Ἀγγέλων· διότι εἶναι ἐννέα τάγματα (κατὰ τὸν ἱερομύστην Διονύσιον) καὶ εἰς τρεῖς τάξεις διηρημένα. Ἀναγκαίως κάθε μία τάξις, ἔχουσα τρεῖς χορούς, μᾶς φανερώνει τὸν τύπον τῆς μακαρίας Τριάδος· πάλιν κάθε ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς Ἁγίοις Ἀγγέλους ἐντυποῖ τὴν Ἁγίαν Τριάδα διότι ὡς νοερὸν πρᾶγμα μᾶς κηρύττει τὸν ἄναρχον Νοῦν καὶ ὑπερούσιον Πατέρα· πάλιν ὡς λογικὸς καὶ σοφὸς μᾶς φανερώνει τὸν ἐνυπόστατον Λόγον καὶ τὴν ζωντανὴν σοφίαν, ἥτις εὑρίσκεται εἰς τὸν μεγάλον Νοῦν, τὸν Πατέρα· ἔχων πάλιν ὁ Ἄγγελος τὴν ζωήν, καὶ διάφορα χαρίσματα φωτισμοῦ, μᾶς φανερώνει τὴν ἐνυπόστατον δύναμιν, τὸ Πανάγιον Πνεῦμα, τὴν ζωοποιὸν καὶ ἁγιαστικήν, τὴν βρύσιν ὅλων τῶν χαρισμάτων. Καθὼς λοιπόν, ἀκροατά, λέγεις τὸν Ἄγγελον, ὅτι εἶναι ἕνας καὶ μόνος κατὰ τὴν οὐσίαν, ἀλλ’ ἔχει τρία πρόσωπα κατὰ τὰς ὑποστάσεις, Νοῦν, Λόγον καὶ Ζωήν, ἔτσι λέγεις καὶ τὸν Θεὸν ὅτι εἶναι καὶ μόνος κατὰ τὴν οὐσίαν, ἀλλ’ ἔχει τρία πρόσωπα κατὰ τὰς ὑποστάσεις, Νοῦν, Λόγον καὶ Πνεῦμα· ὃν τρόπον λοιπὸν δὲν ἠμπορεῖς νὰ ὀνομάσῃς τὸν Ἄγγελον τρεῖς Ἀγγέλους, μολονότι ἔχει τρία πρόσωπα, ἀλλ’ ἕνα μόνον, οὕτω καὶ τὸν Θεόν, δὲν ἠμπορεῖς νὰ τὸν ὀνομάσῃς τρεῖς Θεούς, διότι ἔχει τρία πρόσωπα, ἀλλ’ ἕνα καὶ μόνον καὶ πάλιν, καθὼς ὀνομάζεις ἕνα Ἄγγελον, ἀλλὰ δὲν ἀρνεῖσαι τὰ τρία πρόσωπα τὰ ὁποῖα ἔχει, οὕτω ὀνομάζεις καὶ ἕνα Θεόν, ἀλλὰ δὲν ἀρνεῖσαι τὰ τρία πρόσωπα, τὰ ὁποῖα εἴπομεν ὅτι ἔχει. Τέτοιας λογῆς εἶναι ἡ Ἁγία Τριὰς εἰς τὴν ὁποίαν πιστεύεις, Χριστιανέ, Πατήρ, Υἱὸς καὶ Ἅγιον Πνεῦμα, εἷς Θεὸς ἀληθινός, αὕτη εἶναι ἡ ὑπερθαύμαστος δόξα, τὴν ὁποίαν ἔλαβες ἀπὸ τὸν μεταμορφούμενον Χριστόν, νὰ γνωρίζῃς μὲ τὸ παράδειγμα τῶν Ἁγίων Ἀγγέλων τὸν ἀκατάληπτον Θεόν.