Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ Ὁσία μήτηρ ἡμῶν ΘΕΟΚΤΙΣΤΗ ἡ Λεσβία ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.

Ταῦτα εἰποῦσα μὲ ηὐχήθη, ἐγὼ δὲ τῆς ὑπεσχέθην νὰ τελέσω τὰ προστασσόμενα καὶ λαμβάνων συγχώρησιν ἀνεχώρησα. Εἰς ὀλίγον καιρὸν ἤλθομεν καὶ πάλιν ἐδῶ κατὰ τὴν πρόρρησιν τῆς Ἁγίας καὶ τῆς ἐφέραμεν τὰ θεῖα μυστήρια, ἀλλὰ δὲν τὴν εὗρον παρευθύς. Δὲν ἠξεύρω ἂν ἔλειπεν ἢ διότι ἦσαν καὶ ἄλλοι μαζί μου δὲν ἤθελεν ἡ Ἁγία νὰ τὴν ἴδωσιν ἢ ἄλλο ἦτο τὸ αἴτιον· ἔπειτα ἀφοῦ ἐπῆγαν οἱ ἄλλοι εἰς τὸ κυνήγιον, βλέπω τὴν Ἁγίαν φοροῦσαν τὸ ἔνδυμα τὸ ὁποῖον τῆς ἔδωκα. Ὅταν δὲ ἔλαβε τὰ θεῖα μυστήρια ἔκλαιε ἀπὸ τὴν χαράν της, καὶ εἶπε ταῦτα· «Νῦν ἀπολύοις τὴν δούλην του, Δέσποτα, ὅτι εἶδον οἱ ὀφθαλμοί μου τὸ σωτήριόν σου· τώρα ὅπου ἔλαβα τὴν ἄφεσιν τῶν ἁμαρτημάτων μου, νὰ ὑπάγω ὅπου προστάξῃ τὸ κράτος σου».

Ταῦτα εἶπε καὶ ὑψώσασα τὰς χεῖρας ὥραν πολλήν, νοερῶς προσηύχετο, ἐγὼ δὲ λαβὼν την εὐχὴν τῆς Οσίας ἀνεχώρησα. Ἀφοῦ δὲ ἐκυνηγήσαμεν ὀλίγας ἡμέρας καὶ συνελάβομεν κυνήγιον ἀρκετὸν ἐπέστρεψα καὶ πάλιν, νὰ λάβω τὴν εὐλογίαν τῆς Ἁγίας βοηθὸν καὶ συνοδοιπόρον μου, ἀλλὰ τὴν εἶδα νεκρὰν τυλιγμένην μὲ τὸ ἔνδυμα τὸ ὁποῖον τῆς ἔδωσα, ἔκειτο δὲ εὐσχημόνως εἰς τὸν ἴδιον τόπον εἰς τὸν ὁποῖον τὴν εὗρον πρότερον. Πίπτων δὲ ἐγὼ κατὰ γῆς ἔκλαιον καταφιλῶν τὸ ἅγιόν της καὶ πάνσεπτον λείψανον καὶ ἐπιτελέσαντες τὰ ἁρμόδια τὴν ἐνεταφιάσαμεν εἰς τὸν ἴδιον ἐκεῖνον τόπον ἔνθα τὴν εὕρομεν». Αὐτὰ καὶ ἄλλα ὠφέλιμα λόγια μᾶς εἶπεν ὁ θαυμάσιος ἐκεῖνος Συμεών, ἡμεῖς δὲ λαβόντες τὴν εὐλογίαν του ἀνεχωρήσαμεν καὶ τὴν τρίτην ἡμέραν ἐφθάσαμεν εἰς τὴν Κρήτην κατὰ τὸν λόγον του, ἀλλὰ καὶ ὅσα ἄλλα μᾶς ἐπροφήτευσεν ἐπληρώθησαν, ἀπὸ τὰ ὁποῖα ἐγνώρισα πόσην παρρησίαν εἶχε πρὸς τὸν Θεὸν ὁ θαυμάσιος, ᾧ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας. Ἀμήν.

                                          

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Ἑκατονταπυλιανὴ εἶναι μέγας καὶ παλαιότατος Ναός, σῳζόμενος μέχρι σήμερον εἰς τὴν Παροικίαν πρωτεύουσαν τῆς νήσου Πάρου, τιμώμενος ἐπ᾽ ὀνόματι τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου. Αὕτη θεωρεῖται ὡς τὸ μεγαλοπρεπέστερον τῶν σῳζομένων μνημείων Χριστιανικῆς τέχνης ἐν τῇ Ὀρθοδόξῳ Ἀνατολῇ, μετὰ τὸν περιλάλητον Ναὸν τῆς Ἁγίας Σοφίας. Κατὰ τὴν παράδοσιν ἐκτίσθη τὸ πρῶτον μικροτέρα ὑπὸ τῆς Ἁγίας Ἑλένης κατὰ τὸ ἔτος τκεʹ (325), ὅτε αὕτη διῆλθεν ἐκ Πάρου μεταβαίνουσα εἰς Ἱεροσόλυμα, ηὐξήθη δὲ καὶ ἐτελειοποιήθη ὑπὸ τοῦ Ἰουστινιανοῦ. Ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ὑποσημειοῖ ἐνταῦθα περὶ τοῦ Ναοῦ τούτου τὰ ἐξῆς: «Ὁ Ναὸς οὗτος τῆς Θεοτόκου, ὁ εἰς τὴν Παροικίαν τὴν πρωτεύουσαν πόλιν τῆς νήσου Πάρου εὑρισκόμενος, ὀνομάζεται Ἑκατονταπυλιανή, καθότι, ἀριθμουμένων καὶ τῶν παραθυρίδων, αἱ θύραι συμποσοῦνται, ὡς λέγουσιν, εἰς ἑκατόν. Ἦτο δὲ ὁ Ναὸς οὗτος θαυμαστὸς καὶ περιώνυμος, διότι ἦτο εὐρύχωρος καὶ παμμεγέθης κατά τε τὸ μῆκος καὶ τὸ πλάτος, ἔτι δὲ καὶ διότι ἦτο ᾠκοδομημένος μὲ στήλας πολλὰς καὶ μεγάλας καὶ μὲ μάρμαρα θαυμαστὰ καὶ ἀξιοθέατα. Τὸ δὲ ἄνωθεν τῆς Ἁγίας Τραπέζης μαρμάρινον κουβούκλιον, ἐπὶ τεσσάρων στηλῶν ἐπιστηριζόμενον, ἦτο τῇ ἀληθείᾳ θέαμα ἄξιον θεωρίας, διά τε τὴν τῶν μαρμάρων μεγαλοπρέπειαν καὶ διὰ τὴν φιλοτεχνίαν μὲ τὴν ὁποίαν ἐκόσμησεν αὐτὸ ὁ τεχνίτης. Εἰς τὸν Ναὸν τοῦτον ὑπάρχουσι δύο ὕδατα, ἤτοι ἓν πηγάδιον ἐκτὸς τοῦ Βήματος καὶ ἓν ἁγίασμα ἐν τῷ Βήματι ὑποκάτω τῆς Ἁγίας Τραπέζης. Πολλὰ δὲ Παρεκκλήσια εὑρίσκονται, ἐντὸς τοῦ Ναοῦ, ἐκ τῶν ὁποίων ἕνα εἶναι καὶ τῆς ρηθείσης Ἁγίας Θεοκτίστης, καὶ εἰς τὸ ὁποῖον ἑορτάζουσι τὴν μνήμην αὐτῆς οἱ Πάριοι ἔχοντες καὶ τὴν ᾀσματικήν της Ἀκολουθίαν· ἀλλὰ καὶ τὰ ἐπάνωθεν τοῦ Ναοῦ κατηχουμενεῖα ἦσαν μεγαλοπρεπῆ καὶ ἀξιοθέατα. Καὶ γενικῶς εἰπεῖν ὁ περίφημος οὗτος Ναὸς εἶναι μεγαλοπρεπέστατος καὶ τῇ ἀληθείᾳ βασιλικῆς χειρὸς ἔργον καὶ φιλοτέχνημα».

Ὁ μέγας καὶ περικαλλέστατος οὗτος Ναὸς καταστραφεὶς ἀπὸ τὰς ἐπιδρομὰς τῶν βαρβάρων, ὡς δηλοῦται ἐκ τῶν ἐνταῦθα ἀναφερομένων ἐν τῷ Συναξαρίῳ τῆς Ἁγίας Θεοκτίστης, ἀλλὰ καὶ ἐκ τῶν ἐπακολουθησασῶν ἀλλεπαλλήλων ἄλλων ἐπιδρομῶν καὶ τῆς παρόδου τοῦ χρόνου, παρέμεινεν ἐπὶ μακροὺς αἰῶνας ἔρημος, ἀνεκαινίσθη δὲ κατὰ τὸν ΙΖʹ (17ον) αἰῶνα, ὑποστὰς καὶ πάλιν μετὰ τὴν ἀνακαίνισιν ἄλλην καταστροφὴν ὑπὸ τοῦ ἐπιδραμόντος κατὰ τὸ ἔτος 1669 Μουσταφᾶ Καπλὰν πασᾶ, ἀνεκαινίσθη ὅμως καὶ πάλιν μετὰ ταῦτα. Τὸ ἐσωτερικὸν τοῦ κυρίως Ναοῦ, ὡς ἔχει σήμερον, εἶναι μήκους 30 μέτρων καὶ πλάτους 25, τὸ δὲ ὕψος αὐτοῦ ἐν τῇ προσόψει εἶναι 15 μέτρα. Αἱ διαστάσεις τοῦ ἁγίου Βήματος ἐσωτερικῶς εἶναι 12,50 x 9,20, εἰς τὸ μέσον ἔχει τὴν ἁγίαν Τράπεζαν, ἄνωθεν τῆς ὁποίας ὑπάρχει τὸ πολυτιμότατον πάντων τῶν ἐν τῷ Ναῷ μνημείων, τὸ τετρακιόνιον κουβούκλιον, τὸ ὁποῖον εἶναι τὸ μόνον διασωθὲν εἰς ὁλόκληρον τὴν Ὀρθοδοξίαν. Τοῦτο ἔχει ὕψος 2 μέτρων, μῆκος δὲ καὶ πλάτος 2,70, βαστάζεται δὲ ὑπὸ τεσσάρων κιόνων, τῶν ὁποίων τὸ ὕψος εἶναι 3 μέτρα ἡ δὲ περίμετρος ἑκάστου κίονος 1,10· περὶ τοῦ κουβουκλίου τούτου γίνεται λόγος ἀνωτέρω, ἐν τῷ κειμένῳ τῆς παρούσης σελίδος καὶ ἐν σελίδι 255. Ὁ Ναὸς περιβάλλεται ἀπὸ πολλὰ ἄλλα κτίσματα καὶ Παρεκκλήσια καὶ ὑπὸ περιβόλου περιφερείας 252 μέτρων καὶ ὕψους 8,50.

[2] Πρόκειται περὶ τοῦ κουβουκλίου περὶ οὗ βλέπε ἐν τῇ ἀμέσως ἀνωτέρω ὑποσημειώσει.