α’. Περὶ τῆς οἰκοδομῆς τοῦ ἐν Σωσθενίῳ Ναοῦ τοῦ Ἀρχαγγέλου Μιχαήλ.

Ο ΜΕΓΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ, ὅταν ἔκτισε τὴν Κωνσταντινούπολιν, ἔκαμε Ναὸν ἐπ’ ὀνόματι τοῦ Ἀρχιστρατήγου Μιχαήλ, ἔξωθεν εἰς τὰ περίχωρα, εἰς τόπον λεγόμενον Σωσθένιον· ἔκτισε δὲ τὸν Ναὸν διὰ ταύτην τὴν αἰτίαν. Εἰς τὴν ἀρχαίαν Ἰωλκὸν [1] ἦτο βασιλεύς τις ὀνόματι Πελίας [2], οὗτος δὲ εἶχεν ἀνεψιὸν ὀνόματι Ἰάσονα, τὸν ὁποῖον ἔστειλε νὰ ὑπάγῃ εἰς τὴν Σκυθίαν. Ὁ δὲ Ἰάσων συνήθροισε πεντήκοντα νέους ἐκλεκτοὺς καὶ δυνατοὺς καὶ ἐμβῆκεν εἰς πλοῖον διὰ νὰ ὑπάγῃ εἰς τὸν τόπον, εἰς τὸν ὁποῖον τὸν ἔστειλεν ὁ θεῖος του. Πηγαίνοντες ἐκεῖνοι οἱ ἄνθρωποι ᾐχμαλώτευσαν καὶ κάστρα καὶ χώρας, ἕως οὗ ἔφθασαν εἰς τὸ ἀνατολικὸν μέρος, εἰς χώραν καλουμένην Βεβρυκία· ἐκεῖ ἦτο βασιλεὺς ὀνόματι Ἄμυκος, τὸ ὁποῖον ἐβουλήθησαν νὰ φονεύσουν καὶ νὰ αἰχμαλωτίσουν καὶ τὸν τόπον του· αὐτὸς ὅμως τοὺς ἐδίωξε μὲ πολὺ στράτευμα ἕως οὗ ἔφυγαν εἰς τὸ Σωσθένιον. Ἐκεῖ ἐκάθισαν οἱ νέοι καὶ ἐσκέπτοντο τί νὰ ποιήσωσι. Τὴν ὥραν ἐκείνην ἄνθρωπος χρυσόπτερος καὶ μέγας ἐφάνη ἐν μέσῳ αὐτῶν, καὶ τοὺς εἶπε νὰ μὴ δειλιάσουν τὸν Ἄμυκον, ἀλλὰ νὰ ὑπάγουν νὰ τὸν φονεύσουν· καὶ οὕτως ἐποίησαν. Ἀφ’ οὗ λοιπὸν τὸν ἐφόνευσαν, ἐπῆγαν πάλιν εἰς τὴν θέσιν ἐκείνην νὰ μοιράσουν τὰ λάφυρα, καὶ εἶπον μεταξύ των· «Ἂς ποιήσωμεν ἀνδριάντα διὰ τὸν ἄνθρωπον ἐκεῖνον τὸν χρυσόπτερον, ὅστις μᾶς ἐφάνη». Καὶ οὕτως ἐποίησαν καὶ τὸν ἔστησαν ἐκεῖ πρὸς ἐνθύμησιν.

Τὸν ἀνδριάντα ἐκεῖνον εἶδεν ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος καὶ ἐθαύμαζε τί νὰ ἐσήμαινεν. Ἠρώτησε δὲ καὶ τοὺς ἄρχοντάς του, ἀλλὰ οὐδὲ ἐκεῖνοι ἐγνώριζον τὴν αἰτίαν. Τότε παρεκάλεσε τὸν Θεὸν νὰ τοῦ δείξῃ τί εἶναι ἐκεῖνος· καὶ διὰ νυκτὸς ἐφάνη ὁ Ἀρχάγγελος Μιχαὴλ εἰς τὸν βασιλέα καὶ τοῦ λέγει· «Ἐγὼ εἶμαι ὁ Ἀρχιστράτηγος Μιχαὴλ ὁ βοηθὸς τῶν Χριστιανῶν, ὅστις, ἐβοήθησα καὶ σὲ καὶ ἐνίκησες τοὺς ἐχθρούς σου· διὰ τοῦτο κτίσε Ἐκκλησίαν εἰς τὸ ὄνομά μου, καὶ ἐγὼ θέλω σὲ φυλάττει ἀπὸ ὅλους τοὺς ἐχθρούς σου ἕως τέλους τῆς ζωῆς σου». Παρευθὺς λοιπὸν ἐποίησεν ὁ βασιλεὺς ὡς τοῦ εἶπεν ὁ Ἀρχάγγελος, οἰκοδομήσας Ἐκκλησίαν μεγάλην, τὴν ὁποίαν ἐπροίκισε μὲ πολλὰ εἰσοδήματα. Ἔκτοτε συνηθροίζοντο οἱ Χριστιανοὶ ἀπὸ ὅλα τὰ περίχωρα καὶ ἐποίουν ττανήγυριν κατ’ αὐτὴν τὴν ἡμέραν. Χριστιανὸς δέ τις εἶχε παιδίον, τὸ ὁποῖον ἦτο κωφὸν καὶ βωβὸν ἐκ κοιλίας μητρός του, ἐλάμβανε δὲ αὐτὸ ὁ πατήρ του κατ’ ἔτος καὶ ἐπήγαιναν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Ταξιάρχου, ἔνθα παρεκάλει πάντοτε τὸν Ἀρχάγγελον νὰ ἰατρεύσῃ τὸ παιδίον του.