θάλαμον μόνος ὁ Νεόφυτος μετὰ τῆς νύμφης, ἐκβαλὼν ὁ Ἅγιος τὸν δακτύλιον καὶ ἱκανῶς προσευχηθεὶς ἐξέρχεται διὰ νυκτὸς ἐκ τῆς οἰκίας του καὶ καταφεύγει καὶ πάλιν εἰς τὴν Μονὴν τοῦ Κουτζουβέντη. Εὑρὼν δὲ τὸν Ἡγούμενον παρεκάλει αὐτὸν μετὰ δακρύων νὰ τὸν ἐνδύσῃ εὐθὺς τὸ Ἅγιον σχῆμα τῶν Μοναχῶν. Κείρεται ὅθεν τὴν κόμην ὁ Ὅσιος καὶ ἐνδυθεὶς τὸ ἀγγελικὸν σχῆμα ἐστάλη παρὰ τοῦ Ἡγουμένου εἰς τόπον τινὰ καλούμενον Στοῦπες, ἔνθα εἶχον ἀμπέλους τῆς Μονῆς, ἵνα φυλάττῃ αὐτάς. Εἰς τὴν διακονίαν ταύτην παρέμεινεν ὁ Ὅσιος ἐπὶ μίαν ὁλόκληρον πενταετίαν, καθ’ ὅλον δὲ αὐτὸ τὸ διάστημα δὲν ἔπαυε νυχθημερὸν προσευχόμενος καὶ μελετῶν. Καίτοι δὲ οὐδόλως πρότερον ἐγνώρισε γράμματα, ἐν τούτοις ἔμαθε τόσον καλῶς νὰ ἀναγινώσκῃ, ὥστε καὶ τοὺς ψαλμοὺς τοῦ Δαυῒδ ἔμαθεν ἀπὸ στήθους.
Οὕτως εἰς τὸν τόπον ἐκεῖνον ἀγωνιζόμενος ὁ Ὅσιος, ἄλλος πόθος κατέκαιε τὴν καρδία αὐτοῦ, τοῦ νὰ μεταβῇ εἰς προσκύνησιν τῶν Ἁγίων Τόπων εἰς τοὺς ὁποίους ὁ Κύριος σωματικῶς περιεπάτησεν. Ἐμβὰς ὅθεν εἰς πλοῖον ἔφθασεν κατὰ τὸν πόθον του εἰς Ἱεροσόλυμα καὶ προσκυνήσας τὰ πάνσεπτα σεβάσματα τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν καὶ ἱκανῶς εἰς αὐτὰ προσευχηθείς, ἐπροχώρησε μέχρι τῶν ὁρίων Μαγδάλων, Θαβὼρ καὶ Ἰορδάνου, ἐπὶ ἑξάμηνον χρόνον, τὰς τρώγλας καὶ τὰ σπήλαια ἀνιχνεύων, ἵνα εὕρῃ τινὰ τῶν ἐκεῖ ἀσκουμένων καὶ ὑποταγῇ εἰς αὐτόν. Μὴ ἀπολαύσας ὅμως τοῦ ποθουμένου καὶ ὑπὸ θείας νεύσεως προτρεπόμενος ἐπανέκαμψεν εἰς τὴν ρηθεῖσαν Μονὴν τοῦ Κουτζουβέντη, ἀλλ’ ὁ τῆς φιλησυχίας ἔρως οὐδέποτε ἀνέπαυσεν αὐτόν· ὅθεν ἀναχωρήσας καὶ πάλιν ἀπὸ τὴν Μονὴν ἔσπευδε πρὸς τὸ ὄρος τοῦ Λάτρου, δεόμενος τοῦ Θεοῦ ἵνα μὴ ἀποτύχῃ τῆς ἐλπίδος του. Ὅτε ὅμως ἔφθασεν εἰς τὸ φρούριον τῆς Πάφου, γνωσθεὶς ὑπὸ τῆς φρουρᾶς, ἐκρατήθη ὡς φυγὰς καὶ ἐρρίφθη δέσμιος εἰς τὴν φυλακήν, εἰς τὴν ὁποίαν ἐφ’ ἱκανὰς ὥρας ἐκακουχεῖτο. Τινὲς δὲ τῶν εὐσεβῶν μαθόντες τὸ συμβὰν καὶ λυπηθέντες παρεκάλεσαν τοὺς ἄρχοντας περὶ αὐτοῦ καὶ τὸν ἀπηλευθέρωσαν ἐκ τῆς φυλακῆς· ἐπειδὴ ὅμως εἶδεν ὁ Ὅσιος ὅτι ὅπου αὐτὸς ἐσκόπει νὰ μεταβῇ ὄχι μόνον δὲν ἐπετύγχανεν, ἀλλὰ καὶ κακώσεις ἕνεκα τούτου ὑφίστατο, ἐγνώρισεν ὅτι δὲν ἦτο θέλημα Θεοῦ νὰ ἀπομακρυνθῇ ἐκ τῆς πατρίδος αὐτοῦ ἐν πτωχείᾳ τότε, ὡς ἐγὼ νομίζω, εὑρισκομένης ἀπὸ ἐναρέτων καὶ ὀρθῶς κατὰ τὸν βίον πολιτευομένων ἀνδρῶν, ἐπειδὴ ἦτο τότε κυριευμένη ἡ νῆσος ὑπὸ τῶν δυτικῶν.