Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ἅγιος Νεομάρτυς ΖΑΧΑΡΙΑΣ ὁ μαρτυρήσας ἐν ταῖς Παλαιαῖς Πάτραις τῆς Πελοποννήσου κατὰ τὸ ͵αψπβ’ (1782) ἔτος, τὰ σκέλη σχισθεὶς τελειοῦται.

τῶν ὁποίων τὸ ἀντίτιμον ἔδωκεν εἰς τοὺς πτωχούς, κρατήσας μόνον γρόσια πέντε καὶ ἥμισυ καὶ δύο παράδες· ἔπειτα πηγαίνει καὶ δίδει τὸ κλειδὶ τοῦ ἐργαστηρίου εἰς τὸν οἰκοκύρην ὁμοῦ μὲ τὸ ἐνοίκιον καὶ εὐθὺς ὁρμᾷ εἰς τὸν κριτὴν τῆς πόλεως, λέγων εἰς τοὺς Χριστιανούς, τοὺς ὁποίους συνήντα καθ’ ὁδόν· «Συγχωρήσατέ μοι, ἀδελφοί μου, καὶ ὁ Θεὸς συγχωρήσοι σας».

Οὕτω βαδίζων ὁ Ἅγιος πρὸς τὸ κριτήριον συνήντησε παιδίον πτωχόν, τὸ ὁποῖον δὲν εἶχε ζώνην καὶ εὐθὺς βγάζει ἓν μεταξωτὸν ζωνάρι, ὅπερ εἶχεν ἐζωσμένον καὶ τὸ δίδει εἰς αὐτό· δίδει δὲ καὶ ἕνα παρᾶν καὶ ἀγοράζει ὀλίγον σχοινίον διὰ τοῦ ὁποίου ἐζώσθη· μετὰ ταῦτα ἀναβαίνει εἰς τὸν κριτὴν καὶ ἐμβαίνων εἰς τὸ δωμάτιόν του λέγει πρὸς αὐτόν· «Πολλὰ τὰ ἔτη σου, ἀφέντη μου». Ὁ δὲ κριτής, ἔχων αὐτὸν γνώριμον, διότι ἔρραπτε τὰς γούνας του, λέγει πρὸς αὐτόν· «Καὶ ποῦ εἶναι τὸ σελάμι σου, ζάβαλε Μεεμέτη; (ὅτι οὕτω τὸν ὠνόμαζον) ἔλα ἐπάνω, κάθησε· εἰπέ μου, τὶ ἔπαθες;». Ὁ δὲ μακάριος Ζαχαρίας λέγει πρὸς αὐτὸν μετὰ παρρησίας πολλῆς καὶ ἀφοβίας· «Ἐγὼ Μεεμέτης δὲν εἶμαι, ἀλλὰ Ζαχαρίας· καὶ ἐπειδὴ ἐγελάσθηκα καὶ ἠρνήθην τὸν Χριστὸν τὸν ἀληθινὸν Θεόν, εἰς τὸν ὁποῖον ἐπίστευον ἀπὸ γεννήσεώς μου καὶ ἐδέχθην εἰς τὸ κριτήριόν σας τὴν ἰδικήν σας πίστιν, διὰ τοῦτο τώρα, ὅπου ἦλθον εἰς τὸν ἑαυτόν μου καὶ ἐγνώρισα ὅτι ἐγελάσθην, ἦλθον πάλιν εἰς τὴν κρίσιν σας, νὰ ἀρνηθῶ τὴν πίστιν σας καὶ νὰ ἐνδυθῶ τὸν Χριστόν μου, τὸν ὁποῖον ἠρνήθην· ὅθεν σὲ παρακαλῶ, λάβε ταῦτα τὰ ἄσπρα καὶ στεῖλε, τὸν μουζούρην σου εἰς τὸν χαρατζῆν νὰ μοῦ πάρῃ ἕνα χαρατζοχάρτι, διὰ νὰ γνωρίζωμαι καὶ ἐγώ, ὅτι εἶμαι ραγιᾶς τοῦ πολυχρονίου βασιλέως μας, ὡς καὶ οἱ λοιποὶ ἀδελφοί μου Χριστιανοί.

Βλέπων τὴν παρρησίαν τοῦ Μάρτυρος ὁ κριτὴς προσεπάθησε διὰ κολακευτικῶν λόγων νὰ ἑλκύσῃ πρὸς ἑαυτὸν τὸν Μάρτυρα καὶ τοῦ λέγει· «Παιδί μου, Μεεμὲτ πασᾶ, ἂν σοῦ συνέβη καμμιὰ συμφορὰ καὶ ἔχασες τὸν νοῦν σου, ἐγὼ εἶμαι ἕτοιμος νὰ συνάξω τοὺς ἀγάδες καὶ νὰ σοῦ κάμω ἀρκετὴν βοήθειαν, μόνον φανέρωσέ μου τὴν καρδίαν σου». Ὁ Μάρτυς ἀπεκρίθη· «Ἐγώ, ἐφέντη μου, ἐπώλησα ὅλα τὰ ὑπάρχοντά μου καὶ τὰ ἔδωκα ἐλεημοσύνην καὶ δὲν ἔχω χρείαν διὰ ἄσπρα». Ὁ κριτὴς τοῦ λέγει· «Ἄλλο δὲν εἶναι παρὰ εἶσαι μεθυσμένος». Ὁ Μάρτυς ἀποκρίνεται· «Νὰ μοὶ δώσῃ ὁ Χριστὸς τὴν ἐπιθυμίαν τῆς καρδίας μου πίστευσόν μοι, ὅτι ἔχω τρεῖς ἡμέρας ὅπου δὲν ἔβαλα εἰς τὸ στόμα μου οὔτε ἄρτον ξηρόν, οὔτε ὕδωρ, οὔτε τὸν συνηθισμένον καφέν· ἄλλη δὲν εἶναι ἡ αἰτία, διὰ τὴν ὁποίαν κάμνω τοῦτο, παρὰ ἐκείνη ποὺ σοῦ εἶπα εἰς τὴν ἀρχήν· ὅθεν λάβε τὰ ἄσπρα, τὰ ὁποῖα ἔβαλα ἐπάνω εἰς τὸ ταμεῖόν σου, διὰ νὰ στείλῃς νὰ πάρῃς τὸ χαρατζοχάρτι μου». Τότε βλέπων ὁ κριτὴς τὸ ἀμετάθετον τῆς γνώμης του τὸν ἔστειλε μὲ ἕνα τζοχαντάρην εἰς τὸν ἐξουσιαστὴν τῆς πολιτείας, γράψας πρὸς αὐτὸν πᾶσαν τὴν ὑπόθεσιν. Παρασταθεὶς δὲ καὶ ἐκεῖ ὁ Μάρτυς εἶπεν ἀπαραλλάκτως τὰ αὐτά, ὅσα εἶπε καὶ εἰς τὸν κριτήν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἐνταῦθα ἐννοεῖ ὁ συγγραφεὺς τὰς καταστροφὰς ποὺ ὑπέστη ἡ Πελοπόννησος ἀπὸ τοὺς Ἀλβανούς, ὅταν, μετὰ τὴν ἐπανάστασιν τοῦ 1769, ἡ Ὑψηλὴ Πύλη ἔστειλεν εἰς Πελοπόννησον στίφη Τουρκαλβανῶν διὰ νὰ ὑποτάξῃ τοὺς Ἐπαναστάτας. Οἱ Τουρκαλβανοὶ αὐτοὶ ἐπροξένησαν τόσας καταστροφὰς καὶ ἐπὶ μίαν δεκαετίαν σχεδὸν τόσον καταπίεζον ἀδιακρίτως Χριστιανοὺς καὶ Τούρκους, ὥστε ἐστάλη ἐναντίον των ὁ Τοῦρκος ναύαρχος Γαζῆ-Χασὰν-πασᾶς μὲ τὸν Ἕλληνα διερμηνέα τοῦ στόλου Νικόλαον Μαυρογένην, ὁ ὁποῖος μετὰ σκληροὺς ἀγῶνας κατώρθωσε νὰ ἐξοντώσῃ τοὺς Ἀλβανούς, βοηθούμενος καὶ ἀπὸ Ἕλληνας ἀρματωλούς, καὶ νὰ ἀπαλλάξῃ τὴν Πελοπόννησον ἀπὸ τὴν φοβερὰν ἐκείνην μάστιγα.