Τῇ ΙΓ’ (13ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων ΕΡΜΥΛΟΥ καὶ ΣΤΡΑΤΟΝΙΚΟΥ.

Ὁ δὲ Θεὸς ταχέως ἐπήκουσε καὶ παρεστάθη ἀοράτως καὶ ἀνεκούφισε τοὺς πόνους του, εὐαγγελιζόμενος εἰς αὐτὸν τὴν τελείωσιν. Ὁ δὲ τύραννος, ὅσον ἔβλεπε τὸν Μάρτυρα ὅτι ὑπέμενε μὲ καρτερίαν τὴν βάσανον, τόσον αὐτὸς ἐθυμώνετο, ὅτι δὲν ἠδύνατο νὰ τὸν νικήσῃ, καὶ προστάσσει νὰ ξεσχίζουν μὲ ὄνυχας ἀετοῦ τὴν κοιλίαν του, ἕως νὰ φανῶσι καὶ τὰ ἐντόσθια· ἀλλὰ καὶ ταύτην τὴν βάσανον ὑπέμεινεν ὁ Ἅγιος τοιαῦτα εὐχόμενος· «Ἡ καρδία μου καὶ ἡ σάρξ μου ἠγαλλιάσαντο ἐπὶ Θεὸν ζῶντα» καὶ ἄλλα παρόμοια.

Ὁ δὲ καλὸς Στρατόνικος παρίστατο ἐκεῖ πλησίον, καὶ ἐσπαράσσετο ἡ καρδία του βλέπων τὸν φίλον του τοιαῦτα πάσχοντα, καὶ μὴ δυνάμενος νὰ τὸν βοηθήσῃ ἔκλαιεν. Ὅθεν τινὲς στρατιῶται, ἰδόντες τοῦτον οὕτω συμπάσχοντα καὶ δακρύοντα, ἠννόησαν τὴν αἰτίαν καὶ τὸν ἐπρόδωσαν ὡς Χριστιανὸν εἰς τὸν τύραννον, ὅστις ἠρώτησεν αὐτὸν ἐὰν ἦτο φίλος τοῦ Ἑρμύλου καὶ τῆς αὐτῆς γνώμης καὶ πίστεως. Ὁ δὲ Στρατόνικος, κρίνων τὸν καιρὸν εὔκαιρον καὶ ἁρμόδιον τῆς ὁμολογίας, ὁμολογεῖ τὴν εὐσέβειαν, ἐλέγχει τὸν τύραννον ἀφόβως καὶ περιπαίζει τὰ εἴδωλα. Τότε προστάσσει ὁ βασιλεὺς νὰ τὸν γυμνώσουν καὶ νὰ τὸν ραβδίζουν ἕως νὰ ξεψυχήσῃ ἀπὸ τὰς μάστιγας. Ὁ δὲ Στρατόνικος οὕτως ἀσπλάγχνως μαστιγούμενος ἐκύτταζε πρὸς τὸν φίλον του καὶ λέγει· «Δεήσου εἰς τὸν Χριστὸν νὰ μοῦ δώσῃ βοήθειαν, Ἕρμυλε, ἵνα δυνηθῶ νὰ νικήσω τὸν τύραννον καὶ νὰ λάβω τὸν στέφανον τῆς ἀθλήσεως». Ταῦτα λέγων ἤλεγχε τὸν Λικίνιον, ὅτι τὸν ἐβίαζε νὰ προσκυνήσῃ τυφλοὺς θεοὺς καὶ νὰ ἀφήσῃ τὸν ὄντως Θεόν, ὅστις μέλλει νὰ κρίνῃ τὴν οἰκουμένην ἅπασαν καὶ νὰ κολάσῃ ὅσους τὸν ἀθετήσουν. Ὁ δὲ τύραννος, βλέπων ὅτι ἦτο ὅλον του τὸ σῶμα μία πληγή, εἶπε νὰ τὸν φυλακίσουν ἕως τὴν αὔριον, ἐλπίζων μήπως καὶ μεταμεληθῇ ἀπὸ τὸν πόνον τῶν πληγῶν, νὰ προσκυνήσῃ τὰ εἴδωλα. Ὁ δὲ Ἅγιος καὶ φυλακισμένος προσηύχετο λέγων· «Κύριε, μὴ μνησθῇς ἡμῶν ἀνομιῶν ἀρχαίων, βοήθησον ἡμῖν ἕνεκεν τῆς δόξης τοῦ ὀνόματός σου». Τότε ἦλθε φωνὴ θεία λέγουσα· «Τὸν δρόμον ἐτελειώσατε, τὴν πίστιν ἐφυλάξατε, λοιπὸν αὔριον νὰ λάβετε τῆς δικαιοσύνης τὸν στέφανον».

Ὅταν ἐξημέρωσεν, ἔφεραν πάλιν τὸν Ἕρμυλον εἰς ἐξέτασιν, καὶ τὸν ἠρώτα ὁ τύραννος, ἐὰν ἤθελε νὰ θυσιάσῃ εἰς τὰ εἴδωλα. Καὶ αὐτὸς τοῦ ἀπεκρίθη τὰ πρότερα λέγων· «Καῖε, τιμώρει, κόπτε, κάμνε εἴ τι θέλεις, ὅτι ἐγὼ δὲν φοβοῦμαι ἐκείνους οἱ ὁποῖοι φονεύουσι τὸ σῶμα, τὴν δὲ ψυχὴν δὲν δύνανται νὰ βλάψουν οὐδόλως,