Λόγος Πανηγυρικὸς εἰς τὴν ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΝ. Ἐκ τῆς αʹ ἐκδόσεως. Παρατίθεται ἐνταῦθα διασκευασμένος κατὰ τὴν φράσιν.

«Βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος· διδάσκοντες αὐτοὺς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν» (Ματθ. κη’ 19-20). Οὕτως ἐδίδαξεν ὁ Ἰησοῦς νὰ πιστεύωμεν ἀδιστάκτως καὶ ἐκχύνων τὸ σωτήριον ὕδωρ εἰς τὰς ψυχάς μας τρεῖς φορὰς ἁπὸ τὰς ὑδρίας τοῦ Εὐαγγελίου Του καὶ ἀνερχόμενος εἰς τὸν Οὐρανόν, ἀνεβόησεν ἔμπροσθεν τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρός· «Πάτερ Οὐράνιε, ὁ Θεὸς Ἀβραὰμ καὶ Ἰσαὰκ καὶ τοῦ νέου Ἰσραὴλ, τούτου ἐπάκουσόν μου σήμερον, ἐν πυρὶ ἐπάκουσόν μου καὶ ἐξαπόστειλον τὴν Χάριν τοῦ Παναγίου Σου Πνεύματος, τὴν φλογίζουσαν τὰς τῶν ἀνθρώπων ἁμαρτίας καὶ φωτίζουσαν καὶ ἁγιάζουσαν τὰς ψυχάς των εἰς θεογνωσίαν καὶ γνώτωσαν πᾶς ὁ λαὸς οὗτος, ὅτι σὺ εἶ Κύριος» (Γ’ Βασ. ιη’ 39), «Αὕτη ἐστὶν ἡ αἰώνιος ζωή, ἵνα γινώσκωσί σε τὸν μόνον ἀληθινὸν Θεὸν καὶ ὃν ἀπέστειλας Ἰησοῦν Χριστόν» (Ἰωάν. ιζ’ 3). Οὕτως ἐδεήθη ὁ μονογενὴς Υἱὸς τοῦ οὐρανίου Πατρὸς μετὰ τὴν θείαν του Ἀνάληψιν, Χριστιανοί, καὶ εὐθὺς μετὰ δέκα ἡμέρας, ἐκεῖ ἔνθα εὑρίσκοντο συνηγμένοι ὁμοθυμαδὸν οἱ Ἀπόστολοι, ὥρᾳ τρίτῃ, γίνεται βροντὴ μεγάλη καὶ ἦχος ἐξ οὐρανοῦ ὥσπερ φερομένης βιαίας πνοῆς, ἡ ὁποία γεμίζει ὅλον τὸν οἶκον εἰς τὸν ὁποῖον ἐκάθηντο οἱ Μαθηταὶ καὶ εὐθὺς διαμερίζονται ἐπὶ τὰς ἁγίας αὐτῶν κεφαλὰς τόσαι πύριναι γλῶσσαι, ὅσοι ἦσαν οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι καὶ εὐθὺς ἤρχισαν νὰ ὁμιλοῦν ἄλλας ξένας γλώσσας, «καθὼς τὸ Πνεῦμα ἐδίδου αὐτοῖς ἀποφθέγγεσθαι» (Πράξ. β’ 4). Ἐξεχύθη ἐκείνη ἡ οὐράνιος φλόξ, ἡ Χάρις τοῦ Παναγίου Πνεύματος ἐκάθισέ τε ἐφ’ ἕνα ἕκαστον αὐτῶν καὶ ἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου» (ἔνθ. ἀνωτέρω 3).

Ἦσαν δὲ τότε εἰς Ἱεροσόλυμα συνηγμένοι διὰ τὴν ἑορτὴν ἄνδρες εὐλαβεῖς Ἰουδαῖοι ἀπὸ παντὸς ἔθνους προερχόμενοι, οἵτινες ἀκούσαντες τὰ γενόμενα ἔσπευσαν εἰς τὸν οἶκον, εἰς τὸν ὁποῖον ἦσαν οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι καὶ ἀκούοντες τὸ κήρυγμα αὐτῶν, οἱ Πάρθοι, οἱ Μῆδοι, οἱ Ἐλαμῖται, οἱ Καππαδόκαι, οἱ Φρύγες, οἱ Παφλαγόνες, οἱ Αἰγύπτιοι, οἱ Λίβυες, οἱ Κυρηναῖοι, οἱ Ρωμαῖοι, οἱ Ἰουδαῖοι, οἱ Προσήλυτοι, οἱ Κρῆτες, οἱ Ἄραβες καὶ τὰ λοιπὰ ἔθνη, ἐξίσταντο, διότι ἤκουον ἕκαστος εἰς τὴν ἰδίαν αὐτοῦ διάλεκτον καὶ ἐπίστευσαν λέγοντες· «Ἀληθῶς Κύριος ὁ Θεός, αὐτὸς ὁ Θεός» (Γ’ Βασ. ιη’ 39)· εἶδον ἐκεῖνο τὸ οὐράνιον πῦρ νὰ καταφάγῃ εὐθὺς ὅλους τοὺς σχίδακας καὶ τὰς θυσίας τῶν μιαρῶν εἰδώλων, ἅτινα ἐλάτρευον καὶ προσεκύνουν.