Διήγησις περὶ ΑΓΑΠΗΣ πάνυ ὠφέλιμος.

Ἔπειτα πηγαίνουν εἰς τὸν ἐν Βλαχέρναις Ναόν· τόσον δὲ ταχέως περιεπάτουν, καθὼς διηγήθη αὐτὸς ὁ ἴδιος Διάκονος, ὥστε οὐδὲ πέτασμα πτηνοῦ ἠδύνατο νὰ συγκριθῇ μὲ τὴν ταχύτητα ἐκείνων· φθάσας λοιπὸν εἰς τὰς θύρας, εὐθὺς ἤνοιξε καὶ ἐκείνας διὰ τῆς προσευχῆς του· ὅταν δὲ ἔφθασεν εἰς τὰς θύρας τοῦ Ναοῦ, ἐντὸς τοῦ ὁποίου ἦτο ἡ Κιβωτὸς ἡ ἔχουσα τὴν τιμίαν Ζώνην τῆς Θεοτόκου, τότε ὁ ἱερὸς χαρτουλάριος βρέχων τὸ πρόσωπόν του μὲ δάκρυα, ἐτοποθέτησε τὸν Διάκονον εἰς τὰς ρηθείσας θύρας καὶ παρήγγειλεν εἰς αὐτὸν νὰ βλέπῃ προσεκτικὰ ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ἐμβαίνουν εἰς τὸν Ναόν. Προσευχηθέντος δὲ κατὰ τὸ σύνηθες εἰς τὴν εἴσοδον, παρευθὺς ἠνοίχθησαν καὶ ἐκεῖναι αἱ θύραι· τότε ἐμβὰς εἰς τὸν Ναὸν καὶ φθάσας εἰς τὸ μέσον αὐτοῦ, ἔκλινε τὰ γόνατα εἰς τὸ ἔδαφος καὶ θερμοτέραν ἐποίησε προσευχήν· ὁ δὲ Διάκονος, ἔξω ἱστάμενος εἰς τὰς βαθμίδας τῆς θύρας τοῦ Ναοῦ, καὶ βλέπων ἐγένετο ἔκθαμβος, διότι εἶδε καθαρῶς ἕνα ὡς Διάκονον, ὅστις ἐξελθὼν ἀπὸ τὸ Ἅγιον Βῆμα καὶ κρατῶν εἰς τὰς χεῖρας θυμιατήριον ἐθυμίαζεν ὅλον τὸν Ναόν. Μετ’ ὀλίγην ὥραν εἶδε πάλιν τινὰς κληρικούς, οἵτινες ἐφόρουν στολὴν ἱερατικὴν πολὺ λαμπράν, ὕστερον δὲ ἀπὸ αὐτοὺς εἶδεν ἄλλο τάγμα Ἱερέων φωτεινόν, οἵτινες ἀφοῦ ἐμβῆκαν, ἐστάθησαν εἰς δύο χοροὺς καὶ ἔψαλλον ἓν μέλος γλυκύτατον καὶ θαυμάσιον· ἀπὸ τὸ μέλος δὲ ἐκεῖνο ἄλλον λόγον μὲν ἠδυνήθη νὰ ἐννοήσῃ ὁ Διάκονος, παρὰ μόνον τὸ Ἀλληλούϊα.

Ὁ δὲ θαυμαστὸς χαρτουλάριος, ἀφοῦ ἐτελείωσε τὴν προσευχήν του, ἐξῆλθε καὶ λέγει εἰς τὸν Διάκονον· «Ἀδελφέ, ἔμβα ἀνεμποδίστως εἰς τὸν Ναὸν καὶ παρατήρησον εἰς τὸν ἀριστερὸν χορὸν τῶν Ἱερέων, ἂν ἐκεῖ ἵσταται ὁ Ἱερεὺς ἐκεῖνος, μὲ τὸν ὁποῖον ἔμεινας ἀσυμφιλίωτος». Τότε ἐμβὰς μὲ φόβον καὶ τρόμον ὁ Διάκονος καὶ παρατηρήσας εἰς τὸν ἀριστερὸν χορὸν καθὼς προσετάχθη, ἦλθεν ἔξω πρὸς τὸν ἄνθρωπον τοῦ Θεοῦ καὶ λέγει· «Δὲν ἠδυνήθην νὰ γνωρίσω ἐκεῖ τὸν Ἱερέα ἐκεῖνον, μὲ τὸν ὁποῖον εἶχον τὴν ἔχθραν». Τότε λέγει εἰς τὸν Διάκονον ὁ ἐπίγειος ἐκεῖνος Ἄγγελος· «Ἔμβα πάλιν εἰς τὸν Ναόν, καὶ βλέπε εἰς τὸν δεξιὸν χορόν»· ὁ δὲ Διάκονος, ποιήσας τὸ προσταχθέν, ἐγνώρισεν ἐκεῖ τὸν ζητούμενον Ἱερέα.

Ὅθεν ἐξῆλθε καὶ ἀνήγγειλε τοῦτο πρὸς τὸν θεῖον ἄνδρα, ὅστις εἶπε πρὸς τὸν Διάκονον· «Ἐὰν γνωρίζῃς καλῶς ὅτι αὐτὸς εἶναι ὁ παρὰ σοῦ ζητούμενος Ἱερεύς, ὕπαγε καὶ εἰπὲ εἰς αὐτόν: «Νικήτας ὁ χαρτουλάριος ἵσταται ἔξω καὶ σὲ προσκαλεῖ».


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἐκ τούτου συμπεραίνεται, ὅτι καὶ ὁ Ἱερεὺς καὶ ὁ Διάκονος ἐν Κωνσταντινουπόλει εὑρίσκοντο ἢ καὶ Κωνσταντινουπολῖται ἦσαν, καθότι ἡ Μεγάλη Ἐκκλησία ἦτο ὁ Ναὸς τῆς Ἁγίας Σοφίας, τῆς μεγίστης ἁπασῶν τῶν ἐν Κωνσταντινουπόλει Ἐκκλησιῶν, ἀφ’ ἧς μέχρι τῆς σήμερον ἔλαβε τὴν ἐπωνυμίαν καὶ τὸ τῆς Κωνσταντινουπόλεως Πατριαρχεῖον νὰ λέγεται Μεγάλη Ἐκκλησία· αὐτή, ὡς εἶπον, εὑρίσκετο ἐν Κωνσταντινουπόλει· ὁ δὲ Ναὸς τῆς Ἁγίας Σοφίας, ὄχι μόνον Μεγάλη Ἐκκλησία κατ’ ἐξοχὴν ἐλέγετο διὰ τὸ μέγεθος καὶ διότι ἦτο θρόνος τῶν Πατριαρχῶν, ἀλλὰ καὶ διότι οἱ βασιλεῖς τῆς Κωνσταντινουπόλεως Μητέρα ἐκάλουν αὐτήν· ὅθεν ὁ Ἰουστινιανὸς ἐν τῇ γʹ Ἰουστινιανείῳ Νεαρᾷ γράφει περὶ αὐτῆς· «Τὴν τῆς ἡμετέρας βασιλείας Μητέρα». (Ὅρα σελ. 426 τῆς Γεωγραφίας τοῦ Μελετίου).

[2] Οὗτος φαίνεται νὰ ἦτο Μαυρίκιος ὁ Διάκονος τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας, ὁ τὰ Συναξάρια συλλέξας καὶ συγγράψας, ὅστις καὶ τὴν διήγησιν ταύτην συνέγραψε, καθὼς διηγήθη εἰς αὐτὸν ὁ φιλιωθεὶς μὲ τὸν Ἱερέα ἐκεῖνον Διάκονος.