Διήγησις περὶ ΑΓΑΠΗΣ πάνυ ὠφέλιμος.

Καὶ μετ’ ὀλίγον ἠγέρθη καὶ εἶπεν· «Ἄνοιξον εἰς ἡμᾶς τὴν θύραν τοῦ ἐλέους σου, Κύριε»· καὶ ὢ τοῦ θαύματος! παρευθὺς αἱ ἔξω θύραι τοῦ Νάρθηκος ἤνοιξαν ἀφ’ ἑαυτῶν καὶ ὁμοῦ μὲ τὸν Διάκονον εἰσῆλθον εἰς τὴν αὐλὴν τοῦ Νάρθηκος, ἀπὸ ἐκεῖ δὲ πάλιν ἐπῆγαν ἕως εἰς τὰς ἀργυρᾶς θύρας τοῦ Ναοῦ. Τότε ὁ ἱερὸς ἐκεῖνος ἄνθρωπος λέγει πρὸς τὸν Διάκονον· «Ἐδῶ στῆθι καὶ μὴ προχωρήσῃς πλέον».

Ἐκεῖ λοιπὸν πάλιν εἰς τὴν εἴσοδον, ποιήσας τὴν συνήθη προσκύνησιν ὁ θαυμάσιος ἐκεῖνος, ἤνοιξε καὶ τὰς θύρας ἐκείνας· ὅταν δὲ ἐμβῆκεν εἰς τὸν Ναόν, εἶδεν ὁ Διάκονος παράδοξον θέαμα· διότι ἄνωθεν ἀπὸ τὴν σκέπην τοῦ Ναοῦ καταβᾶσα μία φωτεινὴ λυχνία εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ θαυμαστοῦ ἐκείνου ἀνδρὸς ἐν ταὐτῷ καὶ τὸν Ναὸν ὅλον ἐφώτιζε καὶ ὅπου ἐκεῖνος ἐπορεύετο ἐκεῖ ἠκολούθει καὶ ἡ λυχνία. Ὅταν δὲ ἔφθασεν εἰς τὸ Ἅγιον Βῆμα, ἔκλινε καὶ ἐκεῖ τὴν κεφαλήν του καὶ προσηυχήθη· ἔπειτα ἡσύχως ἐξῆλθεν ἔξω εἰς τὸν Διάκονον καὶ εὐθὺς πάλιν ἅπασαι αἱ θύραι ἐκλείσθησαν μόναι. Τότε ὁ Διάκονος ἐγένετο ὅλος ἔμφοβος καὶ ἀγωνιῶν, διότι ἐξεπλάγη καὶ δὲν ἐτόλμα νὰ πλησιάσῃ ποσῶς εἰς τοιοῦτον θαυμαστὸν ἄνδρα, ἐπειδὴ εἶχε τὸ πρόσωπον δεδοξασμένον καὶ λαμπρὸν ὡς πρόσωπον Ἀγγέλου. Ὅθεν μὲ τοὺς λογισμοὺς παλαίων ἔλεγε· «Μήπως ὁ φαινόμενος οὗτος εἶναι Ἄγγελος καὶ ὄχι ἄνθρωπος;». Ταύτην δὲ τὴν πάλην τῶν λογισμῶν γνωρίσας μὲ τὸ διορατικὸν πνεῦμα ὁ διορατικώτατος ἐκεῖνος ἀνήρ, λέγει πρὸς τὸν Διάκονον· «Τί πολεμεῖσαι δι’ ἐμὲ καὶ ταράττεσαι ἀπὸ τοὺς λογισμούς σου, ὦ ἄνθρωπε; πίστευσον, ὅτι καὶ ἐγὼ ἄνθρωπος εἶμαι χοϊκός, σύνθετος ἀπὸ ψυχὴν καὶ σῶμα, ὡς καὶ οἱ λοιποὶ ἄνθρωποι· εἶμαι δὲ τὸ ἐπάγγελμα χαρτουλάριος (γραμματεὺς) μιᾶς εὐαγοῦς οἰκίας καὶ ἐκ τοῦ ἐπαγγέλματός μου λαμβάνω τὰ πρὸς τὴν ζωὴν ἀναγκαῖα, ἀλλ’ ἡ τὰ πάντα καλῶς κυβερνῶσα τοῦ Θεοῦ Πρόνοια συνειθίζει πολλάκις νὰ ἐνεργῇ διὰ τῶν εὐτελῶν μεγάλα θαυμάσια. Πλήν, ἀδελφέ, ἂς ὑπάγωμεν διὰ τὴν προκειμένην ὑπόθεσίν σου».

Καὶ λοιπὸν πηγαίνοντες καὶ οἱ δύο εἰς τὴν ἀγοράν, ἔφθασαν εἰς τὸν ἐκεῖ εὑρισκομενον Ναὸν τῆς Θεοτόκου· ἐκεῖ δὲ πάλιν προσευξάμενος, ἤνοιξε διὰ τῆς προσευχῆς του τὰς θύρας καὶ ἐμβῆκεν εἰς τὸν Ναόν· ἀφοῦ δὲ ἔφθασεν εἰς τὸ Ἅγιον Βῆμα, ποιήσας τὴν συνήθη εὐχήν, ἐξῆλθε πάλιν πρὸς τὸν Διάκονον, ὅστις ἐκραύγαζε μὲ θαυμασμὸν τό, Κύριε ἐλέησον· καὶ πάλιν αἱ θύραι ἐκλείσθησαν μόναι των.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἐκ τούτου συμπεραίνεται, ὅτι καὶ ὁ Ἱερεὺς καὶ ὁ Διάκονος ἐν Κωνσταντινουπόλει εὑρίσκοντο ἢ καὶ Κωνσταντινουπολῖται ἦσαν, καθότι ἡ Μεγάλη Ἐκκλησία ἦτο ὁ Ναὸς τῆς Ἁγίας Σοφίας, τῆς μεγίστης ἁπασῶν τῶν ἐν Κωνσταντινουπόλει Ἐκκλησιῶν, ἀφ’ ἧς μέχρι τῆς σήμερον ἔλαβε τὴν ἐπωνυμίαν καὶ τὸ τῆς Κωνσταντινουπόλεως Πατριαρχεῖον νὰ λέγεται Μεγάλη Ἐκκλησία· αὐτή, ὡς εἶπον, εὑρίσκετο ἐν Κωνσταντινουπόλει· ὁ δὲ Ναὸς τῆς Ἁγίας Σοφίας, ὄχι μόνον Μεγάλη Ἐκκλησία κατ’ ἐξοχὴν ἐλέγετο διὰ τὸ μέγεθος καὶ διότι ἦτο θρόνος τῶν Πατριαρχῶν, ἀλλὰ καὶ διότι οἱ βασιλεῖς τῆς Κωνσταντινουπόλεως Μητέρα ἐκάλουν αὐτήν· ὅθεν ὁ Ἰουστινιανὸς ἐν τῇ γʹ Ἰουστινιανείῳ Νεαρᾷ γράφει περὶ αὐτῆς· «Τὴν τῆς ἡμετέρας βασιλείας Μητέρα». (Ὅρα σελ. 426 τῆς Γεωγραφίας τοῦ Μελετίου).

[2] Οὗτος φαίνεται νὰ ἦτο Μαυρίκιος ὁ Διάκονος τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας, ὁ τὰ Συναξάρια συλλέξας καὶ συγγράψας, ὅστις καὶ τὴν διήγησιν ταύτην συνέγραψε, καθὼς διηγήθη εἰς αὐτὸν ὁ φιλιωθεὶς μὲ τὸν Ἱερέα ἐκεῖνον Διάκονος.