Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν ΙΩΑΝΝΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως τοῦ Νηστευτοῦ.

ὅταν δὲ ὁ Ἅγιος ἔφθασεν εἰς τὴν ἀγορὰν τὴν ἐπονομαζομένην Βοῦν, σκορπίζων εἰς ὅλους τὴν ἐλεημοσύνην, τότε εὑρέθη ἐκεῖ εἷς φθονερὸς ἄνθρωπος, ὁ ὁποῖος ἐφώναξε καὶ εἶπε· «Κύριε ἐλέησον! ἕως πότε, δὲν ἐκκενώνεται εἰς ἡμᾶς τὸ πουγγίον τοῦτο;». Καὶ παρευθὺς (ὢ καὶ τὶ δὲν κάμνει ὁ φθόνος!) τὸ μὲν πουγγίον εὑρέθη κενόν, ὁ δὲ Ἅγιος βλέπων μὲ λεοντικὸν καὶ ἄγριον βλέμμα τὸν ἄνθρωπον ἐκεῖνον, ὁ Θεός, εἶπε, νὰ σοὶ συγχωρήσῃ, ἀδελφέ, διότι, ἄν σὺ δὲν ἔλεγες τὸν φθονερὸν αὐτὸν λόγον, εἰς πολλὴν ὥραν τὸ πουγγίον διαμοιραζόμενον θὰ ἔμενεν ἀκένωτον.

Ἐπειδὴ δὲ ὁ Ἅγιος οὗτος ἐπιέσθη νὰ χειροτονηθῇ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ὕστερα ἀφ’ οὗ ἐκοιμήθη ὁ Εὐτύχιος [2] καὶ δὲν ἐπείθετο εἰς τοῦτο, τούτου ἕνεκα εἶδε μίαν ὀπτασίαν φοβεράν, ἥτις ἦτο τοιαύτη· ἐφάνη εἰς αὐτὸν μία θάλασσα τόσον μεγάλη, ὥστε ἔφθανεν ἀπὸ τὴν γῆν ἕως εἰς τὸν οὐρανόν· ὁμοίως ἐφάνη καὶ μία φοβερὰ κάμινος ἀνημμένη· ἐφάνη δὲ πρὸς τούτοις καὶ πλῆθος Ἀγγέλων, οἱ ὁποῖοι ἔλεγον εἰς τὸν θεῖον Ἰωάννην· «Δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ γίνῃ τὸ πρᾶγμα κατ’ ἄλλον τρόπον, μόνον σιώπα, εἰ δὲ καὶ ἀντιλέγεις, ἤξευρε ὅτι θὰ δοκιμάσῃς καὶ τὰς δύο τιμωρίας ταύτας, καὶ τῆς θαλάσσης καὶ τῆς καμίνου». Ἐφαίνοντο δὲ ὅτι ἔλεγον ταῦτα μὲ μίαν μεγάλην ἀπειλήν· ὅθεν, ἀφ’ οὗ ταῦτα εἶδεν ὁ Ἅγιος, ἄκων παρέδωκε τὸν ἑαυτόν του εἰς τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ καὶ ἐχειροτονήθη Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως ἐν ἔτει φπβ’ (582)· καὶ τοῦτο πότε; ἀφ’ οὗ διὰ μέσου τῆς ἄκρας ἀσκήσεως διεπέρασεν εἰς τὴν τελειότητα πάσης ἀρετῆς.

Μίαν φορὰν διερχόμενος ὁ Ἅγιος ἀπὸ τὸν τόπον τὸν ὀνομαζόμενον Ἕβδομον, εἶδεν ὅτι ἠγέρθη μεγάλη τρικυμία εἰς τὴν θάλασσαν· ὅθεν διὰ προσευχῆς του μετέβαλεν αὐτὴν εἰς γαλήνην, ποιήσας τὸν τύπον τοῦ Σταυροῦ· ὁ δὲ Γαζεὺς Ἰωάννης ὁ Σχολαστικός, διότι εἶχεν εἰς τοὺς ὀφθαλμούς του ἐπίχυσιν αἵματος καὶ δὲν ἔβλεπε, διὰ τοῦτο προσέτρεξεν εἰς τὸν Ἅγιον τοῦτον Ἰωάννην καὶ ἐκοινώνησεν ἀπὸ αὐτὸν τὰ θεῖα Μυστήρια· ὅταν δὲ ἐκοινώνει αὐτὸν ὁ Ἅγιος, εἶπε· «Τοῦτο τὸ Σῶμα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ ἰατρεύσαντος τὸν ἐκ γενετῆς τυφλόν, μέλλει νὰ ἰατρεύῃ καὶ τὴν ἰδικήν σου τύφλωσιν». Καὶ ὢ τοῦ θαύματος! ὁμοῦ μὲ τὸν λόγον ἰατρεύθη παρευθὺς ὁ πρὶν τυφλὸς Ἰωάννης.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Ἰωάννης οὗτος ἑορτάζεται κατὰ τὴν καʹ (21ην) Φεβρουαρίου (βλέπε ἐν τόμῳ Βʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).

[2] Σημείωσαι ὅτι ἐξωρίσθη μὲν πρότερον ἐν ἔτει φξεʹ (565) ὁ Εὐτύχιος ὑπὸ τοῦ μεγάλου Ἰουστινιανοῦ εἰς Ἀμάσειαν, καὶ ἀντ’ αὐτοῦ ἔγινε Πατριάρχης ὁ ἀπὸ Σχολαστικῶν Ἰωάννης ὁ Γʹ, ὕστερον δέ, μετὰ τὸν θάνατον τοῦ Ἰωάννου ἀνεκλήθη πάλιν εἰς τὸν θρόνον ὁ Εὐτύχιος ἐν ἔτει φοζʹ (577). Μετὰ δὲ ἓξ ἡμέρας ἀπὸ τοῦ θανάτου τοῦ Εὐτυχίου ἔγινε Πατριάρχης ὁ Νηστευτὴς Ἰωάννης ὁ Δʹ.

[3] Ὁ θεῖος οὗτος Ἰωάννης ὁ Νηστευτὴς ἐποίησε καὶ βιβλίον ὀνομαζόμενον Κανονικόν, περὶ τοῦ ὁποίου βλέπε ἔν τε τῷ Πηδαλίῳ καὶ ἐν τῷ Ἐξομολογηταρίῳ. Εἰς τὸν Ἰωάννην τοῦτον ἐκυρώθη τὸ πρῶτον ἐν ἔτει 586 ὁ τίτλος Οἰκουμενικός.

Σημειοῦμεν δὲ καὶ τοῦτο, ὅτι περιττῶς ἀνεγράφετο ἐνταῦθα ἐν τῷ τετυπωμένῳ Συναξαριστῇ ἡ μνήμη Παύλου τοῦ Νέου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, διότι οὗτος ἑορτάζεται κατὰ τὴν λʹ (30ὴν) τοῦ Αὐγούστου, μετὰ Ἀλεξάνδρου καὶ Ἰωάννου τῶνΠατριαρχῶν (βλέπε ἐν τόμῳ Ηʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»). Ὁμοίως περιττῶς ἀνεγράφετο ἐν τοῖς παλαιοῖς Μηναίοις ἡ μνήμη Παύλου Κωνσταντίνουπόλεως τοῦ Ὁμολογητοῦ, ἥτις ἐπιτελεῖται κατὰ τὴν ϛʹ (6ην) τοῦ Νοεμβρίου, ὅτε καὶ τὸ Συναξάριον αὐτοῦ γράφεται (βλέπε ἐν τόμῳ ΙΑʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).