Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν ΙΩΑΝΝΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως τοῦ Νηστευτοῦ.

ΕΙΚΟΝΑ

ΙΩΑΝΝΗΣ ὁ ἐν Ἁγίοις πατὴρ ἡμῶν, ὁ Νηστευτής, ἐπατριάρχευσε κατὰ τοὺς χρόνους Τιβερίου καὶ Μαυρικίου τῶν βασιλέων (582-595), ἐγεννήθη δὲ ἐν Κωνσταντινουπόλει· ὅταν ἦλθεν εἰς ἡλικίαν, ἔγινε χαράκτης κατὰ τὴν τέχνην· ἦτο δὲ εὐσεβὴς ὁμοῦ καὶ φιλόπτωχος, φιλόξενος καὶ φοβούμενος τὸν Θεόν. Οὗτος μίαν φορὰν ἐδέχθη ἕνα Μοναχόν, καταγόμενον ἀπὸ τὴν Παλαιστίνην, ὀνόματι Εὐσέβιον, ὁ ὁποῖος περιπατῶν καθ’ ὁδὸν ὁμοῦ μὲ τὸν Ἅγιον Ἰωάννην, καὶ εὑρισκόμενος εἰς τὰ δεξιὰ τοῦ Ἁγίου, ἤκουσεν ἀοράτως μίαν φωνήν, ἥτις τοῦ ἔλεγε· «Δὲν εἶναι συγκεχωρημένον εἰς σέ, Ἀββᾶ, νὰ περιπατῇς εἰς τὰ δεξιὰ τοῦ μεγάλου Ἰωάννου»· προεμήνυε δὲ ὁ Θεὸς μὲ τὴν φωνὴν ταύτην τὸ μέγα ἀξίωμα τῆς Ἀρχιερωσύνης, τὸ ὁποῖον ἔμελλε νὰ λάβῃ ὁ Ἰωάννης. Μετὰ ταῦτα γίνεται γνώριμος καὶ φίλος οὗτος ὁ Νηστευτὴς Ἰωάννης μὲ τὸν συνώνυμόν του Ἅγιον Ἰωάννην τὸν Γ’, τὸν ἀπὸ Σχολαστικῶν καλούμενον, ὅστις καὶ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως ἐχρημάτισεν [1]· οὗτος συνηρίθμησεν αὐτὸν εἰς τὴν τάξιν τῶν Ἀναγνωστῶν, εἶτα ἐχειροτόνησεν αὐτὸν Διάκονον καὶ μετὰ ταῦτα Πρεσβύτερον.

Ἐν ᾧ δὲ ἦτο ἀκόμη Διάκονος ὁ Ἅγιος οὗτος, μετέβη μίαν μεσημβρίαν εἰς τὸν Ναὸν τοῦ Ἁγίου Λαυρεντίου καὶ εὑρίσκει ἕνα ἐρημίτην, τὸν ὁποῖον οὐδεὶς ἀπὸ τοὺς ἐκεῖ ἐγνώριζε ποῖος εἶναι· οὗτος δὲ ἐδείκνυεν εἰς τὸν θεῖον Ἰωάννην τοὺς ἀναβαθμοὺς καὶ τὰς βαθμίδας ποὺ εὑρίσκονται ὄπισθεν τῆς Ἁγίας Τραπέζης καὶ ἀναβαίνουν ἐπάνω εἰς τὸ ἱερὸν σύνθρονον, εἰς τὸ ὁποῖον κάθηται ὁ Ἀρχιερεύς· καὶ ταῦτα δεικνύοντος αὐτοῦ, ἰδοὺ ἐφάνησαν μυριάδες Ἁγίων καὶ ἠκούετο ἐξ αὐτῶν μία φωνὴ μεμιγμένη καὶ μία μελῳδία γλυκυτάτη καὶ παναρμόνιος· ὅλοι δὲ οί φαινόμενοι Ἅγιοι ἦσαν ἐνδεδυμένοι στολὰς λευκὰς καὶ πάνυ λαμπράς. Αὕτη δὲ ἡ ὀπτασία ἦτο σημεῖον ἀληθινὸν τῆς λαμπρότητος, τὴν ὁποίαν ἔμελλε νὰ λάβῃ ὁ Ἅγιος οὗτος Ἰωάννης.

Ἐπειδὴ δὲ ὁ Ἅγιος ἦτο τότε διαμοιραστὴς τῶν χρημάτων τῆς ἐν Κωνσταντινουπόλει Ἐκκλησίας, ἐπιστρέφων ποτὲ ἀπὸ τὸν ἔξωθεν πεδινὸν τόπον τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τοῦ ἔμεινε μόνον ἓν πουγγίον χρήματα, ἀπὸ τὸ ὁποῖον ἐμοίραζε πλουσίως ἐλεημοσύνην· καὶ ἐπειδὴ συνέτρεχον ἀκόμη πτωχοὶ περισσότεροι, διὰ τοῦτο καὶ αὐτὸς ἔδιδεν ἀκόμη περισσοτέραν τὴν ἐλεημοσύνην· τὸ δὲ πουγγίον δὲν ἐκενοῦτο, ἀλλὰ καὶ περισσότερον ἀκόμη ἐγέμιζεν·


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Ἰωάννης οὗτος ἑορτάζεται κατὰ τὴν καʹ (21ην) Φεβρουαρίου (βλέπε ἐν τόμῳ Βʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).

[2] Σημείωσαι ὅτι ἐξωρίσθη μὲν πρότερον ἐν ἔτει φξεʹ (565) ὁ Εὐτύχιος ὑπὸ τοῦ μεγάλου Ἰουστινιανοῦ εἰς Ἀμάσειαν, καὶ ἀντ’ αὐτοῦ ἔγινε Πατριάρχης ὁ ἀπὸ Σχολαστικῶν Ἰωάννης ὁ Γʹ, ὕστερον δέ, μετὰ τὸν θάνατον τοῦ Ἰωάννου ἀνεκλήθη πάλιν εἰς τὸν θρόνον ὁ Εὐτύχιος ἐν ἔτει φοζʹ (577). Μετὰ δὲ ἓξ ἡμέρας ἀπὸ τοῦ θανάτου τοῦ Εὐτυχίου ἔγινε Πατριάρχης ὁ Νηστευτὴς Ἰωάννης ὁ Δʹ.

[3] Ὁ θεῖος οὗτος Ἰωάννης ὁ Νηστευτὴς ἐποίησε καὶ βιβλίον ὀνομαζόμενον Κανονικόν, περὶ τοῦ ὁποίου βλέπε ἔν τε τῷ Πηδαλίῳ καὶ ἐν τῷ Ἐξομολογηταρίῳ. Εἰς τὸν Ἰωάννην τοῦτον ἐκυρώθη τὸ πρῶτον ἐν ἔτει 586 ὁ τίτλος Οἰκουμενικός.

Σημειοῦμεν δὲ καὶ τοῦτο, ὅτι περιττῶς ἀνεγράφετο ἐνταῦθα ἐν τῷ τετυπωμένῳ Συναξαριστῇ ἡ μνήμη Παύλου τοῦ Νέου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, διότι οὗτος ἑορτάζεται κατὰ τὴν λʹ (30ὴν) τοῦ Αὐγούστου, μετὰ Ἀλεξάνδρου καὶ Ἰωάννου τῶνΠατριαρχῶν (βλέπε ἐν τόμῳ Ηʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»). Ὁμοίως περιττῶς ἀνεγράφετο ἐν τοῖς παλαιοῖς Μηναίοις ἡ μνήμη Παύλου Κωνσταντίνουπόλεως τοῦ Ὁμολογητοῦ, ἥτις ἐπιτελεῖται κατὰ τὴν ϛʹ (6ην) τοῦ Νοεμβρίου, ὅτε καὶ τὸ Συναξάριον αὐτοῦ γράφεται (βλέπε ἐν τόμῳ ΙΑʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).