Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου Νεομάρτυρος ΙΩΑΝΝΟΥ, καταγομένου ἀπὸ τῆς κώμης Κονίτσης τῆς παλαιᾶς Ἠπείρου καὶ ἀθλήσαντος ἐν τῷ Βραχωρίῳ τῆς Αἰτωλίας ἐν ἔτει ͵αωιδ’ (1814) ἀπὸ Χριστοῦ.

Τί δὲ μετὰ ταῦτα ὁ μισόκαλος διάβολος κατὰ τῆς μάνδρας τοῦ Χριστοῦ, ὡς λέων ὠρυόμενος, ἐμεθοδεύθη; Παρακινεῖ ἕνα Ἀγαρηνόν, ὅστις ἦτο νεροκράτης εἰς τὸ εἰρημένον χωρίον Μαχαλᾶν, ἵνα διαβάλῃ καὶ κατηγορήσῃ τὸν νέον εἰς τὸν ἐν Βραχωρίῳ μουσελίμην, ὅτι ἔγινε Χριστιανός, ὢν πρότερον Τοῦρκος καὶ μάλιστα ἑνὸς περιφήμου σέχη καὶ δερβίση υἱός. Δὲν ἀναβάλλει δὲ τελείως τὴν ὥραν οὗτος, ἀλλὰ δι’ ἐγγράφου ἀναφορᾶς κάμνει γνωστὸν τοῦτο εἰς τὸν μουσελίμην τὸν ἐκ Τεπελενίου Ἐλμάζαγα πόνον, προσθέτων καὶ αὐτὸς ὁ κατάρατος ἄπειρα τὰ ἐναύσματα, ἵνα παρακινήσῃ αὐτὸν εἰς περισσοτέραν ὀργήν.

Ὁ δὲ μουσελίμης, ἰδὼν τὰ περὶ τοῦ νέου γεγραμμένα, ἐταράχθῃ ὅλος ἀπὸ τὸν θυμόν, καὶ μετακαλεσάμενος τὸν κριτὴν καὶ τὸν παρ’ αὐτοῖς νομοκράτορα μουφτῆν, κοινολογεῖ τὴν ὑπόθεσιν εἰς αὐτούς. Ὅθεν καὶ αὐθημερὸν ἀποστέλλει στρατιώτας διὰ νὰ τὸν συλλάβουν, οἵτινες ἐπὶ προφάσει ἄλλη ἀπαντήσαντες αὐτόν, εὐθὺς χωρὶς ἀναβολὴν τὸν ἔδεσαν, καὶ οὕτω δέσμιον τὸν παρέστησαν εἰς τὸ κριτήριον. Ἠρώτησε λοιπὸν αὐτὸν ὁ μουσελίμης τὸ γένος, τὴν πατρίδα, τὸ ὄνομα καὶ τὴν θρησκείαν, καὶ ὁ νέος εἰς ὅλα δι’ ἑνὸς λόγου ἀπεκρίθη· «Εἶμαι Χριστιανὸς καὶ ὀνομάζομαι Ἰωάννης». «Δὲν εἶσαι σύ», ἀνταποκρίνεται ὁ μουσελίμης, «ὁ δερβίσης, ὁ υἱὸς τοῦ σέχη Κονίτσης;» «Ναί, ἐγώ, ἀλλὰ τώρα εἶμαι Χριστιανὸς καὶ Χριστιανὸς μέλλω νὰ ἀποθάνω». «Ἐγελάσθης ἀπὸ τὴν γυναῖκα», τοῦ λέγει ὁ μουσελίμης, «καὶ ἤλλαξας τὴν πίστιν σου· πλὴν τώρα ἐλθὲ εἰς τὸν νοῦν σου, καὶ κήρυξον παρρησίᾳ τὴν ὁμολογίαν τῆς παλαιᾶς πίστεώς σου τῆς ἀληθινῆς, καὶ τότε θὰ γνωρίσῃς καλῶς πόσον θὰ τιμηθῇς ἀπὸ μέρους μου».

«Μὴ πιστεύῃς, ἀγᾶ μου», ἀποκρίνεται ὁ νέος, «νὰ εὑρεθῷ τόσον ἀνόητος καὶ μωρός, ὥστε νὰ ἀφήσω τὴν ἁγίαν πίστιν τῶν Χριστιανῶν, καὶ νὰ τυφλωθῶ πάλιν νὰ ἔλθω εἰς τὸν βόρβορον τοῦ Μωαμεθανισμοῦ. Μόλις ἔγινε δυνατὸν νὰ τὴν γνωρίσω, καὶ τώρα πῶς εἶναι τρόπος νὰ τὴν παρατήσω; ποτέ, ποτέ, μὴ γένοιτο εἰς ἐμὲ τοιοῦτον κακόν». Ὁ δὲ μουσελίμης καὶ οἱ περὶ αὐτόν, θαυμάσαντες ἐπὶ τῇ παρρησίᾳ τοῦ Μάρτυρος καὶ οἱονεὶ ἐντροπιασθέντες, δὲν ἠθέλησαν νὰ ἐκταθῶσιν εἰς πλειοτέρας ὁμιλίας. Ὅθεν ὁ μουσελίμης διέταξεν εὐθὺς νὰ τὸν δέσουν καὶ νὰ τὸν ρίψουν εἰς τὴν φυλακὴν καὶ ἐκεῖ νὰ τὸν βασανίσουν πανδείνως καὶ σκληρότατα, ὡς νὰ ἐντρέπετο τάχα νὰ τὸν τιμωρήσῃ εἰς τὸ φανερόν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Νῦν εἶναι ἕδρα τῆς Μητροπόλεως Δρυϊνουπόλεως καὶ Κονίτσης.

[2] Τὸ λείψανον τοῦ Ἁγίου παρέμεινε ἐδῶ διὰ πολλὰ χρόνια. Ἐπὶ Ἡγουμένου τῆς Ἱ. Μονῆς Προυσιωτίσης Κυρίλλου, συνεργάτου τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, μετεφέρθησαν καὶ ἐκρύβησαν εἰς τὴν ὡς ἄνω Ἱ. Μονήν. Ἐκ τῆς κρύπτης ταύτης ἀνευρέθησαν καὶ ἀνεσύρθησαν κατὰ τὰς ἀρχὰς τοῦ 1974. Ἔκτοτε καθιερώθη καὶ ἑορτάζεται ἡ μνήμη τῆς ἀνακομιδῆς κατὰ τὴν 4ην Ἰανουαρίου.