ΙΩΑΝΝΗΣ ὁ Ἅγιος Νεομάρτυς ἐγεννήθη εἰς τὴν κωμόπολιν Κόνιτσαν τὴν εἰς τὴν παλαιὰν Ἤπειρον κειμένην, ἡ ὁποία εἶναι θρόνος τοῦ Βελλᾶς Ἐπισκόπου ὑπὸ τὸν Μητροπολίτην Ἰωαννίνων [1], ἀνετράφη δὲ ἐν αὐτῇ ἀπὸ γονεῖς ἀσεβεῖς Μωαμεθανούς. Ὁ πατὴρ αὐτοῦ ἦτο εἷς τῶν παρ’ αὐτοῖς εἰς ἄκρων τιμωμένων, δερβίσης δηλαδὴ καὶ σέχης τὸ ἀξίωμα· ὁμοίως καὶ ἡ μήτηρ αὐτοῦ ἐκ τῶν ἀπογόνων τῆς Ἄγαρ. Ἀφοῦ δὲ ὁ μακάριος οὗτος ἐγένετο σχεδὸν εἰκοσαετὴς τὴν ἡλικίαν, καταλιπὼν τὴν γεννήσασαν αὐτὸν Κόνιτσαν, μετέβη εἰς τὴν Μητρόπολιν τῶν Ἰωαννίνων, ἀπολαμβάνων τὸ σέβας τῶν συμπολιτῶν του καὶ αὐτὸς οὐχὶ ὀλιγώτερον ἀπὸ τὸν πατέρα του (διότι συνετάγη καὶ αὐτὸς εἰς τὸ βδελυρὸν ἐκεῖνο τάγμα τῶν δερβίσηδων παρὰ τοῦ πατρός του σέχη). Διατρίψας δὲ ἐκεῖ ἐν Ἰωαννίνοις ἱκανὸν καιρόν, εἶτα ἀνεχώρησεν ἐκεῖθεν, καὶ διὰ τῆς Ἄρτης ἔφθασεν εἰς τὴν κωμόπολιν τῆς Αἰτωλίας, Ἀγρίνιον, τὸ παρ’ ἡμῖν κοινῶς λεγόμενον Βραχώριον, ὅπου κατῴκησεν εἰς τὸ αὐθεντικὸν οἴκημα, τὸ λεγόμενον Μουσελὶμ σεράϊ.

Τὸ ἔτος ἐκεῖνο ἐξουσίαζε πᾶσαν τὴν Αἰτωλίαν καὶ Ἀκαρνανίαν ὁ ἐν Βερατίῳ τῆς Ἀλβανίας τὴν ζωὴν καταστρέψας ταμίας, Ἰσοὺφ ὁ Ἄραψ, ὅστις γινώσκων τὸν πατέρα τοῦ νέου, μᾶλλον δέ σεβόμενος, αὐτὸν ὡς σέχην καὶ ἀρχηγὸν τῆς θρησκείας των, τὸν ἐδέχθη μετ’ ἀγάπης πολλῆς καὶ εἰς τιμὴν τὸν κατέστησεν ὄχι ὀλίγην, ὀνομάζων αὐτὸν δερβίσην ἰδικόν του. Ὅθεν καὶ ὁ νέος ἔμεινε παρ’ αὐτῷ ἀρκετὸν καιρόν, καὶ εἰς ὑπηρεσίας ἐστέλλετο ἀκαταπαύστως, διότι τὸ ἔτος αὐτὸ ἦτο ἡ εἰς τὴν Ἑπτάνησον Ἰονικὴν Πολιτείαν μεταξὺ Τούρκων καὶ Ρώσων μάχη, ὅτε καὶ ἀντικρὺ τῆς νήσου Λευκάδος, οὐ μακρὰν τῆς Ἁγίας Μαύρας, συνήφθησαν εἰς πόλεμον τὰ δύο στρατεύματα, ἔνθα ἔπεσον νεκροὶ ὑπὲρ τοὺς ἑκατὸν πεντήκοντα Τοῦρκοι, τρεῖς δὲ μόνοι ἐκ τῶν ἡμετέρων. Ἀρχιστράτηγος δὲ αὐτῶν ἦτο ὁ προρρηθεὶς Ἰσούφ. Ὁ δὲ τόπος εἰς τὸν ὁποῖον συνεκροτήθη ὁ πόλεμος λέγεται Τεκές, ὅπου μετ’ ὀλίγον δι’ ἀδείας τῶν τὰς νήσους κρατησάντων Βρεταννῶν ἐκτίσθη τὸ ἐκεῖ φρούριον.

Ὁ δὲ μακάριος οὗτος νέος, ἂν καὶ ἔζη εἰς τὴν ἀσέβειαν καὶ εἰς τὸ σκότος τῆς πλάνης, εἶχεν ἐν τούτοις τὸ χριστιανικὸν πολίτευμα ἔμφυτον, μεταχειριζόμενος πολλάκις τὰ νηστήσιμα βρώματα τῶν Χριστιανῶν καὶ ἀγαπῶν τὴν καθ’ ἡμᾶς πολιτείαν. Εἶχε δὲ ἐν τῇ καρδίᾳ καὶ τὸν φόβον τοῦ ἔθνους, μήποτε φωραθεὶς ὑποπέσῃ εἰς κίνδυνον.