Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ Ἁγία Νεομάρτυς ΧΡΥΣΗ, ἡ ἀθλήσασα ἔν τινι χωρίῳ τῆς ἐπαρχίας Μογλενῶν, τῷ καλουμένῳ Σλάτενα, κατὰ τὸ ͵αψϟε’ (1795) ἔτος, μεληδὸν κατακοπεῖσα, τελειοῦται.

Εὖγε τῆς μεγαλοψύχου ἀνδρείας! Εὖγε τῆς πρὸς Θεὸν ἀληθινῆς ἀγάπης! Εὖγε τῆς σοφῆς διανοίας, τῆς οὔσης οὐρανίων ἐπαίνων ἀξίας! Κατὰ ἀλήθειαν, ἀδελφοί, ἐπληρώθη εἰς τὴν Ἁγίαν ταύτην ἐκεῖνο ὅπου εἶπεν ὁ θεῖος Δαβίδ· «Ὁ πατήρ μου καὶ ἡ μήτηρ μου ἐγκατέλιπόν με, ὁ δὲ Κύριος προσελάβετό με». (Ψαλμ. κϛ’ 10). Καὶ ἐκεῖνο ὅπου εἶπεν ὁ Κύριος· «Μὴ νομίσητε ὅτι ἦλθον βαλεῖν εἰρήνην ἐπὶ τὴν γῆν· οὐκ ἦλθον βαλεῖν εἰρήνην, ἀλλὰ μάχαιραν· ἦλθον γὰρ διχάσαι ἄνθρωπον κατὰ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ, καὶ θυγατέρα κατὰ τῆς μητρὸς αὐτῆς, καὶ νύμφην κατὰ τῆς πενθερᾶς αὐτῆς. Καὶ ἐχθροὶ τοῦ ἀνθρώπου, οἱ οἰκιακοὶ αὐτοῦ» (Ματθ. ι’ 34-36).

Βλέποντες οἱ ἀλλόπιστοι, καὶ μάλιστα ὁ κακὸς ἐκεῖνος ἐραστὴς τῆς παρθένου, ὅτι δὲν ἠδυνήθησαν να κατορθώσουν οὐδὲν καὶ νὰ μεταστρέψουν τὴν Ἁγίαν ἀπὸ τὴν πίστιν τοῦ Χριστοῦ οὔτε μὲ τὰ μέσα ἐκεῖνα καὶ ὄργανα ποὺ ἐσκέφθησαν, ἄφησαν πλέον τὰς κολακείας καὶ τοὺς λόγους καὶ ἤρχισαν νὰ παιδεύουν τὴν Μάρτυρα. Καὶ πρῶτον μὲν εἰς τρεῖς ὁλοκλήρους μῆνας τὴν ἐρράβδιζον κάθε ἡμέραν, ἔπειτα ἐκδάραντες αὐτὴν καὶ πολλὰς λωρίδας ἀφαιροῦντες ἀπὸ τὸ δέρμα της, τὰς ἀφῆκαν κρεμασμένας ἔμπροσθέν της διὰ νὰ δειλιάσῃ βλέπουσα ταύτας. Τὸ δὲ αἷμα ποταμηδὸν ἔτρεχεν ἀπὸ τὸ παρθενικὸν σῶμα τῆς Μάρτυρος καὶ τὴν παρακειμένην γῆν ἐκοκκίνιζεν. Εἶτα πυρώσαντες σούβλαν διεπέρασαν αὐτὴν εἰς τὰ ὦτα τῆς Μάρτυρος, ἀπὸ τοῦ ἑνὸς εἰς τὸ ἕτερον, ὥστε ὁ καπνὸς ἐξήρχετο ἀπὸ τὴν ρῖνα καὶ τὸ στόμα της.

Ἡ δὲ τοῦ Χριστοῦ Μάρτυς τοιαῦτα καὶ τοσαῦτα πάνδεινα βάσανα πάσχουσα, τὰ ὁποῖα δύνανται νὰ κάμψουν καὶ αὐτοὺς τοὺς πλέον μεγαλοψύχους ἄνδρας, ὑπέμεινε μὲ πολλὴν γενναιότητα δυναμουμένη ἀπὸ τὴν δύναμιν τοῦ Σταυροῦ καὶ τὸν τοῦ Χριστοῦ ἐγκάρδιον ἔρωτα· διότι, ὡς λέγει ὁ Μεταφραστὴς Συμεὼν «Ψυχὴ δεσμοῖς ἁλοῦσα τοῦ πρὸς Θεὸν ἔρωτος, οὐδὲν ἡγεῖται τὸ πάσχειν, ἀλλὰ τοῖς ἀλγεινοῖς ἐντρυφᾷ καὶ θάλλει κακοπαθείᾳ». Ἀκούσασα δὲ ἡ Ἁγία, ὅτι ἐκεῖ πλησίον εὑρίσκετο ὁ Προηγούμενος τῆς ἐν τῷ Ἁγίῳ Ὄρει σεβασμίας Μονῆς τοῦ Σταυρονικήτα Ἱερομόναχος Τιμόθεος, τὸν ὁποῖον εἶχε πνευματικόν της πατέρα, ὅστις διηγήθη καὶ τὸ Μαρτύριον αὐτῆς, ἀνὴρ σεμνὸς ὢν καὶ ἀξιόπιστος, τοῦ ἐμήνυσε διά τινος Χριστιανοῦ νὰ δέεται τοῦ Θεοῦ, ἵνα ἀξιώσῃ αὐτὴν νὰ τελειώσῃ θεαρέστως τὸν δρόμον τοῦ Μαρτυρίου της.


Ὑποσημειώσεις

[1] Μογλενὰ ἦτο τὸ μεσαιωνικὸν ὄνομα τῆς βορειοδυτικῆς Ἑλληνικῆς Μακεδονίας, ὅπερ ἀποτελεῖ νῦν τμῆμα τοῦ νομοῦ Πέλλης, καὶ κεῖται πρὸς βορρᾶν τῆς Ἐδέσσης. Ἡ ἀρχαία καὶ ἡ ἐν χρήσει νῦν ἐπίσημος ὀνομασία τῆς περιοχῆς εἶναι Ἀλμωπία. Ἐπὶ Τουρκοκρατίας ἀπετέλει ἰδίαν ἐκκλησιαστικὴν διοίκησιν, κατὰ δὲ τοὺς τελευταίους αὐτῆς χρόνους ἦτο ἡνωμένη μετὰ τῆς Φλωρίνης φέρουσα τὸ ὄνομα «Ἐπισκοπὴ Μογλενῶν καὶ Φλωρίνης». Κατὰ τὴν ἐποχὴν τοῦ Μαρτυρίου τῆς Ἁγίας ἡ περιοχὴ αὕτη κατῳκεῖτο κατὰ τὸ πλεῖστον ὑπὸ Τούρκων καί τινων Βουλγάρων ἢ βουλγαροφώνων Ἑλλήνων, ἐκ τῶν ὁποίων, ὡς δυνάμεθα νὰ συμπεράνωμεν ἐκ τοῦ ὀνόματος Σλάτω, ὅπερ εἶναι Βουλγαρικὸν καὶ σημαίνει Χρυσῆ, κατήγετο ἡ Ἁγία. Τούτου ἕνεκεν καὶ ἐν τῷ Μαρτυρίῳ τῆς Ἁγίας, συγγραφέντι ἐπὶ Τουρκοκρατίας, γράφεται ἐνταῦθα ὅτι ἡ Ἁγία κατήγετο ἐκ Βουλγαρίας.