Ὅθεν, ἐπειδὴ τὰ πράγματα ἠκολούθησαν κατὰ τὴν ἐπιθυμίαν του, διὰ τοῦτο διανείμας ὁ Ὅσιος τὴν περιουσίαν του εἰς πτωχοὺς καὶ πένητας καὶ ἐλευθερώσας τοὺς δούλους του, ἠπεφάσισαν μετὰ τῆς συζύγου του νὰ ἀναχωρήσουν διὰ τὴν Μοναχικὴν πολιτείαν. Ἔδωσε λοιπὸν τότε ὁ Ὅσιος καὶ εἰς τὴν σύζυγόν του χρήματα ἀρκετά, διότι εἶχον κληρονομήσει καὶ οἱ δύο ἄφθονον περιουσίαν ἀπὸ τοὺς γονεῖς των καὶ ἔπραξαν κατὰ τὸν πόθον των. Καὶ ἡ μὲν μακαρία Μεγαλὼ ἐκουρεύθη Μοναχὴ εἰς ἓν Μοναστήριον τῆς Πριγκηποννήσου μετονομασθεῖσα Εἰρήνη Μοναχή [1], ὁ δὲ Ὅσιος, ἀπελευθερωθεὶς πλέον πάσης φροντίδος καὶ ταραχῆς, ἀφιέρωσεν ἐξ ὁλοχλήρου τὸν ἑαυτόν του εἰς τὸν Κύριον.
Μετέβη λοιπὸν τότε ὁ μακάριος εἰς τὸ ὄρος τῆς Σιγριανῆς, ὅπου καὶ ἐκάρη Μοναχὸς εἰς ἓν Μοναστήριον τοῦ Πολυχνίου ἢ Πολυχρονίου ὀνομαζόμενον, τοῦ ὁποίου Ἡγούμενος ἦτο εὐσεβής τις Γέρων, ὀνόματι Χριστοφόρος, καὶ κλεισθεὶς ἐντὸς κελλίου κατεγίνετο εἰς τὸ ἐργόχειρον τῆς καλλιγραφίας καὶ μὲ τὸν κόπον τῶν ἰδίων χειρῶν του ὄχι μόνον τὰ δι’ ἑαυτὸν ἀναγκαιοῦντα ἐξοικονόμει, ἀλλὰ καὶ εἰς ἄλλους ἔδιδε τὰ χρειώδη. Κατὰ τὸ διάστημα τοῦτο ἀνοικοδόμησε καὶ τὴν παλαιὰν Μονὴν τῆς Σιγριανῆς [2], ἡ ὁποία τότε ἦτο κατεστραμμένη. Μετὰ ταῦτα, ἀφοῦ ἤδη εἶχον παρέλθει ἓξ ἔτη, ἀναχωρήσας ὁ Ὅσιος ἐκ τοῦ Μοναστηρίου ἐκείνου ἦλθεν εἰς τὴν νῆσον Καλώνυμον, ἥτις κοινῶς λέγεται Καλόλιμνος καὶ ὑπόκειται εἰς τὸν Ἐπίσκοπον Νικομηδείας. Ἐκεῖ, ἀφοῦ ἔκτισε νέον μέγα Μοναστήριον, ἐπανῆλθεν εἰς τὸ ὄρος τῆς Σιγριανῆς, ὅπου καὶ τοὺς ἀσκητικοὺς αὐτοῦ ἀγῶνας συνέχισεν. Ὅτε δὲ ὁ Ὅσιος εὑρίσκετο εἰς τὸ πεντηκοστὸν ἔτος τῆς ἡλικίας του, ἠσθένησε προσβληθεὶς ὑπὸ λιθιάσεως τῶν νεφρῶν καὶ τῆς οὐροδόχου κύστεως. Ὅθεν ἐκ τούτου παρέμενεν ἔκτοτε πάντοτε κλινήρης ὁ ἀοίδιμος.
Μετὰ ταῦτα ἐβασίλευσεν ὁ Λέων Ε’ ὁ Ἀρμένιος, ὁ εἰκονομάχος, ἐν ἔτει ωιγ’ (813). Ὑπάρχων δὲ καὶ οὗτος βεβυθισμένος εἰς τὴν πλάνην τῆς εἰκονομαχίας προσεπάθει νὰ σύρῃ καὶ τὸν Ἅγιον εἰς τὴν ἰδικήν του πλάνην. Ἀλλ’ ὁ Ὅσιος οὗτος Πατὴρ ἡμῶν Θεοφάνης, ὅπως πάντοτε, οὕτω καὶ τώρα δὲν ἐφάνη μικρόψυχος οὔτε δειλός. Μολονότι δὲ ἦτο ἀκίνητος ἐκ τῆς σωματικῆς ἀσθενείας, ἐνεδυναμώθη ὅμως ὑπὸ τῆς προθυμίας τῆς ψυχῆς καὶ ὑπὸ τοῦ ζήλου τῆς Ὀρθοδοξίας.