ΠΑΧΩΜΙΟΣ ὁ ἀοίδιμος νέος Ὁσιομάρτυς κατήγετο ἐκ τῆς Μικρᾶς Ρωσίας υἱος γονέων εὐσεβῶν ὑπάρχων. Νέος δὲ ἔτι ὢν συνελήφθη αἰχμάλωτος ὑπὸ τῶν Τατάρων[1], οἵτινες τὸν ἐπώλησαν εἰς Τοῦρκον τινὰ βυρσοδέψην, ἐκεῖνος δὲ τὸν ἔφερεν εἰς τὴν πατρίδα του, τὸ νῦν λεγόμενον Οὐσάκι, τὸ ἐν τῇ ἐπαρχίᾳ τῆς Φιλαδελφείας εὑρισκόμενον, ὅπου καὶ κατεγίνετο εἰς τὸ νὰ διδάσκῃ τὸν νέον ὄχι μόνον τὴν τέχνην του, ἀλλὰ καὶ τὴν θρησκείαν του. Βλέπων δὲ ὅτι ὁ Ἅγιος Παχώμιος τὴν μὲν τέχνην ἐμάνθανε, τὴν δὲ θρησκείαν του ἐμίσει καὶ ἀπεστρέφετο, ἐτυράννει αὐτὸν διὰ ραβδισμῶν καὶ ὕβρεων, ἀπειλῶν καὶ στερήσεως τῆς τροφῆς του. Ἀλλ’ ὁ τοῦ Χριστοῦ γενναῖος στρατιώτης πάντα ταῦτα ὑπέμενε μετὰ χαρᾶς διὰ τὴν εὐσέβειαν, ἐπὶ χρόνους ὁλοκλήρους εἴκοσι ἑπτά, ὅσον ἦτο αἰχμάλωτος καὶ ὑπηρέτει τὸν αὐθέντην του μὲ πᾶσαν προθυμίαν καὶ ἐμπιστοσύνην, εἰς τρόπον ὥστε παρεκίνησεν αὐτὸν νὰ τὸν ζητήσῃ ὡς σύζυγον τῆς θυγατρός του καὶ νὰ κάμῃ αὐτὸν κληρονόμον του, μόνον ἐὰν ἠρνεῖτο τὸν Χριστόν.

Ὁ καλὸς ὅμως νέος καὶ τῆς σωφροσύνης ἀκρότατος ἐραστὴς γάμους καὶ πλούτη ὡς σκύβαλα ἐλογίζετο, μελετῶν καθ’ ἑαυτὸν τὸ ἀποστολικὸν ρητόν, τὸ λέγον· «Τίς ἡμᾶς χωρίσει ἀπὸ τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ; Θλῖψις ἢ στενοχωρία ἢ διωγμὸς ἢ λιμὸς ἢ γυμνότης ἢ μάχαιρα;» (Ρωμ. η’ 35). Τότε ἰδὼν ὁ αὐθέντης του τὸ ἀμετάθετον τῆς γνώμης του ἠλευθέρωσεν αὐτόν. Ἐνῷ δὲ ὁ Μάρτυς ἡτοιμάζετο νὰ ἀναχωρήσῃ, ἠσθένησεν, οἱ δὲ Ἀγαρηνοὶ οἵτινες μετέβησαν διὰ νὰ τὸν ἴδουν, ἔπλασαν ψεῦδος, ὅτι ὁ Μάρτυς εἶπεν, ὅτι ἐπιθυμεῖ νὰ ἀρνηθῇ τὸν Χριστὸν καὶ νὰ γίνῃ Τοῦρκος. Ὅθεν, μετὰ τὴν ἀσθένειαν, ἐνέδυσαν αὐτὸν διὰ τουρκικῶν ἐνδυμάτων, χωρὶς ὅμως καὶ νὰ τὸν περιτάμουν. Ὁ δὲ τοῦ Χριστοῦ Μάρτυς, ἀποστρεφόμενος τοῦτο, ἀνεχώρησεν ἐκεῖθεν καὶ μετέβη εἰς Σμύρνην ὡς πραγματευτὴς καὶ ἐκεῖ, ἀφοῦ ἀπέρριψε τὰ τουρκικὰ ἐνδύματα, μετέβη εἰς τὸ Ἅγιον Ὄρος. Ὡς δὲ ἔφθασεν εἰς τὰ μέρη τῆς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Παύλου, εὗρεν Ἱερομόναχόν τινα ἐνάρετον καὶ διακριτικόν, Ἰωσὴφ ὀνόματι, πρὸς τὸν ὁποῖον ἐξομολογηθεὶς τὰ κρύφια τῆς καρδίας του, ἔπεισε τοῦτον νὰ τὸν δεχθῇ εἰς τὴν ὑπακοήν του καὶ νὰ τὸν κάμῃ Μοναχόν. Ὅπερ καὶ ἐγένετο. Οὕτως ἔζησε μετ’ αὐτοῦ ἐπὶ δώδεκα χρόνους μιμούμενος αὐτὸν εἰς κάθε ἀρετήν.