ΜΑΞΙΜΙΛΙΑΝΟΣ καὶ οἱ ἕτεροι σὺν αὐτῷ Ἅγιοι Παῖδες ἤκμασαν κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ βασιλέως Δεκίου, ἐν ἔτει σνβ’ (252), ἀφοῦ δὲ διεμοίρασαν εἰς τοὺς πτωχοὺς ὅλην αὐτῶν τὴν περιουσίαν εἰσῆλθον ἐντὸς σπηλαίου καὶ ἐκρύβησαν· παρακαλέσαντες δὲ τὸν Θεὸν νὰ λυθῶσιν ἀπὸ τοῦ δεσμοῦ τοῦ σώματος καὶ νὰ μὴ παραδοθῶσιν εἰς τὸν βασιλέα Δέκιον, παρέδωκαν τὰς ψυχάς των εἰς τὸν Θεόν. Ὅταν δὲ ὁ βασιλεὺς Δέκιος ἐπανῆλθεν εἰς τὴν Ἔφεσον, ἐζήτησεν αὐτοὺς ἵνα ἐλθόντες θυσιάσωσιν εἰς τὰ εἴδωλα, καὶ μαθὼν ὅτι ἀπέθανον ἐν τῷ σπηλαίω, προσέταξε νὰ ἐμφράξωσι τὴν εἴσοδον αὐτοῦ. Ἔκτοτε λοιπὸν παρῆλθον ἑκατὸν ἐνενήκοντα τέσσαρα ἔτη [1] μέχρι τοῦ τριακοστοῦ ὀγδόου ἔτους τῆς βασιλείας Θεοδοσίου τοῦ Μικροῦ, ἤτοι ἐν ἔτει υμϛ’ (446).

Τότε παρουσιάσθη μία νέα αἵρεσις, μὴ παραδεχομένη τὴν τῶν νεκρῶν ἀνάστασιν. Ὁ δὲ βασιλεὺς Θεοδόσιος, βλέπων τεταραγμένην τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Θεοῦ, καθὸ πλανηθέντων εἰς τὴν αἵρεσιν ταύτην πολλῶν Ἐπισκόπων, ἠπόρει περὶ τοῦ πρακτέου· ὅθεν ἐνδυθεὶς κιλίκιον (τρίχινον σάκκον δηλαδὴ) ἐκάθισε κατὰ γῆς καὶ ἐθρήνει, παρακαλῶν τὸν Θεὸν νὰ τοῦ φανερώσῃ τὸν τρόπον τῆς διαλύσεως τῆς αἱρέσεως ταύτης. Δὲν παρέβλεψε δὲ ὁ Κύριος τὰ δάκρυά του, ἀλλ’ ἐπήκουσεν αὐτοῦ οὕτω πως. Ὁ κύριος τοῦ ὄρους ἐκείνου, ἔνθα ἔκειτο τὸ σπήλαιον τῶν Ἁγίων ἑπτὰ Παίδων, ἠθέλησε κατ’ ἐκεῖνον τὸν καιρὸν νὰ κατασκευάσῃ μάνδραν τοῦ ποιμνίου του, καὶ ἐνῷ ἐκύλιε λίθους ἐκ τοῦ σπηλαίου διὰ τὴν οἰκοδομὴν τῆς μάνδρας, ἠνοίχθη ἡ θύρα τοῦ σπηλαίου, καὶ κατὰ προσταγὴν Θεοῦ ἀνέστησαν οἱ ἐν τῷ σπηλαίῳ ἀποθανόντες ἑπτὰ Παῖδες, καὶ συνωμίλουν μεταξύ των ὡς νὰ εἶχον κοιμηθῆ τὴν προηγουμένην ἡμέραν χωρὶς τελείως νὰ ἀλλοιωθῶσιν τὰ σώματά των, οὔτε αὐτὰ τὰ ἐνδύματά των νὰ φθαρῶσι ποσῶς ἐκ τῆς φυσικῆς νοτίδος καὶ ὑγρότητος τοῦ σπηλαίου.

Ἀναστηθέντες δὲ ἐνεθυμοῦντο ὅτι ὁ βασιλεὺς Δέκιος ζητεῖ νὰ τοὺς βασανίσῃ· ὅθεν συνδιελέγοντο περὶ τούτου. Ὁ δὲ Μαξιμιλιανὸς ἔλεγεν εἰς τοὺς ἄλλους· «Ἐάν, ἀδελφοί, συλληφθῶμεν ὑπὸ τοῦ Δεκίου, ἂς σταθῶμεν γενναῖοι καὶ μὴ προδώσωμεν τὴν εὐγένειαν τῆς πίστεώς μας· σὺ δέ, ἀδελφὲ Ἰάμβλιχε, ὕπαγε νὰ ἀγοράσῃς ἄρτον, καὶ ἀγόραρασον περισσότερον, ἐπειδὴ χθὲς τὸ ἑσπέρας ἠγόρασας ὀλίγον, καὶ διὰ τοῦτο ἐκοιμήθημεν σχεδὸν πεινῶντες, μάθε δὲ καὶ τί βουλεύεται ὁ Δέκιος περὶ ἡμῶν».