ΡΑΦΑΗΛ καὶ Νικόλαος οἱ Ἅγιοι Ἱερομάρτυρες, μετὰ τῆς Ἁγίας Νεομάρτυρος Εἰρήνης, ἤθλησαν εἰς τὴν ἐπαρχίαν Θερμῆς τῆς Λέσβου, κατὰ τὸν ΙΕ’ αἰῶνα. Ὁ Ἅγιος Ραφαήλ, κατὰ κόσμον Γεώργιος Λασκαρίδης, κατήγετο ἐξ Ἰθάκης, ἦτο δὲ γόνος εὐσεβεστάτης οἰκογενείας, λαβὼν ἐξ αὐτῆς τόσον τὴν Χριστιανικὴν ἀνατροφήν, ὅσον καὶ τὴν ἀνωτέραν κοσμικὴν μόρφωσιν. Γενόμενος ἱερομόναχος κατὰ τὴν Θείαν κλίσιν του πρὸς τὴν πνευματικὴν ζωήν, ὑπηρέτησεν ἀρχικῶς μὲν ὡς ἐφημέριος καὶ ἱεροκήρυξ εἰς τὸν ἐν Ἀθήναις βυζαντινὸν Ἱερὸν Ναὸν τοῦ Ἁγίου Δημητρίου τοῦ Λουμπαρδιάρη ἐν τῷ λόφῳ τοῦ Φιλοπάππου, ὕστερον δέ, ὡς πολύτιμος διὰ τὰς γνώσεις του καὶ τὴν θεολογικὴν του καλλιέργειαν λόγιος κληρικός, παρὰ τῷ ἐν Κωνσταντινουπόλει Οἰκουμενικῷ θρόνῳ.
Καθὼς ἡ κατάστασις ἐστρέφετο δεινοτέρα διὰ τὴν ἐπιβίωσιν τοῦ Βυζαντίου μετὰ τὰς δυτικὰς προελάσεις τῶν Ἀγαρηνῶν (Τούρκων) κατὰ τὰς ἀρχὰς τοῦ ΙΕ’ αἰῶνος, ὁ Ραφαὴλ ἀπεστάλη εἰς τὴν Φραγκίαν (Γαλλίαν), συνοδείᾳ πολλῶν ἄλλων αὐτοκρατορικῶν ἀντιπροσώπων καὶ λογίων κληρικῶν ἵνα, ματαίως, ἀναζητήσουσιν βοηθείαν εἰς τοὺς ἐκεῖ Χριστιανοὺς ἡγεμόνας. Εἰς δὲ τὴν πόλιν Μορλὲ (Morlée) ἐγνώρισεν, Θείᾳ Προνοίᾳ, τὸν Νικόλαον, μετέπειτα σύναθλόν του εἰς τὸ ἱερὸν Μαρτύριον.
Ὁ Ἅγ. Νικόλαος κατήγετο ἐκ Θεσσαλονίκης, ἦτο δὲ υἱὸς πλουσίων γονέων, οἵτινες ἀπέστειλον αὐτὸν ἵνα λάβῃ ἀνωτέραν μόρφωσιν εἰς τὸ πανεπιστήμιον τῆς αὐτῆς γαλλικῆς πόλεως, ὅπου καὶ ἐγνώρισεν τὸν Ραφαήλ. Συναναστρεφόμενος ὁ Νικόλαος μετὰ τοῦ ἱερομονάχου Ραφαήλ καὶ φωτισθεὶς ὑπὸ τῶν ἀκτίνων τῶν πνευματικῶν λόγων καὶ διδαχῶν του, συντόμως ἐγκατέλειψεν τὰς προσκαίρους καὶ ματαίας φροντίδας τοῦ κόσμου τούτου, στραφεὶς εἰς τὴν Μοναδικὴν ζωήν καὶ ἀκολουθῶν αὐτὸν ὀπίσω εἰς τὸ Βυζάντιον.
Τῇ ἁλώσῃ τῆς Κωνσταντινουπόλεως ὑπὸ τοῦ σουλτάνου Μωάμεθ Β’ τοῦ Πορθητοῦ κατὰ τὸ ͵αυμγ’ (1453) καὶ διὰ τὸν φόβον τῶν διωγμῶν τῶν Χριστιανῶν ὑπὸ τῶν δυσεβῶν κατακτητῶν, οἱ δύο Ἅγιοι κατέφυγον εἰς τὴν Ἀλεξανδρούπολιν τῆς Θράκης καὶ ἀπὸ ἐκεί, διὰ θαλάσσης, εἰς τὴν ἔτι ἐλευθέραν νήσον Λέσβον, ἥτις ὑπέκειτο εἰς Γενουατικὴν κυριαρχίαν ἕως τῆς κατακτήσεως ταύτης ὑπὸ τῶν Τούρκων τὸ ͵αυξβ’ (1462). Ἐκεῖ εἰς ἄγνωστον, μέχρι προσφάτως, μοναστήριον εἰς τοποθεσίαν γνωστὴν ὡς «Καρυαὶ» ἢ «Καλόγηρος», κατέφυγον διὰ νὰ μονάσουν εἰρηνικῶς ὁ ἀρχιμανδρίτης Ραφαὴλ μετὰ τοῦ ἱεροδιακόνου Νικολάου, τὸ ἔτος ͵αυμδ’ (1454).