Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ Κυριακῇ μετὰ τὴν Πεντηκοστήν, τὴν τῶν ἁπανταχοῦ τῆς οἰκουμένης ἐν Ἀσίᾳ, Λιβύῃ καὶ Εὐρώπῃ, Βορρᾷ τε καὶ Νότῳ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ ἑορτὴν ἑορτάζομεν.

ΕΙΚΟΝΑ

ΚΑΤΑ τὴν Κυριακὴν ταύτην, ἥτις ἀκολουθεῖ ἀμέσως μετὰ τὴν Ἁγίαν Πεντηκοστήν, ἐθέσπισαν οἱ θεῖοι Πατέρες νὰ ἐπιτελῶμεν τὴν πανσέβαστο μνήμην ὅλων τῶν Ἁγίων, οἵτινες ὑπῆρξαν εἰς ὅλον τὸν κόσμον. Καὶ κατ’ ἀρχὰς μὲν οἱ ἀρχαιότατοι Πατέρες ἐποίουν τὴν ἑορτὴν μόνον τῶν Μαρτύρων, τῶν ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ μαρτυρησάντων, καθὼς μαρτυρεῖ καὶ ὁ ἐγκωμιαστικὸς Λόγος τοῦ θείου Χρυσοστόμου, εἰς τὸν ὁποῖον μόνους τοὺς Μάρτυρας κοινῶς ὅλου τοῦ κόσμου ἐπαινεῖ. Οἱ μεταγενέστεροι ὅμως ἐποίουν τὴν ἑορτὴν ταύτην γενικωτέραν, ὀνομάσαντες αὐτὴν Κυριακὴν τῶν Ἁγίων Πάντων, συμπεριλαμβάνοντες ἐν αὐτῇ καὶ Πατριάρχας καὶ Προφήτας καὶ Ἀποστόλους καὶ Μάρτυρας καὶ Ἱεράρχας καὶ Ἀσκητὰς καὶ ὅλους ὁμοῦ τοὺς Δικαίους, κατὰ πᾶσαν ἡλικίαν καὶ γένος.

Σκοπὸς τῆς παρούσης ἑορτῆς εἶναι, ὅτι ἐπειδὴ ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς πρὸ τοῦ πάθους εἶπεν, ὅτι· «Κἀγὼ ἐὰν ὑψωθῶ ἐκ τῆς γῆς, πάντας ἑλκύσω πρὸς ἐμαυτόν» (Ἰωάν. ιβ’ 32), τὸ ὁποῖον ἦτο καὶ ὁ ὅλος σκοπὸς καὶ τὸ τέλος διὰ τὸ ὁποῖον κατέβη εἰς τὴν γῆν καὶ ἐσαρκώθη καὶ ἔγινε τέλειος ἄνθρωπος, μείνας τέλειος Θεὸς ὁ Αὐτός, διὰ νὰ σώσῃ δηλαδὴ τὴν ἀνθρώπινον φύσιν καὶ νὰ τὴν ἀναβιβάσῃ εἰς τὴν οὐράνιον μακαριότητα.

Τὴν προσληφθεῖσαν λοιπὸν φύσιν εἰς τὴν θείαν Του ὑπόστασιν, τὴν ἀνεβίβασεν εἰς τοὺς οὐρανοὺς διὰ τῆς θείας Του Ἀναλήψεως καὶ τὴν ἐποίησε συγκάθεδρον τῷ Θεῷ καὶ Πατρί. Ἀλλὰ μὲ τοῦτο δὲν ἐπληρώθη καὶ ἡ ὑπόσχεσις τὴν ὁποίαν ἔδωσεν, εἰπών, ὅτι «πάντας ἑλκύσω πρὸς ἐμαυτὸν» (ἐνθ. ἀν.). Διὰ τοῦτο, λοιπόν, ἔπεμψε εἰς τοὺς Ἁγίους Αὐτοῦ Ἀποστόλους τὸ Πανάγιον Πνεῦμα, διὰ νὰ ὑπάγουν νὰ κηρύξουν, μὲ τὴν δύναμιν Αὐτοῦ, εἰς ὅλα τὰ ἔθνη τὴν μίαν Θεότητα καὶ νὰ συνάξουν τοὺς ἐκλεκτοὺς εἰς τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν· τὸ ὁποῖον καὶ ἔπραξαν οἱ καλοὶ καὶ πιστοὶ ὑπηρέται μὲ ὅλην τὴν προθυμίαν καὶ μὲ ὅλην αὐτῶν τὴν ψυχὴν καὶ τὴν καρδίαν καὶ μέχρις ἐκχύσεως τοῦ αἵματος αὐτῶν. Οὕτως ἐπληρώθη ὁ ἄνω κόσμος, ἐκ τοῦ ὁποίου τὸ ἀποστατικὸν τάγμα ἐξέπεσε καὶ τοῦτο εἶναι ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον ἑορτάζομεν σήμερον, ἤτοι τὸν καρπὸν τοῦ Ἀποστολικοῦ Κηρύγματος.

Λέγουσι δὲ καὶ ἄλλην αἰτίαν τῆς κοινῆς ταύτης ἑορτῆς, ὅτι πολλοὶ μὲν καὶ πάμπολλοι καὶ παρ’ ὀλίγον ἄπειροι, κατὰ διαφόρους τόπους καὶ κλίματα ἡγίασαν, τοὺς ὁποίους καὶ διὰ τὸ πλῆθος καὶ διὰ τὸ ἄγνωστον τῶν ὀνομάτων δὲν ἦτο δυνατὸν νὰ τοὺς τιμήσωμεν κατὰ μέρος ἕνα ἕκαστον.