ΦΩΚΑΣ ὁ τρισμακάριος καὶ πανένδοξος οὗτος Μάρτυς ἐγεννήθη καὶ ἀνετράφη ἐν τῇ κατὰ τὴν Μαύρην θάλασσαν μεγαλουπόλει Σινώπῃ, ἡ ὁποία πόλις εἶναι ἐπαινετὴ καὶ διὰ πολλὰ ἄλλα προτερήματα, ὅμως περισσότερρον μεγαλύνεται λαμπρῶς μὲ τοῦτον τὸν μέγαν καὶ ἀήττητον ἀριστέα Φωκᾶν [1], διὰ τὰ ἄπειρα θαύματα ὅπου τελεῖ καθ’ ἑκάστην. Οὗτος ὁ μακάριος ἀπὸ νεότητός του εἰργάζετο κῆπον καὶ ἀπ’ αὐτὸν ἐπορίζετο τὴν ζῳοτροφίαν του· εἶχε δὲ τὸν κῆπον καὶ δι’ ἑαυτὸν καὶ διὰ τοὺς ἄλλους ξένους καὶ πτωχούς. Τὸ οἰκίδιόν του ἦτο ἐμπρὸς εἰς τὴν πύλην τοῦ κάστρου πρὸς τὸν λιμένα· διὰ τοῦτο δὲν ἔλειπον ποτὲ ξένοι καὶ πτωχοί, τοὺς ὁποίους ἐφίλευε καὶ ἐδέχετο πτωχικά, καθὼς ἠδύνατο, ἀπὸ τὴν ἐργασίαν τοῦ κήπου. Καὶ μὲ ὅλον ὅπου ἐδέχετο καθ’ ἕνα πτωχικά, ἡ προαίρεσις ὅμως τῆς φιλοξενίας του ἐσύναζε πλουσίους θησαυροὺς εἰς τὰ ταμεῖα τῆς οὐρανῶν βασιλείας· ἡ φιλοξενία λοιπὸν τὸν ἐχειραγώγησε καὶ τὸν ἀπέδειξεν εἰς τὸ ὕστερον Μάρτυρα καὶ θαυματουργὸν ἐν γῇ καὶ ἐν θαλάσσῃ διαπρύσιον.
Τὸν καιρὸν ἐκεῖνον ἐφρύαξαν ἄρχοντες καὶ λαοὶ εἰδωλολάτραι κατὰ τοῦ Κυρίου καὶ κατὰ τῶν Χριστιανῶν· ὅθεν πανταχοῦ ὅπου ἤθελον ἀκούσει ὄνομα Χριστιανοῦ, ὥσπερ οἱ λύκοι τὰ πρόβατα, οὕτω καὶ αὐτοὶ ἐφόνευον τοὺς Χριστιανοὺς χωρὶς ἐξέτασιν καὶ χωρὶς κρίσιν. Ἠκούσθη δὲ καὶ ὁ πτωχὸς οὗτος κηπουρός, ὁ ἱερός, λέγω, Φωκᾶς, ὡς Χριστιανός· καὶ εὐθὺς ἀπεστάλησαν στρατιῶται παρὰ τῶν ἀρχόντων καὶ κριτῶν τῆς ἀδικίας, νὰ φέρουν τὴν κεφαλὴν τοῦ τρισολβίου Φωκᾶ. Ἐλθόντες λοιπὸν ἐκεῖνοι οἱ φονεῖς, τοὺς ἐδέχθη ὡς ξένους ὁ μακάριος Φωκᾶς, χωρὶς νὰ γνωρίσῃ αὐτὸς ἐκείνους καὶ αὐτοὶ ἐκεῖνον. Εἶχον οἱ λύκοι τὸ πρόβατον εἰς τὸ χέρι, ἀλλὰ δὲν τὸ ἐγνώριζον· ἡ πάρδαλις μὲ τὸν ἔριφον καὶ οἱ λέοντες μὲ τὸν μόσχον συνεβόσκοντο· οἱ φονεῖς μὲ τὸν κατάδικον φιλεύονται εἰς μίαν τράπεζαν.
Ἀφοῦ παρῆλθον ἡμέραι τινὲς καὶ ἐφιλιώθησαν πρὸς ἀλλήλους, ἠρώτησεν ὁ ἱερὸς Φωκᾶς τοὺς στρατιώτας, διὰ ποίαν ἀφορμὴν ἐπῆραν τὸν κόπον καὶ ἦλθον εἰς τοῦτον τὸν τόπον. Ἐκεῖνοι δέ, διὰ τὴν φιλίαν τὴν ὁποίαν ἔδειξεν εἰς αὐτοὺς καὶ πεποίθησιν, ὡς φίλον μυστικὸν τοῦ ἐφανέρωσαν τὴν ὑπόθεσιν· ὅτι δηλαδὴ εἶναι ἀπεσταλμένοι ὑπὸ τῆς ἐξουσίας νὰ εὕρουν τὸν Φωκᾶν νὰ τὸν ἀποκεφαλίσουν ὡς Χριστιανὸν καὶ τὸν παρεκάλεσαν νὰ μὴ τὸ εἴπῃ τινός, καὶ μάλιστα τοῦ εἶπον, ὅτι «μεγάλην χάριν θὰ μᾶς ἔκαμνες, ἀδελφέ, ἀνίσως τὸν γνωρίζῃς καὶ μᾶς τὸν φανερώσῃς».