ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ὁ ἐν Ἁγίοις Πατὴρ ἡμῶν, ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, κατήγετο ἀπὸ τὴν Ταρσὸν τῆς Κιλικίας [1]. Ὁ πατήρ του ἦτο Συγκλητικός, εἶχε δὲ καὶ ἀδελφὸν τὸν Ἀρσάκιον, τὸν μετὰ τὸν Ἅγιον Ἰωάννην τὸν Χρυσόστομον πατριαρχεύσαντα. Ἐλθὼν εἰς ἡλικίαν ὁ Ἅγιος ἔλαβε τὸ ἀξίωμα τοῦ πραίτωρος, ἐθαυμάζετο δὲ παρὰ πάντων διὰ τὴν ἁπλότητα τῶν τρόπων του καὶ τὴν πρὸς τοὺς ὑποδεεστέρους καλωσύνην καὶ ἐπιείκειαν.
Κατὰ δὲ τὴν ἐποχὴν κατὰ τὴν ὁποίαν ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος διὰ τὸ προκληθὲν ἐπὶ Συνόδου ὑπό τινων Ἀρχιερέων σκάνδαλον (Αἰγυπτίων ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον) παρῃτήθη τοῦ πατριαρχικοῦ θρόνου τῆς Κωνσταντινουπόλεως καὶ ἐνῷ συνεζητοῦντο τὰ περὶ ἐκλογῆς νέου Πατριάρχου, τότε ὁ θεῖος Νεκτάριος, λαϊκὸς ἔτι ὤν, ἔτυχε διατρίβων ἐν Κωνσταντινουπόλει· ἑτοιμασθεὶς δὲ ἵνα ἐπιστρέψῃ εἰς τὴν πατρίδα αὐτοῦ, ἐπῆγε πρὸς τὸν Διόδωρον τὸν Ἐπίσκοπον τῆς Ταρσοῦ, εὑρισκόμενον τότε καὶ αὐτὸν ἐν τῇ Βασιλευούσῃ διὰ τὴν δευτέραν Σύνοδον καὶ ἠρώτησεν αὐτόν, ἐὰν ἔχῃ νὰ ἀποστείλῃ ἐπιστολὰς εἰς τὴν πατρίδα, διότι βούλεται νὰ ἀπέλθῃ ἐκεῖ. Ὁ δὲ Διόδωρος διενοεῖτο τότε καθ’ ἑαυτὸν περὶ ἐκλογῆς Πατριάρχου, καὶ περὶ τοῦ τὶς πρέπει νὰ προβληθῇ ὡς ἄξιος δι’ ἐκλογὴν καὶ χειροτονίαν. Ὡς δὲ εἶδε τὸν Νεκτάριον, εὐθὺς ἔκρινε καὶ ἀπεφάσισε καθ’ ἑαυτόν, ὅτι αὐτὸς εἶναι ἄξιος διὰ Πατριάρχης, εἰδὼς τὴν πολιὰν τοῦ ἀνδρός, τὸ ἱεροπρεπὲς εἶδος καὶ τὸ προσηνὲς τῶν τρόπων. Ὅθεν λαβὼν αὐτὸν ἔφερε πρὸς τὸν Πατριάρχην τῆς Ἀντιοχείας Ἅγιον Μελέτιον, ὄντα τότε καὶ αὐτὸν ἐκεῖσε, καὶ ἤρξατο ἐπαινῶν αὐτὸν καὶ λέγων, ὅτι αὐτὸς εἶναι ἄξιος διὰ Πατριάρχης. Ὁ δὲ θεῖος Μελέτιος ἀνάρμοστον ἐνόμισε τοῦτο τὸ πρόβλημα ἢ μᾶλλον γελοῖον, διότι ὁ Νεκτάριος ὄχι μόνον δὲν ἦτο εἰσέτι Κληρικός, ἀλλ’ οὔτε βεβαπτισμένος, καὶ ὅτι ὑπάρχουσι πολλοὶ ἕτεροι κρείττονες αὐτοῦ, καὶ εἰς τὴν τοῦ κλήρου τάξιν ἐντεταγμένοι. Ὅμως πρὸς χάριν τοῦ Διοδώρου, ἢ καὶ ἀπὸ θείαν ἔμπτευσιν, καλέσας τὸν Νεκτάριον, ἐκέλευσεν αὐτὸν νὰ ἀναμένῃ βραχύν τινα χρόνον.
Ὅταν δὲ ἦλθεν ὁ διωρισμένος καιρὸς πρὸς ψηφοφορίαν δι’ ἐκλογὴν Πατριάρχου, συνήθροισεν ὁ βασιλεὺς Μέγας Θεοδόσιος ὅλους τοὺς τότε ἐκεῖ εὑρισκομένους Ἀρχιερεῖς, καὶ προσέταξεν ἵνα εἰς ὃν ἕκαστος βούλεται δώσῃ τὴν ψῆφόν του, ἑαυτὸν δὲ ἐφύλαξεν εἰς τὸ τέλος· ὅθεν οἱ Ἀρχιερεῖς ἔγραψαν ὁ καθεὶς ἐκεῖνον τὸν ὁποῖον ἐβούλετο· ὁ δὲ τῆς Ἀντιοχείας Πατριάρχης ἔγραψε καὶ αὐτός τινας, οὓς ἠθέλησεν, ἔσχατον δὲ πάντων ἔθηκε καὶ τὸ ὄνομα τοῦ Νεκταρίου, πρὸς χάριν τοῦ Διοδώρου.