Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες ΤΙΜΟΘΕΟΣ, ΘΕΟΔΩΡΟΣ οἱ Ἐπίσκοποι, ΠΕΤΡΟΣ, ΙΩΑΝΝΗΣ, ΣΕΡΓΙΟΣ, ΘΕΟΔΩΡΟΣ, ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ οἱ Ἱερεῖς, ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ΘΩΜΑΣ οἱ Διάκονοι, ΙΕΡΟΘΕΟΣ, ΔΑΝΙΗΛ, ΧΑΡΙΤΩΝ, ΣΩΚΡΑΤΗΣ, ΚΟΜΑΣΙΟΣ, ΕΥΣΕΒΙΟΣ οἱ Μοναχοὶ καὶ ΕΤΙΜΑΣΙΟΣ, ξίφει τελειοῦνται.

Καὶ ὁ μὲν Τιμόθεος ἔγινεν ὕστερον Ἐπίσκοπος τῆς αὐτῆς Τιβεριουπόλεως, ὁ δὲ Κομάσιος, στρατιώτης ὢν πρότερον, ἔγινεν ἔπειτα Μοναχὸς καὶ ἐκήρυττε τὸν λόγον τῆς ἀληθείας εἰς τοὺς κατοίκους τῆς αὐτῆς Τιβεριουπόλεως· ὁμοίως καὶ ὁ Εὐσέβιος, Μοναχὸς ὢν, ἐκήρυττε καὶ αὐτὸς τὸ τοῦ Χριστοῦ Εὐαγγέλιον. Ὁ δὲ Θεόδωρος, Ἐπίσκοπος γενόμενος, ἦτο εἷς τῶν τριακοσίων δέκα καὶ ὀκτὼ θεοφόρων Πατέρων τῶν ἐν Νικαίᾳ συναθροισθέντων, κατὰ τὴν πρώτην Σύνοδον, τὴν συγκροτηθεῖσαν ἐν ἔτει τκε’ (325), ὁ ὁποῖος ἔδειξε τὸ φῶς τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως εἰς τοὺς κατοικοῦντας ἐν τῇ Τιβεριουπόλει. Τούτων δὲ τῶν ἱερῶν ἀνδρῶν τὴν πολιτείαν μαθόντες Πέτρος, Ἰωάννης, Σέργιος, Θεόδωρος καὶ Νικηφόρος οἱ ρηθέντες Ἱερεῖς, ὁμοίως καὶ Βασίλειος καὶ Θωμᾶς οἱ Διάκονοι, καὶ ὁμοῦ μὲ τούτους Ἱερόθεος, Δανιὴλ, Χαρίτων καὶ Σωκράτης οἱ Μοναχοί, πορευθέντες συνήντησαν εἰς τὴν Στρώμνιτσαν τοὺς ἀνωτέρω Ἁγίους, οἵτινες ὅλοι ὁμοῦ μελετῶντες ἐν τῷ νόμῳ Κυρίου πάντοτε, μετεχειρίζοντο μίαν ἀγγελικὴν πολιτείαν, φωτίζοντες μὲν τὰς ψυχὰς τῶν ἀνθρώπων μὲ τὸ φῶς τῆς θεογνωσίας, ἰατρεύοντες δὲ τὰ πάθη, τόσον τὰ τῆς ψυχῆς ὅσον καὶ τὰ τοῦ σώματος. Μισθὸν δὲ τῆς ἰατρείας ἐζήτουν ἀπὸ τοὺς ἀσθενεῖς τὸ νὰ πιστεύωσιν εἰς τὸν Ἰησοῦν Χριστόν.

Τὴν φήμην ταύτην ἤκουσαν οἱ ἐν Θεσσαλονίκῃ καθήμενοι ἄρχοντες, Οὐάλης καὶ Φίλιππος ὀνομαζόμενοι, οἵτινες ἧσαν θερμοὶ πληρωταὶ τῶν προσταγμάτων τοῦ ἀσεβοῦς βασιλέως. Ὅθεν μετέβησαν εἰς τὴν Στρώμνιτσαν, καὶ συλλαβόντες τοὺς Ἁγίους παρέστησαν αὐτοὺς ἔμπροσθέν των. Τούτους λοιπὸν ἐξετάσαντες ἐπετίμησαν, διατὶ καταφρονοῦσι τὰ βασιλικὰ προστάγματα καὶ ἀποστρεφόμενοι τὰς περὶ θεῶν μαρτυρίας, λατρεύουσιν ἕνα ἄνθρωπον σταυρωθέντα μετὰ τῶν λῃστῶν. Οἱ δὲ Ἅγιοι, ἀνοίξαντες τὸ στόμα, ἀπέδειξαν μὲν τὴν τῶν εἰδώλων ματαιότητα, ὡμολόγησαν δὲ τὸ μυστήριον τῆς εὐσεβοῦς Θεολογίας καὶ τῆς τοῦ Θεοῦ Λόγου οἰκονομίας. Ὅθεν οἱ ἀνωτέρω ἄρχοντες, διακόψαντες τὸν λόγον τῶν Ἁγίων, τοὺς εἶπον· «ἢ ὁμολογεῖτε ὅτι θυσιάζετε εἰς τοὺς θεούς, εἴτε θὰ θανατωθῆτε». Οἱ δὲ Ἅγιοι ὡς δι’ ἑνὸς στόματος ἐφώναξαν· «Μὴ γένοιτο ποτὲ νὰ θυσιάσωμεν εἰς τοὺς δαίμονας καὶ εἰς τὰ εἴδωλα αὐτῶν ἡμεῖς, οἱ ὁποῖοι ἠλευθερώθημεν ἀπὸ τῆς δουλείας τῶν δαιμόνων ὑπὸ τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ ἡμῶν». Ὅθεν ἐπειδὴ οἱ ἀνωτέρω ἄρχοντες ἐβιάζοντο νὰ ὑπάγωσιν εἰς Θεσσαλονίκην διὰ δημοσίαν ὑπηρεσίαν, ἀπεφάσισαν νὰ φονευθῶσιν εὐθὺς ὅλοι οἱ Ἅγιοι διὰ ξίφους.


Ὑποσημειώσεις

[1] Δὲν δυνάμεθα νὰ σιωπήσωμεν ἐνταῦθα τὸ τερπνὸν ἐκεῖνο, ὅπερ γράφει εἰς τὸν αὐτὸν λόγον ὁ ἱερὸς Θεοφύλακτος, ὡς λαβὸν χώραν ἐν τῇ Μακεδονίᾳ ἐπὶ τοῦ Παραβάτου τούτου. Δύο ἄνδρες εὐσεβεῖς καὶ τῷ πνεύματι ζέοντες, Θεόδουλος καὶ Τατιανὸς ὀνομαζόμενοι, εἰσῆλθον διὰ νυκτὸς εἰς τὸν ναὸν τὸν εἰδωλικὸν καὶ κατέθραυσαν τὰ εἴδωλα· ἐπειδὴ δὲ ὁ ἐκεῖ ἄρχων ἐζήτει νὰ τιμωρήσῃ διὰ τοῦτο πολλούς, τούτου ἕνεκα παρρησιάσθησαν εἰς τὸ μέσον οἱ ἄνω εἰρημένοι καὶ ὁμολογήσαντες ὅτι αὐτοὶ τὸ ἔπραξαν, κατεφρόνησαν τόσον τὰς κολακείας μὲ τὰς ὁποίας ἐπειρᾶτο νὰ δελεάσῃ αὐτοὺς ὁ ἄρχων, ὅσον καὶ τὰς βασάνους διὰ τῶν ὁποίων τοὺς ἐφοβέριζεν. Ὕστερον δὲ πυρώσας δύο κλίνας σιδηρᾶς, ἔβαλε τοὺς Ἁγίους ἐπάνω εἰς αὐτάς. Οἱ δὲ Ἅγιοι τόσον δροσερὸν καὶ χαροποιὸν ἐνόμιζον τὸ ἐπὶ τῶν πεπυρωμένων ἐκείνω κλινῶν πλαγίασμα, ὥστε ἐχαριεντίζοντο πρὸς τὸν ἄρχοντα καὶ ἔλεγον πρὸς αὐτόν· «Ἐὰν ἐπιθυμῇς, ὦ ἄρχον, νὰ χορτάσῃς ἀπὸ τὰ ἐψημένα μας κρέατα, πρόσταξον τοὺς ὑπηρέτας νὰ μᾶς στρέψωσι καὶ ἀπὸ τὸ ἄλλο μέρος, διὰ νὰ ψηθῶμεν καλά, ἵνα μὴ ἡμιεψημένοι ὄντες φανῶμέν σοι ἄνοστοι καὶ ἀηδεῖς». Λέγοντες δὲ ταῦτα παρέδωκαν τὰς ψυχάς των οἱ μακάριοι εἰς χεῖρας Θεοῦ καὶ ἔλαβον παρ’ αὐτοῦ τοὺς στεφάνους τοῦ Μαρτυρίου· τοῦτο τὸ διήγημα ἀναφέρει ὁ Θεοδώρητος, ἀπὸ τοῦ ὁποίου ἠρανίσθη καὶ ὁ Θεοφύλακτος.

[2] Ἡ Τιβεριούπολις τῶν Βυζαντινῶν καὶ νῦν Στρώμνιτσα εὑρίσκεται νοτιανατολικῶς τῶν Σκοπίων μεταξὺ τῶν ποταμῶν Ἀξιοῦ καὶ Στρυμόνος καὶ πρὸς Βορρᾶν τῆς Θεσσαλονίκης ἀπὸ τῆς ὁποίας ἀπέχει 104 χλμ, συνδέεται δὲ δι’ αὐτῆς διὰ σιδηροδρομικῆς γραμμῆς. Ἀνήκει νῦν εἰς τὴν Νοτιοσλαβίαν.