ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ὁ ἐν Ἁγίοις Πατὴρ ἡμῶν ἐγεννήθη ἐν Παφλαγονίᾳ, ἡγιασμένος ὡς ἄλλος Σαμουὴλ ἐκ κοιλίας μητρὸς αὐτοῦ καὶ ηὔξανε καὶ ἐκραταιοῦτο ἐν τῇ Χάριτι τοῦ Χριστοῦ, κατοικητήριον γενόμενος τοῦ Παναγίου Πνεύματος. Σάρκα φορῶν καὶ αὐτὸς ὁ μακάριος καὶ τὸν κόσμον οἰκῶν, οὔτε ὑπὸ τῶν ἐπιθυμιῶν τῆς σαρκὸς εἱλκύσθη, οὔτε ὑπὸ τῆς ματαιότητος τοῦ κόσμου. Κατανοήσας τὸ φθαρτὸν τῆς σαρκὸς καὶ τοῦ κόσμου τὸ ἐφήμερον, δὲν ἠθέλησε νὰ δουλεύσῃ αὐτὰ ἵνα θερίσῃ φθορὰν καὶ ἀπώλειαν, ἀλλὰ συνετάχθη μετὰ τοῦ κρείττονος, ἤτοι τῆς ἀθανάτου ψυχῆς καὶ ταύτης ἀπεφάσισε νὰ ἐπιμεληθῇ εἰς τὸν βίον του ἵνα κληρονομήσῃ ζωὴν αἰώνιον. Ὅθεν εὐθὺς ἐξ ἀρχῆς «ἐσκόρπισε, κατὰ τὸ γεγραμμένον, ἔδωκε τοῖς πένησιν, ἡ δικαιοσύνη αὐτοῦ μένει εἰς τὸν αἰῶνα» (Ψαλμ. ρια’ 9). Ἅπαντα τὸν πλοῦτον αὐτοῦ, τὸν ὁποῖον ἐκληρονόμησε παρὰ τῶν γονέων, διεμοίρασεν εἰς τοὺς πτωχούς, θεωρῶν ἔγκλημα νὰ πένωνται μὲν ἄλλοι, αὐτὸς δὲ νὰ πλουτῇ. Οὕτω δὲ ἐκ τῆς γῆς ἀνεβίβασε τοὺς θησαυροὺς αὐτοῦ εἰς τὸν οὐρανὸν πρὸς αἰωνίαν περίθαλψιν, δεσποτικὸν ἐκπληρῶν πρόσταγμα, ὅπερ λέγει· «Μὴ θησαυρίζετε ὑμῖν θησαυροὺς ἐπὶ τῆς γῆς, ὅπου σὴς καὶ βρῶσις ἀφανίζει καὶ ὅπου κλέπται διορύσσουσι καὶ κλέπτουσι· θησαυρίζετε δὲ ὑμῖν θησαυροὺς ἐν οὐρανῷ, ὅπου οὔτε σής, οὔτε βρῶσις ἀφανίζει καὶ ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσι οὐδὲ κλέπτουσι· ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρὸς ὑμῶν, ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία ὑμῶν» (Ματθ. ϛ’ 19-21).

Καὶ ὄντως, εὐθὺς ὡς διεμοίρασεν ὁ μακάριος τὸν πλοῦτον αὐτοῦ καὶ μετεβίβασεν αὐτὸν διὰ τῆς μεθόδου ταύτης εἰς τὸν οὐρανόν, ἀπεσπάσθη τῶν γηΐνων καὶ πάντων τῶν ματαίων, καὶ ἐξ ὅλης καρδίας αὐτοῦ ἀφωσιώθη εἰς τὴν λατρείαν τοῦ Θεοῦ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἡμῶν. Ὅθεν καὶ περιεβλήθη τὸ Μοναχικὸν Σχῆμα, ἵνα εὐσχημόνως πάντοτε ὑπηρετῇ τὸν Κύριον, οὐδὲν ἄλλο φροντίζων καὶ ζητῶν ἤ, κατὰ τὴν ἀποστολικὴν παραγγελίαν, «τὶ εὐάρεστον τῷ Κυρίῳ» (Ἐφεσ. ε’ 10), ἵνα ποιῇ αὐτὸ καὶ οὐδέποτε ἐξετάζων τὶ ἀρέσει εἰς ἑαυτόν. Διὰ τοῦτο καὶ ὑπέρτερος ἀνεδείχθη πάντων τῶν Μοναχῶν, τοὺς πάντας ὑπερβὰς εἰς τὰς δι’ ἐπιπόνων ἀσκήσεων ἀρετάς, αἵτινες εἶναι ὁ ἀληθὴς τοῦ ἀνθρώπου κόσμος ὁ ἑλκύων τὴν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ. Προαγόμενος δὲ ἐπὶ μᾶλλον εἰς τὸν θεῖον ἔρωτα, ἤθελε τρόπον τινά, ἀποφεύγων πᾶν πρόσκομμα, μόνος μὲ μόνον τὸν Θεὸν νὰ συνομιλῇ. Ἀναχωρεῖ λοιπὸν εἰς τὴν ἔρημον καὶ εἰσέρχεται εἰς σπήλαιόν τι καὶ κατακλείεται εἰς αὐτό.