Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος ΜΙΛΟΥ Ἐπισκόπου τοῦ θαυματουργοῦ, καὶ τῶν δύο μαθητῶν αὐτοῦ.

ΜΙΛΟΣ ὁ Ἅγιος Πατὴρ ἡμῶν ἐγεννήθη εἰς κώμην τινὰ τῶν Περσῶν καὶ ἀφοῦ ἐβαπτίσθη ἔμαθε τὰ ἱερὰ γράμματα. Ἐν ᾧ δὲ ἔμελλε νὰ γίνῃ στρατιώτης τοῦ βασιλέως τῶν Περσῶν, ὅταν ἔφθασεν εἰς ἡλικίαν, ἠμπόδισεν αὐτὸν ἀπὸ τὸ τοιοῦτον μία φοβερὰ καὶ νυκτερινὴ ὀπτασία, τὴν ὁποίαν εἶδεν. Ὅθεν ἔκτοτε ἐπολιτεύετο μὲ παρθενίαν καὶ ἄσκησιν παρακαλῶν τὸν Θεὸν καὶ δι’ ἑαυτὸν καὶ δι᾽ ὅλον τὸ γένος του. Ἀφοῦ δὲ παρῆλθον ἔτη τινά, ἀφήσας τὴν πατρίδα του, ἔγινε Μοναχός, καὶ κατοικήσας εἰς τὸν τόπον ἐκεῖνον, εἰς τὸν ὁποῖον ὁ Προφήτης Δανιὴλ εἶδε τὰς ὀπτασίας, ὅταν ἦτο εἰς Βαβυλῶνα, ἐχειροτονήθη Ἐπίσκοπος ὑπὸ τοῦ Ἐπισκόπου Γενναδίου, τοῦ Ὁμολογητοῦ καὶ Μάρτυρος γενομένου.

Ἀφοῦ λοιπὸν ἐκοπίασεν ὁ ἀοίδιμος ἐλέγχων τοὺς ἐκεῖ Χριστιανούς, διότι παρενόμουν μὲ ἔργα καὶ μὲ λόγους, ἐδάρη καὶ ἐδιώχθη ὑπ᾽ αὐτῶν. Ὅθεν γνωρίζων, ὅτι ἔμενον ἀδιόρθωτοι, προεφήτευσε τὴν ὀργὴν τοῦ Θεοῦ, ἥτις ἔμελλε νὰ ἐπιπέσῃ ἐναντίον των καὶ ἀνεχώρησε. Μετὰ παρέλευσιν δὲ τριῶν μηνῶν ἐπραγματοποιήθη ἡ πρόρρησίς του, διότι οἱ ἄρχοντες τῆς Ἐπισκοπῆς του ὑπέπεσαν εἰς μέγα ἁμάρτημα πρὸς τὸν βασιλέα ἔκ τινος συμβεβηκότος. Τούτου ἕνεκα ἀπέστειλεν ὁ βασιλεὺς στρατιώτας μὲ τριακοσίους ἐλέφαντας καὶ τὴν μὲν πόλιν τῆς Ἐπισκοπῆς κατέστρεψε, τοὺς δὲ πολίτας αὐτῆς ἐθανάτωσεν ἐν μαχαίρᾳ. Τότε ὁ Ἅγιος ἐπορεύθη εἰς Ἱεροσόλυμα καὶ εὗρεν Ἀμμώνιον τὸν μαθητὴν τοῦ Μεγάλου Ἀντωνίου· καὶ διανύσας ἐκεῖ δύο ἔτη, ἐπανῆλθεν εἰς τὴν Περσίαν. Κατὰ δὲ τὴν ἐπιστροφὴν ἐπῆγεν εἰς Μοναχόν τινα, ὅστις κατῴκει εἰς σπήλαιον, καὶ βλέπων ὅτι εἰσῆλθεν εἰς τὸ σπήλαιον δράκων τις, ὅστις εἶχε μῆκος δώδεκα πήχεων, εἶπε πρὸς αὐτόν· «Ἔφθασεν, ὦ δράκον, ἐπὶ σὲ ἡ ὀργὴ τοῦ Κυρίου». Καὶ σφραγίσαντος αὐτὸν τοῦ Ἁγίου μὲ τὸν τύπον τοῦ Τιμίου Σταυροῦ καὶ ἐμφυσήσαντος εἰς αὐτόν, ὤ τοῦ θαύματος! εὐθὺς διερράγη καὶ ἐνεκρώθη.

Μεταβὰς, δὲ ὁ Ἅγιος εἰς τὴν ἐπαρχίαν του, ἔκτισεν ἐκεῖ Ἐκκλησίαν πρὸς ἐξιλέωσιν τῶν ἁμαρτιῶν τοῦ ἀπειθήσαντος λαοῦ του καὶ θανατωθέντος μὲ πικρὸν θάνατον ὑπὸ τοῦ βασιλέως. Ἀφοῦ δὲ διῆλθεν ἐκεῖ πολὺν χρόνον, ἐπῆγεν εἰς πόλιν καλουμένην Κτησιφῶντα, ὅπου εὑρὼν Σύνοδον Ἐπισκόπων συνηθροισμένην, ἔστη ἐν τῷ μέσῳ αὐτῆς, ἐλέγχων τὸν Ἐπίσκοπον ἐκεῖνον, ἐναντίον τοῦ ὁποίου ἡ Σύνοδος ἔγινεν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Σημείωσαι, ὅτι τὸ Συναξάριον τοῦτο εὑρίσκεται καὶ εἰς τὸν χειρόγραφον «Παράδεισον τῶν Πατέρων», μετά τινος ὅμως παραλλαγῆς. Γράφεται δὲ ἐκεῖ Μιλίσιος ὁ Ἅγιος οὗτος, ὅστις κατῴκει μὲ δύο μαθητάς του εἰς τὰ ὅρια τῆς Περσίδος. Μίαν φορὰν δὲ ἐξῆλθον εἰς τὸ κυνήγιον οἱ δύο υἱοὶ τοῦ βασιλέως· ὅθεν ἔστησαν δίκτυα καὶ σχοινία μακρὰ ἕως τεσσαράκοντα μίλια, ἵνα ὅ,τι ζῷον περιπλεχθῇ εἰς αὐτὰ θανατώσωσι μὲ κοντάρια. Εὑρέθη δὲ ὁ γέρων οὗτος Μιλίσιος μὲ τοὺς δύο μαθητάς του ἐντὸς τῶν δικτύων. Βλέποντες δὲ αὐτὸν οἱ υἱοὶ τοῦ βασιλέως γεμᾶτον ἀπὸ τρίχας καὶ ἄγριον, ἐξεπλάγησαν καὶ εἶπον εἰς αὐτόν· «Εἰπὲ εἰς ἡμᾶς ἄνθρωπος εἶσαι ἢ πνεῦμα;». Ἀπεκρίθη δὲ πρὸς αὐτοὺς ὁ Ὅσιος· «Ἄνθρωπος εἶμαι ἁμαρτωλὸς καὶ ἦλθον εἰς τὴν ἔρημον διὰ νὰ κλαύσω τὰς ἁμαρτίας μου, προσκυνῶ δὲ Ἰησοῦν Χριστὸν τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος». Οἱ δὲ υἱοὶ τοῦ βασιλέως εἶπον πρὸς αὐτόν· «Ἄλλος θεὸς δὲν εἶναι ἢ ὁ ἥλιος καὶ τὸ πῦρ, διὰ τοῦτο ἐλθὲ καὶ θυσίασον εἰς αὐτά». Ὁ Ὅσιος ἀπεκρίθη· «Σεῖς πλανᾶσθε, διότι αὐτὰ εἶναι κτίσματα καὶ ὄχι θεοί. Διὰ τοῦτο σᾶς παρακαλῶ νὰ προσέλθητε καὶ νὰ προσκυνήσητε τὸν ἀληθινὸν Θεόν, ὅστις ἔκτισε ταῦτα πάντα». Ἐκεῖνοι δὲ εἶπον· «Τὸν κατακριθέντα καὶ σταυρωθέντα λέγεις Θεὸν ἀληθινόν;». Ὁ δὲ Ὅσιος εἶπε· «Ναί, τὸν σταυρώσαντα τὴν ἰδικήν μου ἁμαρτίαν καὶ θανατώσαντα τὸν θάνατον, αὐτὸν λέγω Θεὸν ἀληθινόν». Οἱ δὲ υἱοὶ τοῦ βασιλέως, πολὺ βασανίσαντες αὐτὸν καὶ τοὺς δύο μαθητάς του, ἠνάγκαζον αὐτοὺς νὰ θυσιάσωσι. Καὶ τοὺς μὲν δύο μαθητάς του πολὺ βασανίσαντες ἐθανάτωσαν· τὸν δὲ Γέροντα, ἐπὶ πολλὰς ἡμέρας βασανίσαντες, τελευταῖον ἔστησαν αὐτὸν εἰς τὸ μέσον, καὶ ρίψαντες βέλη, ὁ μὲν ἐκ τῶν ἔμπροσθεν, ὁ δὲ ἐκ τῶν ὄπισθεν, τὸν ἐφόνευσαν. Τότε λοιπὸν εἶπεν εἰς αὐτούς, ἐν ᾦ ἐτοξεύετο, τὴν ἀνωτέρω πρόρρησιν τοῦ θανάτου των.