Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ὅσιος Πατὴρ ἡμῶν ΗΣΥΧΙΟΣ ὁ Θαυματουργὸς ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.

Καιρὸν δέ τινα, ἐπειδὴ ἔφεραν Χριστιανοί τινες εἰς τὸν Ὅσιον τὴν θυγατέρα των ἐνοχλουμένην ὑπὸ δαιμονίου καὶ παρεκάλουν αὐτὸν νὰ τὴν ἰατρεύσῃ, ὁ Ἅγιος ἄνευ χρονοτριβῆς ἰάτρευσεν αὐτὴν τῇ συνεργίᾳ τοῦ Πρωτοκλήτου Ἀποστόλου Ἀνδρέου καὶ ἀπέδωκε τὴν κόρην εἰς τοὺς γονεῖς της ὑγιαίνουσαν· ἀποδίδων δὲ αὐτήν, εἶπε καὶ τοὺς προφητικοὺς τούτους λόγους εἰς τοὺς γονεῖς καὶ τὴν θυγατέρα των· «Ταῦτα μοὶ προλέγει τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, ὅτι μετὰ τὴν ἀποβίωσίν μου θέλει κατασταθῆ ὁ τόπος οὗτος σεμνῶν γυναικῶν καὶ παρθένων Ἀσκητήριον καὶ μὲ τὰς ἀπαύστους ἐκείνων προσευχὰς θὰ διωχθῇ ἐντεῦθεν ὅλη ἡ τῶν δαιμόνων παράταξις». Ἐπραγματοποιήθησαν δὲ οἱ λόγοι οὗτοι τοῦ Ἁγίου μετ’ ὀλίγον χρόνον.

Ἄλλοτε, ἐξερχόμενος ὁ Ὅσιος ἐκ τοῦ κελλίου του, ὡς ἐκ θείας Προνοίας, βλέπει χωρικόν τινα, ὁ ὁποῖος ὡδήγει βόας σύροντας ἅμαξαν φορτωμένην· συνέβη δὲ νὰ περιπλεχθῇ εἷς τῶν βοῶν καὶ νὰ πέσῃ πρηνὴς κατὰ γῆς, ὁ δὲ βοηλάτης, ἔτρεξεν ὅπως τὸν ἀνεγείρῃ. Εἰς μάτην ὅμως ἐκοπίαζεν, ἐπειδὴ ὁ βοῦς μετεβλήθη σχεδὸν εἰς λίθον ἀναίσθητον καὶ δὲν ἠδύνατο νὰ κινηθῇ ἐκ τῆς θέσεώς του. Ὅθεν ἀπορῶν οὗτος περὶ τοῦ πρακτέου, ἐκάθητο θρηνῶν καὶ βρέχων τὸν ἑαυτόν του μὲ δάκρυα. Βλέπων δὲ αὐτὸν ὁ συμπαθὴς Ἡσύχιος, τὸν ἐλυπήθη διὰ τὴν συμφοράν του καὶ πλησιάσας τὸν πεπτωκότα βοῦν καὶ τρίψας διὰ τῆς χειρός του τὸν λαιμόν του εἶπεν εἰς αὐτόν· «Ἐγέρθητι, ὦ ὀκνηρόν, καὶ βάδισε τὸν ὑπόλοιπον δρόμον, μήπως ὁ ἐχθρὸς σὲ σφάξῃ μὲ τὴν μάχαιραν». Ταῦτα εἰπὼν ὁ Ὅσιος καὶ σημειώσας ἐπὶ τοῦ βοὸς τὸ σημεῖον τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἠγέρθη τὸ ζῷον καὶ ἔσυρεν ἐλευθέρως τὴν ἅμαξαν. Τοῦτο τὸ θαῦμα βλέπων ὁ βοηλάτης ἐξεπλάγη καὶ πεσὼν εἰς τὴν γῆν ηὐχαρίστει τὸν Ἅγιον, διότι καὶ αὐτὸν ἐσυμπόνεσε καὶ τὸ ζῷόν του ἀνέστησε καὶ εἰς τὴν ὁδὸν τὸν εὐώδωσεν.

Ὁ μακάριος οὗτος Ἡσύχιος, ἐπειδὴ ἀνύπτυσσε περισσοτέραν ἀρετὴν καὶ ἐσπούδαζε νὰ ὑποτάξῃ τὸ χεῖρον εἰς τὸ κρεῖττον, ἤτοι τὸ σῶμα εἰς τὴν ψυχήν, ἠξιώθη νὰ συνομιλῇ καὶ μὲ τοὺς Ἁγίους Ἀγγέλους. Οὕτω Ἄγγελος Κυρίου, ἐλθὼν πρὸς αὐτόν, τοῦ εἶπεν ὅτι μετὰ τριάκοντα ἡμέρας θέλει ἀπέλθει πρὸς Κύριον. Εὐφρανθεὶς τότε ὁ Ὅσιος διὰ τὸ χαροποιὸν τοῦτο μήνυμα, προσεκάλεσε τοὺς μετ’ αὐτοῦ ὄντας ἀδελφοὺς καὶ εἶπε πρὸς αὐτοὺς τοὺς ἐξοδίους καὶ τελευταίους λόγους, προλαβὼν τὸν φόβον τῆς μελλούσης κολάσεως, διὰ τοῦ ὁποίου κατετρόμαξεν ἅπαντας. Κατὰ δὲ τὸ μεσονύκτιον, ἐνῷ εἰσέτι ἐνουθέτει τοὺς ἀδελφούς, ἔλαμψεν ἐπ’ αὐτοῦ φῶς οὐράνιον καὶ εἰπών· «Κύριε, εἰς χεῖράς σου παρατίθημι τὸ πνεῦμά μου», ἀπεδήμησεν, ὁ ἀοίδιμος, εἰς τὰς αἰωνίους μονάς.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἄνδραπα· ἀρχαία πόλις τῆς Παφλαγονίας κειμένη περὶ τὰ 180 χ.λ.μ. βορείως τῆς Ἀγκύρας. Ὁ γεωγράφος Μελέτιος λέγει ὅτι κατά τινας αὕτη ἦτο ἡ νῦν καλουμένη Κασταμονή, κοινῶς Καστάμπολις· ἐκαλεῖτο δὲ τὸ πάλαι καὶ Ἐνέτη καὶ καὶ Νέα Κλαυδιούπολις. Τὰ Ἄνδραπα ὁ Λεοντουπόλεως Σωφρόνιος ὀνομάζει Ἀνδράκινα ἡ Ἀνδράπηνα.

[2] Ποία εἶναι ἡ ἐνταῦθα ὀνομαζομένη θάλασσα τῆς Ἀρδανίας; Κατὰ πᾶσαν πιθανότητα πρόκειται περὶ τοῦ Ἑλλησπόντου καὶ ἄλλως Δαρδανέλλια καλουμένου. Ἡ ὀρθὴ γραφὴ ἐν τοιαύτῃ περιπτώσει εἶναι θάλασσα τῆς Δαρδανίας, ἐξ ἀντιγραφικοῦ δὲ λάθους λόγῳ τῆς ὁμοιότητος τοῦ Δ πρὸς τὸ Α ἐγράφη Ἀρδανίας. Ἡ Δαρδανία ἦτο χώρα τῆς ἀρχαίας Τρωάδος, κειμένη ἀνατολικῶς τοῦ Ἑλλησπόντου καὶ περιλαμβανομένη εἰς τὴν Βιθυνίαν, τὴν γειτονικὴν δηλαδὴ τῆς Γαλατίας χώραν. Εἰς τὴν Βιθυνίαν ἄλλωστε εὑρίσκεται καὶ τὸ ὄρος τοῦ Μαΐωνος, εἰς τὸ ὁποῖον ἤσκησεν ὁ Ὅσιος Ἡσύχιος. Ἔρημον δὲ τὴν πρὸς τὴν θάλασσαν τῆς Ἀρδανίας κειμένην ὀνομάζει τὴν ἀκατοίκητον κατὰ τοὺς χρόνους ἐκείνους περιοχὴν τῆς Βιθυνίας. Ἡ Δαρδανία τὸ ὄνομα αὐτῆς ὀφείλει εἰς τὸν μυθικὸν ἥρωα Δάρδανον, ὑπάρχει δὲ καὶ ἑτέρα Δαρδανία ἐπὶ τῆς Βαλκανικῆς. Ὅσον ἀφορᾷ τὸ ὄνομα Ἀρδανία, τοῦτο ἔφερον κατὰ τὴν ἀρχαιότητα ἀφ’ ἑνὸς μὲν ἀκρωτήριον τῆς Μαρμαρικῆς τῆς Λιβύης, ἐπὶ τοῦ ὁποίου ἐτερμάτισε τὸν βίον ὁ Ἀγησίλαος, εἶναι δὲ τοῦτο ἡ σύγχρονος τῆς Κυρηναϊκῆς γλῶσσα Ρὰς-ελ-Μέλ, ἀφ’ ἐτέρου δὲ πόλις, μικρὰ τῆς ἐν Πελοποννήσῳ Μεσσηνίας, ἦτις καὶ ἄλλως Οἰχαλία ἐκαλεῖτο, οὔτε ὅμως ἡ μία οὔτε ἡ ἄλλη, ἐκ τῶν τελευταίων τούτων, εἶναι δυνατὸν νὰ ἀφοροῦν τὴν ἐνταῦθα ἀναφερομένην.