Λόγος Δ’, Ἐγκωμιαστικὸς εἰς τὸν Ἀπόστολον ΠΑΥΛΟΝ, τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΙΩΑΝΝΟΥ τοῦ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ.

Κατὰ μετάφρασιν Μ. καὶ Ν. Γαλανοῦ.

ΕΙΚΟΝΑ
Ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Παῦλος. Ὑπέροχον ψηφιδωτὸν τῆς
Ἱ. Μονῆς τοῦ Ὁσίου Λουκᾶ Στειρίου Λεβαδείας.
Ἔργον ΙΑʹ αἰῶνος.

ΠΟΙΟΣ εἶναι ὁ ἄνθρωπος, καὶ πόση τῆς φύσεως ἡμῶν ἡ εὐγένεια, καὶ πόσης ἀρετῆς ἐπιδεκτικὸς εἶναι, ἔδειξε περισσότερον ἀπὸ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους ὁ Παῦλος καὶ τώρα ἵσταται, ὡς καὶ ἀφότου Ἀπόστολος ἔγινεν, ὑπὲρ τοῦ Δεσπότου ἡμῶν ἀπολογούμενος πρὸς ὅλους τοὺς κατηγοροῦντας τὴν κατασκευὴν ἡμῶν καὶ παρακινῶν πρὸς ἀρετήν, καὶ ἐμφράττων τὰ ἀναίσχυντα τῶν βλασφήμων στόματα, καὶ δεικνύων ὅτι μεταξὺ τῶν Ἀγγέλων καὶ ἀνθρώπων δὲν εἶναι πολλὴ ἡ διαφορά, ἐὰν θέλωμεν νὰ προσέχωμεν τοὺς ἑαυτούς μας. Διότι ἂν καὶ ἄλλην φύσιν δὲν ἔλαβεν, οὐδὲ ἄλλης μετέσχε ψυχῆς, οὐδὲ ἄλλον κατῴκησε κόσμον, ἀλλ’ εἰς τὴν αὐτὴν γῆν καὶ χώραν καὶ ὑπὸ τοὺς ἰδίους νόμους καὶ συνηθείας ἀνετράφη, ὅλους τοὺς ἀνθρώπους ὑπερηκόντισεν, οἵτινες ὑπῆρξαν ἀφ’ ὅτου ἔγειναν ἄνθρωποι. Ποῦ εἶναι λοιπὸν οἱ λέγοντες ὅτι δύσκολος ἡ ἀρετὴ καὶ εὔκολος ἡ κακία; Διότι οὗτος τοῖς ἀνταπαντᾷ λέγων· ἡ ἐλαφρὰ καὶ προσωρινὴ θλῖψις φέρει εἰς ἡμᾶς λίαν ὑπερβολικὸν καὶ αἰώνιον μέγεθος δόξης. Ἐὰν δὲ τοιαῦται θλίψεις εἶναι ἐλαφραί, πολὺ περισσότερον ἐλαφραὶ εἶναι αἱ ἐν ἡμῖν ἡδοναί.

   

Ἡ ἀρετὴ καὶ ἡ προθυμία τοῦ Παύλου.

ΚΑΙ δὲν εἶναι τοῦτο μόνον τὸ ἀξιοθαύματον αὐτοῦ, ὅτι ἐκ τῆς ὑπεραφθόνου προθυμίας του οὐδὲ ᾐσθάνετο τοὺς κόπους τοὺς διὰ τὴν ἀρετήν, ἀλλ’ ὅτι οὐδὲ χάριν μισθοῦ ἐξήσκει αὐτήν. Διότι ἡμεῖς μέν, οὐδὲ μισθοὶ ὅταν μᾶς δίδωνται, ἀνεχόμεθα τοὺς ὑπὲρ αὐτῆς ἱδρῶτας· ἐκεῖνος δὲ καὶ χωρὶς τὰ βραβεῖα τὴν ἤθελε καὶ τὴν ἠγάπα, καὶ ὅσα φαίνονται ὅτι ἐμπόδια αὐτῆς εἶναι, μὲ ὅλην ὑπερεπήδησε τὴν εὐκολίαν καὶ οὔτε σώματος ἀσθένειαν, οὔτε πραγματικὴν ἀνάγκην, οὔτε φύσεως δεσποτείαν, οὔτε ἄλλο τι ἐμέμφθη πρὸς ἰδίαν του δικαιολόγησιν, μολονότι δὲ φροντὶς εἰς αὐτὸν ἀνετέθη μεγαλυτέρα ἀπὸ τὴν βαρύνουσαν καὶ στρατηγοὺς καὶ ὅλους τοὺς ἐπὶ τῆς γῆς βασιλεῖς, ἀλλ’ ὅμως καθ’ ἑκάστην ἡμέραν ὅλην διετήρει τὴν ἀκμήν του, καὶ ἐνῷ οἱ κίνδυνοι τῷ ἐπετείνοντο, νεάζουσαν εἶχε πάντοτε τὴν προθυμίαν· καὶ τοῦτο δηλώνων ἔλεγε· τὰ μὲν ὀπίσω λησμονῶν, εἰς δὲ τὰ ἔμπροσθεν ἐπεκτεινόμενος· καὶ ἐνῷ θάνατος περιεμένετο, εἰς συμμετοχὴν τῆς ἡδονῆς ταύτης προσεκάλει λέγων· χαίρετε καὶ συγχαίρετέ μοι·