ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ὁ νεομάρτυς τοῦ Χριστοῦ ἦτο ἀπὸ τὴν Κασσάνδραν, ἀπὸ ἓν χωρίον ὀνομαζόμενον Βάλτα· μικρὸς δὲ ἔτι ὢν εἰς τὴν ἡλικίαν ἀνεχώρησεν ἀπὸ τὴν πατρίδα του καὶ ἐπῆγεν εἰς τὴν Θεσσαλονίκην· ἐκεῖ ἐκμαθὼν τὴν τέχνην τοῦ ἀμπατζῆ, εἰργάζετο τὴν τέχνην του καὶ πηγαίνων μὲ τοὺς τεχνίτας του εἰς τὰ ταξείδια, πάλιν ἐπέστρεφεν εἰς τὴν Θεσαλονίκην καὶ ἐκάθητο. Μεταβὰς δέ ποτε εἰς τὴν Χίον ὁμοῦ μὲ τὸν συντεχνίτην του, ἠγόρασεν ἀπὸ ἐκεῖ ἕνα σταυρὸν ἀζωγράφητον, καὶ διερχόμενος εἰς τὴν Θεσσαλονίκην ἐπλήρωσε καὶ τὸν ἐζωγράφησαν· ἦτο δὲ εἰς τὸ μέγεθος ἕως δύο σπιθαμάς· εἶτα λαμβάνων αὐτόν, τὸν ἐπῆγεν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου, καὶ τὸν ἀφῆκεν ἐκεῖ, ἐπειδὴ ἦτο φίλος τοῦ νεωκόρου τῆς Ἐκκλησίας ἐκείνης. Κατ’ ἐκείνας δὲ τὰς ἡμέρας ἦτο νὰ τουρκεύῃ ἕνας Βούλγαρος, τὸν ὁποῖον, βλέπων ὁ εὐλογημένος Χριστόδουλος, πολλὰ ἐλυπήθη ἡ καρδία του διὰ τὴν ἀπώλειαν τῆς ψυχῆς του, καὶ ἀπεφάσισεν εἰς τὸν λογισμόν του νὰ ἀποθάνῃ μὲ τὸ μαρτύριον τὴν εἰκοστὴν ἕκτην (26ην) τοῦ Ἰουλίου.

Χωρὶς λοιπὸν νὰ εἰπῇ εἴς τινα τὸν σκοπόν του, κάθεται καὶ γράφει ὅλα τὰ ἁμαρτήματα ὅσα ὡς ἄνθρωπος ἔπραξεν εἰς τὴν νεότητά του, καὶ ἔπειτα λαμβάνει καὶ τὸν Σταυρόν του καὶ πηγαίνει εἰς τὸν πνευματικὸν καὶ τὸν ἐκράτει εἰς χεῖράς του, τὸ δὲ χαρτίον ἀνέγνωσεν αὐτὸς καὶ ἐξωμολογήθη τὰς ἁμαρτίας του, μετὰ δὲ τὴν ἐξομολόγησιν ἐπῆγεν εἰς τὸν φίλον του τὸν κανδηλανάπτην τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου. Κατὰ δὲ τὴν ἐρχομένην ἡμέραν, ἥτις ἦτο τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος, λέγει ὁ μάρτυς εἰς τὸν κανδηλανάπτην, ὅτι ἐλησμόνησε καὶ ἄλλα ἁμαρτήματα. Ὅθεν παρακινηθεὶς ὑπ’ αὐτοῦ ἐπῆγεν εἰς τὸν πνευματικὸν καὶ τὰ ἐξωμολογήθη καὶ ἐκεῖνα, πάλιν δὲ ἐπέστρεψεν εἰς τὸν νεωκόρον καὶ ἔμεινεν εἰς αὐτὸν ἐκείνην τὴν νύκτα. Τὸ δὲ πρωΐ, ὅταν ἦλθεν ἡ ὥρα τῆς ἀκολουθίας τοῦ ὄρθρου, ἠγέρθη ὁ μάρτυς πρότερον ἀπὸ τὸν νεωκόρον· «Ὕπαγε, φέρε μου τὸν Σταυρόν μου». Ὁ δὲ λέγει εἰς αὐτόν· «Καὶ τί τὸν θέλεις;». Ὁ δὲ Μάρτυς τοῦ λέγει· «Ἔχω νὰ τὸν ὑπάγω εἰς τὸν ζωγράφον διὰ νὰ κάμῃ ἕνα ἄλλον παρόμοιον, νὰ τὸν δώσω εἰς ἕνα ἄνθρωπον». Ὁ δὲ ἐπῆγε καὶ τὸν ἔφερε. Λαμβάνων δὲ τὸν Σταυρὸν ὁ Μάρτυς κατέβη εἰς τὸ χάνι καὶ ἔρραπτεν.