ΡΙΨΙΜΙΑ, ΓΑΪΑΝΗ καὶ αἱ σὺν αὐταῖς ἀθλήσασαι Ἅγιαι Παρθένοι καὶ μονάζουσαι Γυναῖκες ἦσαν κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ Διοκλητιανοῦ, ἐν ἔτει σϟβ’ (292). Προεστῶσα δὲ τούτων καὶ Καθηγουμένη ἦτο ἡ Γαϊανή. Ὅταν δὲ ἔμελλεν ὁ Διοκλητιανὸς νὰ συζευχθῇ, μαθὼν ὅτι ἡ Ριψιμία ἦτο ὡραιοτάτη καὶ περικαλλεστάτη, πέμψας ἀνθρώπους ἔκαμεν εἰς αὐτὴν λόγους περὶ γάμων. Ἡ δὲ Ἁγία, ἀγαπῶσα θερμῶς τὴν παρθενίαν, φεύγει κρυφίως μαζὶ μὲ τὴν Καθηγουμένην Γαϊανὴν καὶ μὲ ἄλλας παρθένους, τὸν ἀριθμὸν ἑβδομήκοντα, αἵτινες φθάσασαι εἰς τὴν πόλιν τῆς Ἀρμενίας Ἀραράτ, ἐκεῖ ἐκρύπτοντο μέσα εἴς τινας ληνούς. Ὁ Διοκλητιανὸς λοιπόν, μὴ δυνάμενος νὰ ἡσυχάσῃ ἀπὸ τὸν ἔρωτα τῆς Ριψιμίας, καὶ μαθὼν περὶ αὐτῆς ὅτι ἔφυγε, γράφει εἰς τὸν βασιλέα τῆς Ἀρμενίας Τιριδάτην, ζητῶν ἀπὸ αὐτὸν νὰ στείλῃ τὴν Ριψιμίαν ἢ, ἂν θέλῃ, νὰ τὴν λάβῃ αὐτὸς εἰς γυναῖκά του. Ὁ δὲ Τιριδάτης ἐρευνήσας καὶ μαθὼν ἀπὸ ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι εἶδον αὐτήν, πόσον ἦτο ὡραία καὶ εὔμορφος, παρευθὺς καὶ αὐτὸς ᾐχμαλωτίσθη ἀπὸ τὸν πρὸς αὐτὴν ἔρωτα. Ὅθεν ἔστειλεν εἰς αὐτὴν φορέματα βασιλικά, ἵνα φορέσασα ταῦτα ἔλθῃ πρὸς αὐτόν [1]. Ἡ δὲ Ἁγία οὐδὲ νὰ ἀκούσῃ ἤθελε τὸ τοιοῦτον, ἀλλὰ μόνον κατεγίνετο εἰς τὴν πρὸς τὸν Θεὸν προσευχήν.

Ὅθεν εἰς τὸν τόπον εἰς τὸν ὁποῖον εὑρίσκοντο αἱ παρθένοι αἰφνιδίως ἔγινε μία φοβερὰ βροντή. Καὶ μετὰ τῆς βροντῆς, ἠκούσθη καὶ μία θεϊκὴ φωνή, ἡ ὁποία ἐνεδυνάμωσε τὰς παρθένους τόσον, ὥστε αὐταὶ μὲν ἔλαβον ἐκ ταύτης μεγάλον θάρρος, πολλοὶ δὲ ἀπὸ τοὺς ἀπίστους, τοὺς ἀπεσταλμένους δηλαδὴ ὑπὸ τοῦ Τιριδάτου, ἔμειναν ἄφωνοι, ἐκπλαγέντες διὰ τὸ αἰφνίδιον τῆς βροντῆς· ἄλλοι δὲ πεσόντες ἀπὸ τοὺς ἵππους, καὶ ὑπ’ αὐτῶν καταπατηθένιες, ἐθανατώθησαν. Ὁ δὲ Τιριδάτης, ταῦτα μαθών, δὲν ἦλθεν εἰς συναίσθησιν, μεθύων ἀπὸ τὸν ἔρωτα. Διὰ τοῦτο καὶ βιαστικῶς ἔφερεν εἰς τὰ βασίλεια τὴν παρθένον, ἐμβὰς δὲ εἰς τὸν κοιτῶνα, μὲ παντοίους τρόπους ἐκολάκευε καὶ παρεκίνει τὴν Ὁσίαν νὰ κλίνῃ εἰς τὸν σκοπόν του· ἡ δὲ Ἁγία κατῄσχυνεν αὐτὸν καὶ ἄφθορος ἔμεινε μὲ τὴν τοῦ Χριστοῦ δύναμιν.

Ἀλλ’ ὁ Τιριδάτης, μὴ ὑποφέρων τὸν σατανικὸν ἔρωτα, ἐπρόσταξε νὰ ἔλθῃ ἡ Καθηγουμένη Γαϊανὴ καὶ νὰ συμβουλεύσῃ τὴν Ριψιμίαν, ἵνα πεισθῇ εἰς τὴν κακὴν γνώμην του. Παρασταθεῖσα δὲ ἔμπροσθέν του ἡ Γαϊανή, ἔκαμεν ὅλως τὸ ἐναντίον, παρακινοῦσα τὴν Ριψιμίαν καὶ ἐνισχύουσα αὐτὴν εἰς τὸ νὰ ἀντισταθῇ ἀνδρείως, καὶ νὰ μὴ κλίνῃ εἰς τὴν βίαν τοῦ βασιλέως.