Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη Ὁμολογητοῦ τινος ΑΝΩΝΥΜΟΥ ἐκ τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἱστορίας τοῦ μακαρίου Θεοδωρήτου.

Ο ΑΓΙΟΣ οὗτος ἤκμασε κατὰ τοὺς χρόνους Ἰουλιανοῦ τοῦ Παραβάτου ἐν ἔτει τξα’ (361), υἱὸν ὢν ἱερέως τινὸς τῶν εἰδώλων καὶ ἐν δυσσεβείᾳ ἀνατραφείς. Ὅταν δὲ ἦτο νέος κατὰ τὴν ἡλικίαν, τότε ἐνεκολπώθη τὴν εὐσέβειαν κατὰ τὸν ἀκόλουθον τρόπον. Γυνή τις ὀνομαστὴ κατὰ τὴν εὐσέβειαν καὶ Διάκονος κατὰ τὸ ἀξίωμα, ἦτο φίλη τῆς μητρὸς τοῦ Ἁγίου τούτου· ὁσάκις δὲ ἡ τούτου μήτηρ ἐπορεύετο μὲ τὸν μικρὸν ὄντα υἱόν της εἰς τὴν εὐσεβῆ ἐκείνην γυναῖκα, ἐχαιρέτα ἐκείνη τόσον τὴν μητέρα, ὅσον καὶ τὸν υἱὸν καὶ παρεκίνει αὐτὸν εἰς τὴν εὐσέβειαν καὶ τὴν τοῦ Χριστοῦ πίστιν. Ἀφ᾽ οὗ δὲ ἡ μήτηρ του ἀπέθανε, μετέβαινεν ὁ νέος εἰς τὴν εὐσεβῆ Διάκονον καὶ ἀπελάμβανε παρ’ ἐκείνης τὴν συνήθη διδασκαλίαν. Ἐπειδὴ δὲ ἐδέχθη εἰς τὴν ψυχήν του τὰς συμβουλάς της, ἠρώτησεν αὐτὴν μὲ ποῖον τρόπον ἠδύνατο νὰ φύγῃ τὴν πλάνην τοῦ πατρός του, εἰδωλολάτρου ὄντος, καὶ νὰ ἀπολαύσῃ τὴν παρ’ αὐτῆς κηρυττομένην εὐσέβειαν. Ἡ δὲ Διάκονος εἶπε πρὸς αὐτόν· «Πρέπει, τέκνον μου, νὰ ἀποστραφῇς τὸν πατέρα σου καὶ νὰ προτιμήσῃς τὸν Θεόν, τὸν δημιουργὸν ἐκείνου καὶ ἰδικόν σου, καὶ νὰ ὑπάγῃς εἰς πόλιν τινά, εἰς τὴν ὁποίαν εὑρισκόμενος δύνασαι νὰ διαφύγῃς ἀπὸ τὰς χεῖρας τοῦ δυσσεβοῦς βασιλέως». Ὑπέσχετο δὲ ἡ θεοφιλὴς ἐκείνη γυνή, ὅτι αὐτὴ ἡ ἰδία θέλει λάβει πρόνοιαν διὰ τοῦτο. Ταῦτα μετ’ εὐλαβείας ἀκούων ὁ νέος εἶπε· «Θέλω ἔλθει εἰς σὲ καὶ θέλω παραδώσει εἰς τὰς χεῖράς σου τὴν ψυχήν μου».

Ἀφ’ οὗ λοιπὸν παρῆλθον ὀλίγαι ἡμέραι, ἀνέβη ὁ Ἰουλιανὸς εἰς τὴν ἐν Ἀντιοχείᾳ Δάφνην [1], ἵνα τελέσῃ ἑορτὴν εἰς τους δαίμονας καὶ κοινὴν τράπεζαν, μετ’ αὐτοῦ δὲ ἀνέβη καὶ ὁ τοῦ νέου τούτου πατήρ, καθὸ ἱερεύς, ὅστις συνήθιζε νὰ ἀκολουθῇ τὸν βασιλέα, συμπαραλαβὼν καὶ τὸν νέον τοῦτον μεθ’ ἑνὸς ἑτέρου υἱοῦ του, ἐπειδὴ ἦσαν νεωκόροι, ἤτοι προσμονάριοι τοῦ ναοῦ τῶν εἰδώλων καὶ ἐρράντιζον τὰ φαγητὰ τοῦ βασιλέως. Ἑπτὰ δὲ ἡμέρας συνήθιζον νὰ πανηγυρίζωσιν εἰς τὴν Δάφνην. Κατὰ τὴν πρώτην λοιπὸν ἡμέραν, ἀφ’ οὗ παρέστη ὁ νέος οὗτος εἰς τὴν τράπεζαν τοῦ βασιλέως καὶ ἐρράντισε τὰ μιαρὰ φαγητά, γεμίσας αὐτὰ ἀπὸ τὴν ἀκαθαρσίαν τῶν δαιμόνων, τότε ἀναχωρήσας δρομαῖος ἀπὸ τὴν Δάφνην πορεύεται εἰς τὴν Ἀντιόχειαν καὶ εὑρίσκει τὴν θαυμασίαν ἐκείνην Διάκονον καὶ λέγει· «Ἰδοὺ ἦλθον εἰς σέ, χωρὶς νὰ φανῶ ψεύστης εἰς τὴν ὑπόσχεσίν μου· ὅθεν σὺ ἐπιμελήσου τώρα διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς ψυχῆς μου καὶ τῆς ζωῆς μου, καὶ τελείωσον τὴν ὑπόσχεσίν σου».


Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε περὶ τῆς Δάφνης ἐν τῷ κειμένῳ καὶ τῇ ὑποσημειώσει τῆς σελ 361.