Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΦΡΟΥΜΕΝΤΙΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Ἰνδίας.

ΦΡΟΥΜΕΝΤΙΟΣ ὁ ἐν Ἁγίοις Πατὴρ ἡμῶν ἦτο εἰς τὰς ἡμέρας τοῦ βασιλέως Κωνσταντίνου τοῦ Μεγάλου ἐν ἔτει τλ’ (330). Τότε εἷς φιλοσοφος, καταγόμενος ἀπὸ τὴν Τῦρον, μετέβη νὰ περιηγηθῇ τὴν τελευταίαν Ἰνδίαν, ἔχων μεθ’ ἑαυτοῦ δύο νέους, ἐξ ὧν ὁ εἷς ἦτο ὁ Ἅγιος οὗτος Φρουμέντιος καὶ ὁ ἕτερος ἄλλος τις νέος, Αἰδέσιος καλούμενος. Ὅταν δὲ ἐπανήρχοντο ἀπὸ τὰς Ἰνδίας, ἠγκυροβόλησαν εἰς ἕνα λιμένα πρὸς προμήθειαν ὕδατος. Ἐκεῖ ἔπεσον εἰς χεῖρας κλεπτῶν καὶ βαρβάρων, οἱ ὁποῖοι ἄλλους μὲν ἀπὸ τοὺς ἐν τῷ πλοίῳ κατεβύθισαν εἰς τὴν θάλασσαν, ἄλλους δὲ κατέσφαξαν. Μεταξὺ τῶν φονευθέντων εἷς ἦτο καὶ ὁ ρηθεὶς φιλόσοφος. Ὅσοι δὲ ἔμειναν ζωντανοί, μετὰ τῶν ὁποίων ἦσαν καὶ οἱ δύο οὗτοι νέοι Αἰδέσιος καὶ Φρουμέντιος [1], τοὺς ἔδεσαν καὶ τοὺς προσέφεραν εἰς τὸν βασιλέα τῆς Ἰνδίας.

Ὁ βασιλεὺς λοιπὸν βλέπων τοὺς δύο τούτους νέους καταλλήλους διὰ τὸν σκοπόν, τὸν ὁποῖον ἐμελέτα, κατέστησεν αὐτοὺς ἐπιμελητὰς καὶ οἰκονόμους τοῦ βασιλικοῦ παλατίου του [2]· ἀλλὰ καὶ ὁ υἱὸς τοῦ βασιλέως, ὁ διαδεξάμενος τὸν ἀποθανόντα πατέρα του, ἠξίωσε τοὺς νέους μεγαλυτέρας τιμῆς καὶ παρρησίας· ὅθεν ἐπειδὴ οὗτοι εἶχον μεγάλην δύναμιν καὶ παρρησίαν πλησίον τοῦ βασιλέως τῆς Ἰνδίας, διέτασσον μετὰ θάρρους τοὺς ἐμπόρους, οἱ ὁποῖοι ἤρχοντο ἀπὸ τὰ μέρη τῶν Ρωμαίων, νὰ συνάγωνται εἰς τὴν Ἐκκλησίαν, κατὰ τὴν αὐτῶν συνήθειαν καὶ νὰ ἐπιτελῶσι τὴν θείαν Λειτουργίαν. Ἀφ’ οὗ δὲ παρῆλθον ἔτη τινά, παρουσιάζονται εἰς τὸν βασιλέα καὶ ζητοῦν νὰ τοὺς χαρίσῃ μισθὸν καὶ δωρεὰν διὰ τὴν ἀγάπην, τὴν ὁποίαν πρὸς αὐτοὺς ἔτρεφεν· μισθὸς δὲ καὶ δωρεὰ ἦτο δι’ αὐτοὺς νὰ τοὺς ἀφήσῃ νὰ ἐπανέλθωσιν εἰς τὴν πατρίδα των· ἐπιτυχόντες δὲ τοῦ ποθουμένου, πρῶτον ἐπορεύθησαν εἰς τὴν γῆν τῶν Ρωμαίων καὶ ὁ μὲν Αἰδέσιος μετέβη εἰς τὴν Τῦρον ζητῶν νὰ εὕρῃ τοὺς γονεῖς καὶ συγγενεῖς του [3], ὁ δὲ Φρουμέντιος προετίμησε κάλλιον τὴν περὶ τὰ θεῖα σπουδὴν ἢ τὸ νὰ ἴδῃ καὶ ἀπολαύσῃ τοὺς γονεῖς του.

Ὅθεν φθάσας οὗτος εἰς τὴν Ἀλεξάνδρειαν, ἐφανέρωσεν εἰς τὸν Μέγαν Ἀθανάσιον, ὅστις ἦτο τότε ἐκείνης Ἀρχιεπίσκοπος καὶ ἐστόλιζε τὸν θρόνον αὐτῆς, ὅτι οἱ Ἰνδοὶ σφόδρα ἐπιθυμοῦσι νὰ δεχθῶσι τὸ φῶς τῆς εὐσεβείας καὶ τῆς πίστεως, πρὸς τὰ ὁποῖα ἀπεκρίθη ὁ Μέγας Ἀθανάσιος λέγων· «Καὶ ποῖος, ἀγαπητέ μοι, εἶναι καλλίτερος καὶ ἐπιτηδειότερός σου, εἰς τὸ νὰ ἀποδιώξῃ μὲν ἀπὸ τὰς ψυχὰς ἐκείνων τὸ σκότος τῆς πλάνης, νὰ μεταδώσῃ δὲ εἰς αὐτοὺς τὸ φῶς τοῦ θείου κηρύγματος;». Ταῦτα εἰπὼν ἐχειροτόνησεν αὐτὸν Ἀρχιερέα καὶ τὸν ἔστειλεν εἰς Ἰνδίαν διὰ νὰ γεωργήσῃ τὸ ἔθνος ἐκεῖνο μὲ τὸ ἄροτρον τῆς διδασκαλίας. Ὁ δὲ θεῖος Φρουμέντιος οὐδὲ τότε ἐφρόντισε διὰ νὰ ὑπάγῃ νὰ ἴδῃ τοὺς γονεῖς του, ἀλλὰ διὰ τὴν εὐσέβειαν τῆς πίστεως καὶ διὰ τὴν ἀγάπην τοῦ πλησίον ἀφήσας πατρίδα καὶ συγγενεῖς, ἐτόλμησε νὰ ταξιδεύσῃ τόσον φοβερὸν καὶ μέγιστον πέλαγος, ἕως ὅτου φθάσῃ καὶ πάλιν εἰς τὰς Ἰνδίας.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Βιθυνία ἦτο ἀρχαία χώρα τῆς Μικρᾶς Ἀσίας ἐκτεινομένη μεταξὺ τῆς Μαύρης Θαλάσσης πρὸς Βορρᾶν, τοῦ Βοσπόρου, τῆς Προποντίδος καὶ τῆς Μυσίας πρὸς Δυσμάς, τῆς Γαλατίας καὶ Φρυγίας πρὸς Νότον καὶ τῆς Παφλαγονίας πρὸς Ἀνατολάς. Κυριώτεραι πόλεις αὐτῆς ἦσαν ἡ Νίκαια, ἡ Προῦσα, ἡ Χαλκηδών, ἡ Νικομήδεια, ἡ Κίος καὶ ἡ Χρυσόπολις, νῦν Σκούταρι, κειμένη ἐπὶ τῆς Ἀσιατικῆς ἀκτῆς τοῦ Βοσπόρου, ἔναντι ἀκριβῶς τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τῆς ὁποίας σήμερον εἶναι προάστιον (βλέπε ὑποσημείωσιν σελ. 707).

[2] Βλέπε περὶ τῆς Ἀμισοῦ ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῆς σελ. 487.

[3] Τὰ 900 στάδια ἀντιστοιχοῦν πρὸς 112,5 χλμ περίπου.

[4] Βλέπε περὶ Ἐφέσου ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῶν σελ. 185-186.

[5] Νίκαια ἡ περίφημος Μητρόπολις τῆς Βιθυνίας εἰς τὴν ὁποίαν συνῆλθον ἡ Αʹ καὶ ἡ Ζʹ Ἅγιαι Οἰκουμενικαὶ Σύνοδοι, καὶ εἰς ἣν συνετάχθη καὶ τὸ σύμβολον τῆς Πίστεως. Μετὰ τὴν κατάληψιν τῆς Κωνσταντινουπόλεως ὑπὸ τῶν Λατίνων ἐχρημάτισε πρωτεύουσα τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας. Τὸ 1330 περιῆλθεν εἰς τοὺς Ὀθωμανοὺς Τούρκους, οἵτινες καὶ ἐγκατέστησαν εἰς αὐτὴν τὴν πρωτεύουσαν τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας, βραδύτερον μετέφερον οὗτοι τὴν πρωτεύουσάν των εἰς τὴν Προῦσαν. Σήμερον εἶναι μικρὸν χωρίον καλούμενον ὑπὸ τῶν Τούρκων Ἰσνίκ.

[6] Περὶ μὲν τῆς Νεοκαισαρείας βλέπε ὑποσημείωσιν τῆς σελίδος 484, τὰ δὲ Σαμόσατα εἶναι πόλις τῆς Κομμαγηνῆς Συρίας, ἀνήκουσα νῦν εἰς τὴν Τουρκίαν καὶ ὀνομαζομένη τουρκιστὶ Σαμσάτ.

[7] Ζικχοὶ εἶναι οἱ σήμερον λεγόμενοι Τσερκέζοι Βοσποριανοὶ δὲ οἱ κάτοικοι τοῦ Κιμμερίου λεγομένου Βοσπόρου, ὅπως ὠνομάζετο τότε ὁ πορθμὸς τοῦ Κὲρτς ὁ συνδέων τὴν Ἀζοφικὴν θάλασσαν (Μαιώτιδα τῶν ἀρχαίων) μετὰ τοῦ Εὐξείνου Πόντου· τὸν Κιμμέριον Βόσπορον (Κέρτς) ὀνομάζει ἐδῶ στένωμα τοῦ Καφᾶ. Ἅπαντα τὰ μέρη ταῦτα ἦσαν εἰς τὴν Σκυθίαν, δηλαδὴ τὴν σημερινήν, περίπου, Οὐκρανικὴν Ρωσίαν.

[8] Μετὰ παρέλευσιν 500 περίπου ἐτῶν ἐπεστράφη εἰς Πάτρας ἡ πάντιμος κάρα τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, ἀποσταλεῖσα ὑπὸ Βασιλείου Αʹ τοῦ Μακεδόνος (867-886), ἥτις καὶ παρέμενεν ἐν αὐτῇ ὡς κειμήλιον καὶ μέγα προπύργιον τῆς πόλεως Πατρῶν. Δυστυχῶς κατὰ τὰς ἀποφράδας τοῦ Ἑλληνισμοῦ ἡμέρας, ἐν ἔτει 1460, ὁ Δεσπότης τοῦ Μωρέως Θωμᾶς ὁ Παλαιολόγος φεύγων Μωάμεθ τὸν Βʹ κυριεύσαντα τὴν Πελοπόννησον ἐπορεύθη εἰς τὸ Πάπαν τῆς Ρώμης Πίον Βʹ συμπαραλαβὼν μεθ’ ἑαυτοῦ καὶ τὴν χαριτόβρυτον κάραν τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, ἥτις ἔκτοτε παρέμεινεν εἰς χεῖρας τῶν Λατίνων. Κατὰ τὸν Σεπτέμβριον τοῦ ἔτους 1964 ἀπεδόθη αὕτη ὑπὸ τοῦ Πάπα εἰς τοὺς Πατρεῖς. Τὸ ὑπόλοιπον ἱερὸν λείψανον τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, μετὰ τῶν ἱερῶν λειψάνων τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων Θωμᾶ, Λουκᾶ καὶ Τιμοθέου καὶ πολλῶν ἄλλων ἱερῶν λειψάνων ἠρπάγησαν ὑπὸ τῶν Σταυροφόρων κατὰ τὴν ὑπ’ αὐτῶν ἅλωσιν τῆς Κωνσταντινουπόλεως καὶ εὑρίσκονται νῦν εἰς Ρώμην. Εἰς τὴν ἐν Κεφαλληνίᾳ ὁμώνυμον Ἱερὰν Μονὴν τοῦ Ἁγίου ὑπάρχει τὸ δεξίον Πέλμα τοῦ Ἁγίου διάτρητον ἀπὸ τὸ καρφὶ πάνω στὸν χιαστὶ σταυρόν του, ἄρρητον εὐωδίαν ἀναδίδον καὶ πολλὰ ἐπιτελῶν θαύματα.