ΗΛΙΟΔΩΡΟΣ ὁ Ἅγιος Μάρτυς ἦτο κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ βασιλέως Αὐρηλιανοῦ ἐν ἔτει σοβ’ (272), ἐκ τῆς πόλεως Μαγιδώ, ἡγεμονεύοντος ἐν αὐτῇ τοῦ Ἀετίου. Τότε ὁ μακάριος οὗτος Ἡλιόδωρος, εὑρισκόμενος εἰς τὴν αὐτὴν πόλιν καὶ τὸν Χριστὸν μετὰ παρρησίας κηρύττων, διεβλήθη εἰς τὸν ἡγεμόνα. Παρασταθεὶς λοιπὸν εἰς αὐτὸν καὶ ἀκούσας πολλὰς κολακείας, ἐπειδὴ δὲν ἐπείσθη νὰ θυσιάσῃ εἰς τὰ εἴδωλα, κρεμᾶται καὶ ξέεται καὶ κατακαίεται μὲ ἀναμμένας λαμπάδας. Ἐπειδὴ δὲ ἡ δριμύτης τῶν βασάνων εἰσέδυσεν εἰς τὴν καρδίαν τοῦ Ἁγίου, διὰ τοῦτο ἐπεκαλέσθη τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου εἰπών· «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, βοήθει μοι». Ὅθεν παρευθὺς ἦλθε φωνὴ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ λέγουσα· «Μὴ φοβοῦ, διότι ἐγὼ μετὰ σοῦ εἰμι». Ταύτην δὲ τὴν φωνὴν ἀκούσαντες οἱ κρατοῦντες τὰς λαμπάδας, πρὸς τούτοις δὲ βλέποντες καὶ τέσσαρας Ἀγγέλους, οἵτινες ἠμπόδιζον αὐτοὺς τοῦ νὰ βασανίσωσι τὸν Ἅγιον, ἐπίστευσαν εἰς τὸν Κύριον, ἐλέγξαντες καὶ καταισχύναντες τὸν ἡγεμόνα. Διὰ τοῦτο ριφθέντες εἰς τὴν θάλασσαν, ἔλαβον παρὰ Κυρίου τοὺς στεφάνους τοῦ Μαρτυρίου.
Τότε προστάσσει ὁ ἡγεμὼν νὰ πυρωθῇ εἷς χάλκινος βοῦς καὶ ἐντὸς αὐτοῦ νὰ ριφθῇ ὁ τοῦ Χριστοῦ Μάρτυς. Ὅταν λοιπὸν ἐτέθη εἰς αὐτὸν καὶ προσηυχήθη ὁ Ἅγιος, ὤ τοῦ θαύματος! ὁ σπινθηροβολῶν βοῦς εὐθὺς ἔγινε ψυχρὸς καὶ ὁ Μάρτυς ἔψαλλεν ἔσωθεν. Ἀκούσας δὲ ὁ ἡγεμὼν νὰ ψάλλῃ ὁ Ἅγιος ἐξέστη καὶ πλησιάσας αὐτὸν καὶ γνωρίσας ὅτι τὸ πρὸ ὀλίγου ἄκρως καὲν αἴφνης μετεβλήθη εἰς ἄκραν ψυχρότητα, λέγει πρὸς τὸν Ἅγιον· «Ἀνοσία κεφαλή, αἱ μαγεῖαι σου καὶ αὐτὸ τὸ πῦρ ἐνίκησαν». Ὁ Ἅγιος ἀπεκρίθη· «Αἱ μαγεῖαι μου εἶναι ὁ Χριστός μου, δός μοι ὅμως διορίαν τριῶν ἡμερῶν, ὅπως σκεφθῶ τί πρέπει νὰ πράξω». Λαβὼν λοιπὸν διορίαν, ἐμβῆκε κρυφίως εἰς τὸν ναὸν τὸν καλούμενον Πάνθεον, ἐπειδὴ ἐκεῖ ἦσαν ἅπαντα τὰ εἴδωλα τῶν θεῶν· προσευχηθεὶς δὲ ἔνδον τούτου ὁ Ἅγιος εὐθὺς ἔγινε σεισμός, ἐκ τῆς δονήσεως τοῦ ὁποίου κατέπεσον ὅλα τὰ εἴδωλα καὶ συνετρίβησαν. Τοῦτο μαθὼν ὁ ἡγεμὼν παρέστησε τὸν Μάρτυρα εἰς τὸ κριτήριόν του καὶ ὀργῆς ἔμπλεως προσέταξε νὰ κρεμασθῇ ὁ Ἅγιος καὶ νὰ καρφωθῶσιν εἰς τὴν κεφαλήν του καρφία πεπυρωμένα. Ἐπειδὴ δὲ ᾐσθάνετο τὸν δριμὺν αὐτὸν πόνον ὁ τοῦ Χριστοῦ Ἀθλητής, πάλιν ἐπεκαλέσθη τὸν Θεὸν εἰς βοήθειαν καὶ διὰ τῆς ἐπικλήσεως ἐλαφρύνετο ἀπὸ τὸν ὑπερβολικὸν ἐκεῖνον πόνον.