ΠΑΡΘΕΝΙΟΣ ὁ νέος τοῦ Χριστοῦ Ἱερομάρτυς κατήγετο ἀπὸ τὴν Μυτιλήνην, ἦτο δὲ υἱὸς θεοσεβῶν γονέων, ἀπὸ τοὺς ὁποίους, ἀνατραφεὶς καλῶς, ἐστέλλετο εἰς σχολεῖον ἱερῶν Γραμμάτων, τὰ ὁποῖα ἐντὸς ὀλίγου καιροῦ ἔμαθε, διότι ἦτο παιδίον εὐφυές. Ἀφοῦ δὲ ἔφθασεν εἰς μέτρον ἡλικίας, ἐπόθησε νὰ μάθῃ καὶ ἀνώτερα μαθήματα· διὰ τοῦτο καὶ ἐξεπαιδεύθη ἱκανῶς εἰς τὴν γραμματικὴν καὶ τὴν φιλοσοφίαν καὶ ἔφθασεν εἰς προκοπὴν μεγάλην, γενόμενος εἷς ἐκ τῶν σοφῶν τοῦ καιροῦ ἐκείνου. Ἐπειδὴ δὲ ἦτο πολὺ εὐλαβὴς εἰς τὰ θεῖα καὶ ἀγαθὸς εἰς τὸν τρόπον, ἐγκατέλειψε τὰς κοσμικὰς καὶ ὅλας τὰς βιοτικὰς μερίμνας καὶ κατεγίνετο εἰς τὴν ἀνάγνωσιν τῶν θείων Γραφῶν, μετὰ μεγάλης δὲ προθυμίας μετέβαινεν εἰς ὅλας τὰς Ἱερὰς Ἀκολουθίας τῆς Ἐκκλησίας μας.
Διὰ τὴν ἐνάρετον ταύτην πολιτείαν του ἐχειροτονήθη, κατὰ τὴν τάξιν, Ἀναγνώστης, Ὑποδιάκονος, Διάκονος καὶ Ἱερεύς. Ἐπειδὴ δὲ ἦτο ἐστολισμένος μὲ κάθε εἴδους ἀρετὴν καὶ προκομμένος εἰς τὴν μάθησιν, ἀποθανόντος τοῦ Ἀρχιερέως τῆς Χίου, διὰ τῆς ψήφου τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας ἠξιώθη καὶ τοῦ τῆς Ἀρχιερωσύνης ἀξιώματος, Ποιμὴν τῆς Χίου γενόμενος ἐν ἔτει ͵αχλθ’ (1639) καὶ ἐποίμαινε θεαρέστως τὸ ἐμπιστευθὲν εἰς αὐτὸν ποίμνιον τοῦ Χριστοῦ. Μετὰ δὲ παρέλευσιν χρόνων ἱκανῶν, κοινῇ γνώμῃ τῆς Ἁγίας καὶ Ἱερᾶς Συνόδου τῶν Ἀρχιερέων, ἀνεβιβάσθη εἰς τὸν Πατριαρχικὸν θρόνον τῆς Κωνσταντινουπόλως, κατὰ τὸ ͵αχνϛ’ (1656) ἔτος ἀπὸ Χριστοῦ ὑπὸ τὸ ὄνομα Παρθένιος Γ’. Ἀλλὰ δὲν ὑπέφερεν ὁ μισόκαλος διάβολος νὰ βλέπῃ τὸν λύχνον λάμποντα ἐπὶ τὴν λυχνίαν. Ὅθεν διὰ νὰ τὸν ἀπομακρύνῃ εἰργάσθη τὴν ἑξῆς κατ’ αὐτοῦ ἐπιβουλήν.
Ὁ τοῦ καιροῦ ἐκείνου ἡγεμὼν τῶν Τατάρων, ἀνάγκης τυχούσης, ἔστειλε πρέσβυν τινὰ πρὸς τὸν Κοζακίας Χάτμανον, ὅστις, ἐλθὼν εἰς αὐτὸν καὶ ἰδὼν Μητροπολίτην τινὰ πρώην Νικαίας, μετὰ τιμῆς πολλῆς παρακαθήμενον καὶ μεγάλην παρρησίαν ἔχοντα πρὸς τοὺς ἐκεῖ, ἐφθόνησεν ὁ ἐπάρατος καὶ ἐπιστρέψας πρὸς τὸν ἡγεμόνα τοῦ εἶπε πολλὰ κατὰ τοῦ ρηθέντος Μητροπολίτου, μεταξὺ τῶν ἄλλων δὲ καὶ ὅτι εἶναι χωρὶς ἀμφιβολίαν ἀπεσταλμένος ἐκεῖ ἀπὸ τὸν Πατριάρχην ὡς ἐπίβουλος καὶ προδότης τῆς βασιλείας τῶν Τούρκων.