ΙΣΑΑΚΙΟΣ ὁ Ὅσιος Πατὴρ ἡμῶν ἦτο Σύρος τὸ γένος, ἤκμασε δὲ κατὰ τὰς ἡμέρας τοῦ βασιλέως Οὐάλεντος τοῦ Ἀρειανοῦ, τοῦ βασιλεύσαντος κατὰ τὰ ἔτη τξδ’-τοη’ (364-378). Τότε ἐπεκράτει ἡ αἵρεσις τῶν Ἀρειανῶν, αἱ Ἐκκλησίαι τῶν Ὀρθοδόξων εἶχον κλεισθῆ καὶ ὅλοι ἐθρήνουν καὶ ὠδύροντο. Κατὰ δὲ τὸ τελευταῖον ἔτος τῆς βασιλείας τοῦ Οὐάλεντος (378) συνήχθη εἰς τὸν Δούναβιν πλῆθος πολὺ βαρβάρων Γότθων, οἵτινες ἐμελέτων νὰ ὁρμήσωσι κατὰ τῆς Κωνσταντινουπόλεως, συνάξας δὲ ὁ Οὐάλης στρατεύματα ἐκίνησε κατ’ αὐτῶν.

Κατὰ τὴν ἐποχὴν λοιπὸν ἐκείνην ὁ Ὅσιος οὗτος Ἰσαάκιος, εὑρισκόμενος εἰς τὴν Ἀνατολὴν καὶ πληροφορηθεὶς τὰ γενόμενα, ἦλθεν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν καὶ ἀπαντήσας τὸν βασιλέα ἀναχωροῦντα διὰ τὸν πόλεμον, εἶπε πρὸς αὐτόν· «Βασιλεῦ, πρόσταξον νὰ ἀνοιχθῶσιν αἱ Ἐκκλησίαι τῶν Χριστιανῶν, καὶ ἐὰν πράξῃς τοῦτο, θέλεις ἀναδειχθῆ νικητὴς κατὰ τῶν ἐχθρῶν». Ὁ βασιλεὺς ὅμως, πεπωρωμένος ὤν, ἐνόμισεν ὡς φλυαρίας τοὺς λόγους τοῦ Ὁσίου. Ὅθεν τὴν ἐπιοῦσαν παρουσιάσθη ἐκ νέου ὁ Ὅσιος εἰς τὸν βασιλέα, καὶ εἶπε καὶ πάλιν πρὸς αὐτόν· «Βασιλεῦ, ἄνοιξον τὰς Ἐκκλησίας, καὶ θέλεις ἐπανέλθει νικητὴς ἐν εἰρήνῃ». Ὁ δὲ βασιλεύς, καταφρονήσας τὸν Ὅσιον, ἐξηκολούθει τὸν δρόμον του. Κατὰ τὴν τρίτην ἡμέραν ἐπῆγε καὶ διὰ τρίτην φορὰν ὁ Ὅσιος πρὸς τὸν βασιλέα, καὶ κρατήσας τὸν χαλινὸν τοῦ ἵππου του, τοῦ ὡμίλει ἄλλοτε μὲν ἐλέγχων, ἄλλοτε δὲ παρακαλῶν αὐτόν. Ὁμιλοῦντος δὲ εἰσέτι τοῦ Ἁγίου, ἔφθασαν εἰς βαθεῖαν καὶ φοβερὰν φάραγγα, ἡ ὁποία ἦτο πλήρης ἀκανθῶν ὀξυτάτων καὶ τότε ὁ βασιλεὺς ἔνευσεν εἰς τοὺς στρατιώτας νὰ ρίψωσι τὸν Ἅγιον ἐντὸς αὐτῆς.

Πεσὼν λοιπὸν ὁ Ἅγιος ἐπὶ τῶν ἀκανθῶν, καὶ νομίζων ὅτι εὑρίσκεται ἐπὶ ἁπαλοῦ στρώματος, ηὐχαρίστει τὸν Κύριον. Καὶ ἰδοὺ εὐθὺς ἦλθον δύο λευκοφόροι καὶ χαριέστατοι ἄνδρες [1], οἱ ὁποῖοι ἀνεβίβασαν τὸν Ἅγιον ἀπὸ τῆς φάραγγος ἀβλαβῆ, καὶ στήσαντες αὐτὸν εἰς τὸ μέσον τῆς ἀγορᾶς καὶ ἐνώπιον τοῦ βασιλέως, ἀνεχώρησαν. Βλέπων δὲ αὐτὸν ὁ βασιλεὺς ἐξεπλάγη καὶ εἶπε· «Δὲν εἶναι οὗτος ἐκεῖνος, ὅστις ἐρρίφθη εἰς τὴν φοβερὰν ἐκείνην φάραγγα;». Ὁ δὲ Ἅγιος εἶπε πάλιν εἰς τὸν βασιλέα· «Ἄνοιξον τὰς Ἐκκλησίας, σὲ παρακαλῶ, καὶ θὰ ἐπανέλθῃς χαίρων ἐκ τοῦ πολέμου· ἐὰν ὅμως δὲν πράξῃς τοῦτο, ἤξευρε, ὅτι, ὅταν ὁ πόλεμος συγκροτηθῇ μετὰ τῶν βαρβάρων, σὺ θέλεις φύγει μεθ᾽ ἑνὸς ἄλλου, καὶ θὰ κρυφθῇς ἐντὸς ἀχυρῶνος, ὅπου θὰ καῇς ὑπὸ τῶν ἐχθρῶν».