Τῇ Α’ (1ῃ) τοῦ μηνὸς Μαΐου μνήμη τοῦ Ἁγίου Προφήτου ΙΕΡΕΜΙΟΥ.

Λέγεται δὲ περὶ τοῦ Προφήτου τούτου, ὅτι πρὶν ἢ καῇ ὁ Ναὸς τῶν Ἱεροσολύμων ὑπὸ τοῦ Ναβουζαρδᾶν, τοῦ ἀρχιμαγείρου τοῦ Ναβουχοδονόσορος, ἔλαβε τὴν Κιβωτὸν τοῦ Νόμου καὶ τὰ ἐν τῇ Κιβωτῷ Ἅγια καὶ ἐπεμελήθη νὰ τεθῶσιν ὑπὸ πέτραν, εἰπὼν εἰς τοὺς παρεστῶτας· «Ὁ Κύριος ἀπεδήμησεν ἀπὸ τοῦ Σινᾶ εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ πάλιν θέλει ἔλθει εἰς τὸ Σινᾶ μὲ δύναμιν καὶ θέλει δοθῆ εἰς ὑμᾶς, τοὺς εἰς Αὐτὸν πιστεύοντας, ὡς σημεῖον τῆς παρουσίας του, τὸ ὅτι τὰ ἔθνη πάντα θὰ προσκυνήσωσι Ξύλον» [3]. Εἶπε δὲ καὶ τοῦτο ὅτι τὴν Κιβωτὸν ταύτην καὶ τὰς ἐν αὐτῇ πλάκας οὐδεὶς θέλει ἐκβάλει ἐκ τῆς γῆς, εἰ μὴ ὁ Ἀαρών, οὐδὲ θέλει ἀνοίξει τις αὐτήν, οὕτε Ἱερεύς, οὔτε Προφήτης, εἰ μὴ ὁ Μωϋσῆς, ὁ ἐκλεκτὸς τοῦ Θεοῦ. Εἰς δὲ τὴν κοινὴν Ἀνάστασιν, πρώτη θέλει ἀναστηθῆ ἡ Κιβωτὸς καὶ ἀφοῦ ἀποκαλυφθῇ ἐκ τῆς γῆς θέλει ἀποτεθῆ εἰς τὸ ὄρος Σινᾶ καὶ ὅλοι οἱ Ἅγιοι θέλουν συναχθῆ εἰς αὐτήν, ὅσοι προσμένουν νὰ ἔλθῃ ὁ Κύριος καὶ ὅσοι φεύγουν τὸν ἐχθρὸν διάβολον, τὸν ἐπιθυμοῦντα νὰ θανατώσῃ αὐτούς. Ἐπὶ τῆς πέτρας δὲ ἐκείνης, ἥτις ἐδέχθη τὴν Κιβωτόν, ἔγραψεν ὁ Ἱερεμίας διὰ τοῦ δακτύλου του τὸ φοβερὸν ὄνομα τοῦ Θεοῦ, ἤτοι τὸ Ἰεχωβὰ καὶ ἔγιναν τὰ γράμματα ἐκεῖνα ὡς νὰ ἐγλύφησαν μὲ σμίλην καὶ σίδηρον καὶ εὐθὺς νεφέλη φωτεινὴ ἐπεσκίασε τὸ ὄνομα εκεῖνο καὶ οὐδεὶς θέλει μάθει τὸν τόπον τοῦτον, οὐδὲ θέλει δυνηθῆ νὰ ἀναγνώσῃ τὸ τοῦ Θεοῦ ὄνομα μέχρι τῆς ἡμέρας ἐκείνης.

Ἡ πέτρα δὲ αὕτη εἶναι εἰς τὴν ἔρημον, ὅπου τὸ πρῶτον κατεσκευάσθη ἡ Κιβωτὸς ὑπὸ τοῦ Βεσελεήλ, μεταξὺ τῶν δύο ὀρέων, εἰς τὰ ὁποῖα εὑρίσκονται τὰ λείψανα τοῦ Μωϋσέως καὶ τοῦ Ἀαρών. Ὅθεν κατὰ τὴν νύκτα φαίνεται εἰς τὸν τόπον ἐκεῖνον ὡς νεφέλη, κατὰ τὸν ἀρχαῖον τύπον, καθὼς δηλαδὴ ἐφαίνετο νεφέλη εἰς τοὺς Ἰσραηλίτας κατὰ τὴν νύκτα καὶ ἐφώτιζεν αὐτούς. Ἦτο δὲ ὁ Προφήτης Ἱερεμίας γηραλέος κατὰ τοὺς χρόνους, μικρὸς κατὰ τὸ μέγεθος τοῦ σώματος, ἔχων τὸ γένειον ἄνω πλατὺ καὶ κάτω στενόν. Τελεῖται δὲ ἡ αὐτοῦ Σύναξις εἰς τὸν Ναὸν τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Πέτρου, τὸν εὑρισκόμενον πλησίον τῆς ἁγιωτάτης Μεγάλης Ἐκκλησίας [4].

                                         

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Προφήτης Ἱερεμίας ἐπροφήτευσεν ἐπὶ τεσσαράκοντα ἔτη, ἀπὸ τοῦ 628-588 π.Χ., ἡ δὲ προφητεία αὐτοῦ διῃρημένη εἰς πεντήκοντα ἓν κεφάλαια ὡς καὶ οἱ Θρῆνοι, διῃρημένοι εἰς πέντε, κατατάσσεται ἡ δευτέρα τῶν μεγάλων Προφητῶν.

[2] Ὁ Βαρῖνος τοὺς ὄφεις τούτους ὀνομάζει ἀργόλας, καὶ λέγει καὶ αὐτός, ὅτι ὁ βασιλεὺς Ἀλέξανδρος ἔφερεν αὐτοὺς ἐκ τοῦ Ἄργους τοῦ Πελασγικοῦ εἰς τὴν Ἀλεξάνδρειαν καὶ ἔβαλεν εἰς τὸν ποταμὸν πρὸς θανάτωσιν τῶν ἀσπίδων, ὅτε μετέθηκε τὰ ὀστᾶ τοῦ Προφήτου Ἱερεμίου, τοὺς ὁποίους ὄφεις αὐτὸς ὁ Προφήτης ἀπέκτεινεν (βλέπε ἐν τῇ λέξει ἀργόλαι). Πελασγικὸν δὲ Ἄργος ὀνομάζει ὁ Ὅμηρος τὴν Θετταλίαν, ὡς λέγει ὁ ἴδιος ὁ Βαρῖνος ἐν τῇ λέξει «Ἄργειαν ἔχοντα». Ἐκ τῆς Θεσσαλίας λοιπὸν μετεκόμισεν ὁ Ἀλέξανδρος εἰς τὴν Ἀλεξάνδρειάν του τοὺς ἀνωτέρω ὄφεις.

[3] Ταῦτα ἐκ τοῦ ἀποκρύφου βιβλίου «Παραλειπόμενα τοῦ Προφήτου Ἱερεμίου».

[4] Εἰς τὰ «Ἰουδαϊκὰ» τοῦ Ἀλεξάνδρου Μαυροκορδάτου γράφονται τὰ ἑξῆς περὶ τοῦ Προφήτου τούτου Ἱερεμίου. Ὅτι οὗτος κατήγετο ἐκ τῆς ἱερατικῆς φυλῆς τοῦ Λευΐ, ὅτι ἦτο κατὰ τοὺς χρόνους Ἰωσίου, Ἰωακεὶμ καὶ Σεδεκίου τῶν βασιλέων, ὅτι εἰς τοὺς αἰχμαλωτισθέντας ἐν Βαβυλωνίᾳ Ἰουδαίους προεφήτευσεν, ὅτι θὰ ἐλευθερωθῶσι, καθὼς ἐπίσης καὶ εἰς τοὺς καταβάντας εἰς Αἴγυπτον προέλεγεν, ὅτι θὰ πάθωσι διαφθορὰν καὶ διασποράν. Πολλὰς δέ, λέγει, ὕβρεις, ταλαιπωρίας καὶ φυλακὰς ὑπέμεινεν ὁ ἀοίδιμος ὑπὸ τῶν τότε ψευδοπροφητῶν διὰ τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ διὰ τὴν ἀλήθειαν τῶν ὑπ’ αὐτοῦ προφητευομένων. Ἀλλὰ καὶ ἁλύσεις ἐφόρεσε καὶ διὰ τὴν παρρησίαν, τὴν ὁποίαν ἐδείκνυε προφητεύων ἐπὶ Σεδεκίου, ἐτέθη ἐντὸς βαθυτάτου καὶ βορβορώδους λάκκου, ἐκ τοῦ ὁποίου τὸν ἐξέβαλεν ὁ Αἰθίοψ Ἀβιμέλεχ, ἀλλὰ πάλιν δεθεὶς μὲ ἁλύσεις ἐφυλάττετο εἰς τὴν φυλακὴν τῆς βασιλικῆς αὐλῆς.

Γράφεται δὲ καὶ εἰς τὸ δεύτερον Βιβλίον τῶν Μακκαβαίων, ὅτι τὴν Κιβωτόν, τὴν Σκηνὴν καὶ τὸ Θυσιαστήριον τοῦ θυμιάματος ἔκρυψεν ὁ Προφήτης Ἱερεμίας εἰς τὸ ὄρος τοῦ Ναβαῦ, εἰς τὸ ὁποῖον ἐτελεύτησεν ὁ Μωϋσῆς. Ἐπὶ λέξει γράφονται ἐκεῖ τὰ ἑξῆς: «Ἦν δὲ ἐν τῇ Γραφῇ ὡς τὴν Σκηνὴν καὶ τὴν Κιβωτὸν ἐκέλευσεν ὁ Προφήτης χρηματισμοῦ γενηθέντος αὐτῷ συνακολουθεῖν. Ὡς δὲ ἐξῆλθεν εἰς τὸ ὄρος, οὗ ὁ Μωϋσῆς ἀναβὰς ἐθεάσατο τὴν τοῦ Θεοῦ κληρονομίαν· καὶ ἐλθὼν ὁ Ἱερεμίας εὗρεν οἶκον ἀντρώδη καὶ τὴν Σκηνὴν καὶ τὴν Κιβωτὸν καὶ τὸ Θυσιαστήριον τοῦ θυμιάματος εἰσήνεγκεν ἐκεῖ καὶ τὴν θύραν ἐνέφραξε καὶ προσελθόντες τινὲς τῶν συνακολουθούντων ὥστε ἐπισημήνασθαι τὴν ὁδὸν καὶ οὐκ ἠδυνήθησαν εὑρεῖν. Ὡς δὲ ὁ Ἱερεμίας ἔγνω, μεμψάμενος αὐτοῖς εἶπεν ὅτι καὶ ἄγνωστος ὁ τόπος ἔσται ἕως ἂν συναγάγῃ ὁ Θεὸς ἐπισυναγωγὴν τοῦ λαοῦ καὶ ἵλεως γένηται. Καὶ τότε ὁ Κύριος ἀναδείξει ταῦτα, καὶ ὀφθήσεται ἡ δόξα τοῦ Κυρίου καὶ ἡ νεφέλη, ὡς καὶ ἐπὶ Μωϋσῇ ἐδηλοῦτο. Ὡς καὶ ὁ Σολομὼν ἠξίωσεν, ἵνα ὁ τόπος καθαγιασθῇ μεγάλως» (Βʹ Μακκαβ. βʹ 4-8). Λέγεται δὲ ὑπό τινων, ὅτι μετὰ ταῦτα εὗρεν αὐτὰ ὁ Νεεμίας, συμπεραίνοντες τοῦτο ἐκ τοῦ ἑξῆς, τὸ ὁποῖον γράφεται ἀκολούθως. «Ἐξηγοῦντο δὲ καὶ ἐν ταῖς ἀναγραφαῖς καὶ ἐν τοῖς ὑπομνηματισμοῖς τοῖς κατὰ τὸν Νεεμίαν τὰ αὐτὰ» (αὐτόθι 13) καὶ ὅτι ἡ τῶν Μακκαβαίων βίβλος, ἐκθέτουσα ταῦτα ὑπὸ τύπον ἐπιστολῆς, παραπέμπει εἰς τὴν περὶ αὐτῶν ἱστορίαν τοὺς ἐπιθυμοῦντας νὰ ἔχωσι τὴν ἀκριβῆ περὶ τούτων εἴδησιν. Ἐκ τούτων καθίσταται φανερὸν ὅτι καὶ ἄλλα βιβλία καὶ ἐπιστολὰς εἶχεν ὁ Ἱερεμίας, τὰ ὁποῖα τώρα δὲν εὑρίσκονται. Καταβὰς λοιπὸν ὁ Ἱερεμίας εἰς τὰς Τάφνας τῆς Αἰγύπτου, μετὰ Βαροὺχ τοῦ μαθητοῦ καὶ γραφέως αὐτοῦ, ἐδίδασκε τοὺς Ἑβραίους νὰ μὴ στηρίζωνται εἰς τὴν δύναμιν τῶν Αἰγυπτίων, ἀλλ’ εἰς τὴν φιλανθρωπίαν τοῦ Θεοῦ· διὸ καὶ ἐλιθοβολήθη ὑπ’ αὐτῶν καὶ ἐστέφθη μὲ προφητικὸν καὶ μαρτυρικὸν στέφανον (σελ. σληʹ (238) τῶν «Ἰουδαϊκῶν»).

Ὅτι δὲ ὁ Ἱερεμίας δὲν μετέβη εἰς Βαβυλῶνα καὶ ἐκ τοῦ Συναξαρίου τούτου φανεροῦται. Βλέπε καὶ εἰς τὴν δʹ (4ην) Νοεμβρίου, εἰς τὴν διήγησιν εἰς τὸν Θρῆνον τοῦ Προφήτου Ἱερεμίου, ἐν τόμῳ ΙΑʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας». Βλέπε καὶ εἰς τὴν κη (28ην) Σεπτεμβρίου, εἰς τὴν μνήμην τοῦ Προφήτου Βαρούχ ἐν τόμῳ Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας». Ἤθελε δὲ ἀπορήσει τις, πῶς ἀνωτέρω ἐν τῷ Συναξαρίῳ γράφεται, ὅτι οὐδεὶς θέλει ἐκβάλει τὴν Κιβωτὸν ἐκ τῆς γῆς, ἄλλοι δὲ λέγουσιν ὅτι εὗρεν αὐτὴν ὁ Νεεμίας· ἀλλ’ ἴσως οἱ τοῦτο λέγοντες συμπερασματικῶς λέγουσι τοῦτο, οὐχὶ δὲ καὶ ἀναμφιβόλως. Πότε δὲ ὁ Ἀαρὼν θέλει ἐκβάλει μόνος τὴν Κιβωτὸν καὶ θέλει ἀνοίξει αὐτήν; Ἴσως κατὰ τὸν καιρὸν τῆς συντελείας καὶ τῆς κοινῆς Ἀναστάσεως.