ΠΑΜΒΩ ὁ Μέγας Ὅσιος ἠσκήτευεν εἰς τὸ ὄρος τῆς Νιτρίας. Ἐγένετο δὲ καὶ διδάσκαλος Διοσκόρου τοῦ Ἐπισκόπου καὶ τοῦ Ἄμμωνος, καὶ Ἰωάννου τοῦ ἀνεψιοῦ Δρακοντίου, τοῦ θαυμασίου ἐκείνου. Μεγάλα ὄντως καὶ θαυμαστὰ ἦσαν τὰ προτερήματα, οἱ ἀγῶνες καὶ τὰ κατορθώματα τοῦ τρισμάκαρος Ὁσίου Παμβώ [1]. Καὶ εἰς τὰ τόσα προτερήματα καὶ τὰς ἀρετάς του, τοσοῦτον κατεφρόνει τὰ χρήματα, ὅσον ὁ Κύριος παρήγγειλε τοῖς Ἀποστόλοις νὰ μὴ ἔχουν ράβδον ἰδικήν των. Διὰ τοῦτον τὸν μακάριον Παμβὼ διηγεῖτο ἡ Ἁγία Μελάνη ταῦτα· «Ἐπειδὴ ἦλθον, (λέγει ἡ Ἁγία Μελάνη) ἀπὸ τὴν Ρώμην εἰς τὴν Ἀλεξάνδρειαν, καὶ ἔμαθον διὰ τοῦτον τὸν Ὅσιον ἀπὸ τὸν μέγαν Ἰσίδωρον τὸν Ξενοδόχον, ἐζήτησα καὶ μοῦ ἔδωκεν ὁδηγοὺς καὶ μὲ ἔφεραν εἰς τὴν ἔρημον πρὸς αὐτόν. Ἔφερα δὲ τότε μαζί μου πλοῦτον πολύν, ἕως τριακοσίας λίτρας ἀργύρου καὶ τὸν παρεκάλεσα νὰ τὸν λάβῃ, αὐτὸς δὲ μὲ μεγάλην φωνὴν μὲ ηὐλόγησε λέγων· «Ὁ Θεός, τέκνον μου, νὰ σοῦ ἀποδώσῃ τὸν μισθὸν τῆς ἐλεημοσύνης σου».

Εὐθὺς τότε ἐπρόσταξεν ὁ Ὅσιος τὸν οἰκονόμον νὰ λάβῃ τὰ ἀργύρια καὶ νὰ τὰ μοιράσῃ εἰς τὰ Μοναστήρια τῆς Λιβύης, εἰς τὰ ἡσυχαστήρια καὶ ὅπου ἀλλοῦ ἦτο ἀνάγκη, νὰ μὴ κρατήσῃ δὲ μήτε ὀβολὸν διὰ τὰς ἰδικάς των ἀνάγκας, μόνον νὰ τὰ μοιράσῃ ὅλα εἰς τοὺς ἔχοντας ἀνάγκην. Ἐνῷ δὲ ἐγὼ ἐπερίμενα νὰ μοῦ εἴπῃ λόγον ἐπαινετικὸν διὰ τὴν τόσην ἐλεημοσύνην, μοῦ εἶπεν· «Τὸ τί καὶ τί ἔδωκες ἐλεημοσύνην, ἐγὼ δὲν ἔχω ἀνάγκην νὰ μάθω, μόνον ἐκεῖνος ὁ Κύριος, ὅστις διακρατεῖ καὶ ἐξουσιάζει τὰ πάντα, καὶ τὰ κυβερνᾷ καὶ προνοεῖ, ἐκεῖνος ἠξεύρει καὶ τὴν ποσότητα τῶν χρημάτων ὅπου ἔδωκες καὶ θέλει σοῦ ἀντιμετρήσει τὸν μισθὸν τῆς ἀγαθῆς προαιρέσεως». Αὐτὰ καὶ ἄλλα παρόμοια μοὶ εἶπεν ὁ Ἅγιος καὶ κἂν τὴν θήκην, εἰς τὴν ὁποίαν ἦσαν τὰ ἀργύρια, δὲν κατεδέχθη νὰ ἰδῇ τελείως.

Ἐκοιμήθη δὲ οὗτος ὁ μακάριος Παμβὼ, χωρὶς οὐδόλως νὰ ἀσθενήσῃ ἢ νὰ πονέσῃ κανὲν μέλος του· ἀλλὰ ἐκείνην τὴν ὥραν ἔπλεκε μίαν σπυρίδα, ἀφοῦ δὲ τὴν ἐτελείωσεν ἀνελλιπῆ, ἐστράφη πρός με, (λέγει ὁ συγγράψας τὸ Λαυσαϊκὸν Ἐπίσκοπος Ἡρακλείδης) καὶ μοὶ λέγει· «Λάβε, τέκνον, αὐτὴν τὴν σπυρίδα διὰ νὰ μὲ ἐνθυμῆσαι, διότι ἄλλο τίποτε δὲν ἔχω νὰ σοῦ ἀφήσω». Καὶ τοῦτο μόνον λέγων παρέδωκε τὴν ἁγίαν του ψυχὴν εἰς χεῖρας Κυρίου, ἑβδομήκοντα ἐτῶν γέρων. Ἔτυχεν ἀκόμη ἐκεῖ ἡ Ἁγία Μελάνη, ἡ ὁποία τὸν ἐκήδευσεν καὶ τὸν ἐνεταφίασεν, ἐπῆρε δὲ ἐκείνην τὴν σπυρίδα καὶ τὴν ἐφύλαττεν ἕως εἰς τὸν θάνατόν της.