ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ὁ Ὅσιος πατὴρ ἡμῶν κατήγετο ἀπὸ τὴν χώραν τὴν ὀνομαζομένην Ταρσίου, τῆς ἐπαρχίας Ὀπτημάτων, κόμης ὢν κατὰ τὴν ἀξίαν, ἐκ τῆς κωμοπόλεως Βιτζιανῆς, καὶ υἱὸς ὑπάρχων γονέων εὐσεβῶν, Γεωργίου καὶ Μεγεθοῦς, οἵτινες ἔζων μὲ αὐτάρκη ἀγαθά, ἐν ἔτει ωη’ (808). Οὗτος λοιπὸν καλῶς ἀνατραφεὶς ὑπὸ τῶν γονέων του, ὅτε ἔφθασεν εἰς τὸ εἰκοστὸν ἔτος τῆς ἡλικίας του, ἐκυριεύθη ἀπὸ τὸν θεϊκὸν ἔρωτα· ὅθεν ἀφήσας τοὺς γονεῖς του ἔφυγεν εἰς τὸ ὄρος τοῦ Ὀλύμπου καὶ ἦλθεν εἰς τὸ Μοναστήριον τὸ καλούμενον τῶν Ἀγαύρων, εἰς τὸ ὁποῖον ἔλαμψαν κατὰ τὴν ἄσκησιν καὶ ἀρετὴν οἱ ἐκ μητρὸς θεῖοι αὐτοῦ, Βασίλειος καὶ Γρηγόριος. Γενόμενος λοιπὸν δεκτὸς ἀπὸ τοὺς θείους του ὁ Εὐστράτιος ἐκουρεύθη τὰς τρίχας τῆς κεφαλῆς καὶ ἔγινε Μοναχός.
Ἀφοῦ ὁ θεῖος Εὐστράτιος ἐπέτυχε τοῦ ποθουμένου, ὑπηρέτει εἰς ὅλους τοὺς ἀδελφοὺς μὲ καρδίαν πρόθυμον καὶ μὲ ταπεινὸν φρόνημα, χωρὶς νὰ ἔχῃ εἰς τὸν νοῦν του κανὲν πρᾶγμα τοῦ παρόντος αἰῶνος καὶ χωρὶς νὰ ἀποκτᾷ ἄλλο εἰμὴ ἓν ὕφασμα τρίχινον καὶ ἕτερον ἀπὸ μαλλίον προβάτου, ἐπὶ τῶν ὁποίων ἀνεπαύετο. Εἰς ὅποιον δὲ τόπον εὑρίσκετο, ἐκεῖ ἐλάμβανεν ὀλίγην ἄνεσιν, διότι δὲν εἶχε τόπον διωρισμένον εἰς τὸ νὰ κοιμᾶται. Λέγουσι δέ, ὅτι ἀφοῦ ἔγινε Μοναχός, δὲν ἐκοιμήθη ποτὲ ὑπτίως· μήτε εἰς τὸ ἀριστερὸν μέρος τοῦ σώματος, καθ’ ὅλους τοὺς ἑβδομήκοντα πέντε χρόνους τῆς ἀσκήσεώς του. Ἀφοῦ δὲ οἱ πρὸ αὐτοῦ Ἡγούμενοι τοῦ Μοναστηρίου ἐτελεύτησαν, τότε ὁ μέγας οὗτος Εὐστράτιος ἀνέλαβε τὴν ἡγουμενίαν τῶν ἀδελφῶν, πεισθεὶς εἰς τὴν ἐκείνων παράκλησιν.
Κατ’ ἐκεῖνον τὸν καιρὸν Λέων ὁ θηριώνυμος, ἤτοι Λέων ὁ καλούμενος Ἀρμένιος, ἐπιστρέψας νικητὴς ἀπὸ τὸν κατὰ τῶν Βουλγάρων πόλεμον, ἐπανέστη κατὰ τῆς βασιλείας τοῦ εὐσεβεστάτου Μιχαὴλ (τοῦ Κουροπαλάτου δηλαδὴ τοῦ Ραγκαβέ, τοῦ ἐν ἔτει ωια’ (811) βασιλεύσαντος) καὶ στερήσας αὐτὸν τῆς συζύγου καὶ τῶν τέκνων του, καὶ δέσας καὶ κόψας τὴν κόμην τοι, ἐξώρισεν εἰς τὴν ἀπέναντι τῆς Κωνσταντινουπόλεως εὑρισκομένην νῆσον τῆς Πρώτης. Ἐκεῖ δὲ εἰς τὴν Πρώτην εὑρισκόμενος ὁ Μιχαὴλ ἔγινε Μοναχὸς καὶ διήνυσε τὴν ζωήν του, τὸν δὲ υἱόν του Θεοφύλακτον ηὐνούχησεν ὁ Λέων, καὶ τὴν μητέρα του καὶ τοὺς ἀδελφούς του ἐξώρισεν ([1]. Αὐτός, λέγω, ὁ ἀλιτήριος Λέων ἐσπούδαζε νὰ ἀνακαινίσῃ πάλιν τὴν αἵρεσιν τῶν Εἰκονομάχων, τὴν πρὸ πολλῶν χρόνων σβεσθεῖσαν. Τότε ὅλοι οἱ