Ὅτε λοιπὸν ἐξημέρωσε, παρέστη εἰς τὸν Πελάγιον ὁ κομενταρήσιος μετὰ τῆς Ἁγίας καὶ λέγει πρὸς αὐτόν· «Δὲν ἠδυνήθην νὰ πείσω τὴν δούλην τοῦ ὄντως ἀληθινοῦ Θεοῦ νὰ παρεκκλίνῃ τῆς ἀγαθῆς καὶ εὐθείας ὁδοῦ, τὴν ὁποίαν βαδίζει, αὐτὴ δὲ μᾶλλον μετέβαλεν ἐμὲ καὶ μὲ ἠλευθέρωσεν ἀπὸ τὸ σκότος τῆς ἀγνωσίας, εἰς τὸ ὁποῖον ἕως τώρα εὑρισκόμην, φωτίσασα τοὺς νοεροὺς ὀφθαλμοὺς τῆς ψυχῆς μου διὰ τῶν θείων της λόγων καὶ προσενεγκοῦσά με εἰς τὸν Κύριόν μου Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν ἀληθινὸν Θεόν». Ταῦτα ἀκούσας ὁ Πελάγιος ἤναψεν ἀπὸ τὸν θυμόν· ὅθεν προσέταξε νὰ κοπῇ ἡ κεφαλὴ αὐτοῦ καὶ νὰ ριφθῇ τὸ σῶμά του εἰς τὴν θάλασσαν· οὕτω δὲ ἐτελείωσεν ὁ μακάριος Ἑλλάδιος τὸ μαρτύριον καὶ ἀνῆλθε στεφηφόρος εἰς τοὺς οὐρανούς. Τὴν δὲ Ἁγίαν προσέταξε νὰ ρίψωσιν ἐντὸς ἀνημμένης καμίνου, ἀπὸ τῆς ὁποίας διαφυλαχθεῖσα ἀβλαβὴς προσηύχετο ἐν αὐτῇ καὶ ἐδόξαζε τὸν Θεόν.
Ὅθεν ἀπορῶν ὁ ἡγεμών, ἐφώναξε μεγάλως· «Τί νὰ πράξω μὲ αὐτὴν τὴν βιαιοθάνατον!». Εἷς δε τῶν παρεστώτων, Βοηθὸς ὀνομαζόμενος, εἶπεν· «Παράδος αὐτὴν εἰς ἐμέ, ὦ ἡγεμών, διότι ἐγὼ δὲν εἶμαι ἄφρων καὶ ἄγνωστος, καθὼς ἦτο ὁ κομενταρήσιος, ἵνα πεισθῶ εἰς αὐτήν». Ὁ δὲ ἄρχων παρέδωκε τὴν Ἁγίαν εἰς αὐτόν. Λαβὼν λοιπὸν ὁ Βοηθὸς τὴν Μάρτυρα εἰς τὴν οἰκίαν του, ἐδέχθη καὶ αὐτὸς τοὺς λόγους καὶ τὰς διδασκαλίας της καὶ ἠλλοιώθη τὴν θείαν ἀλλοίωσιν, ὡς καὶ ὁ κομενταρήσιος. Παρέστη λοιπὸν τὴν ἐπιοῦσαν ἡμέραν καὶ αὐτὸς εἰς τὸν Πελάγιον ὁμοῦ μὲ τὴν Ἁγίαν καὶ λέγει πρὸς αὐτόν· «Ἔρχομαι, ὦ ἡγεμών, νὰ σοὶ φανερώσω τὰ κατ’ ἐμὲ πράγματα· γνώριζε λοιπὸν ὅτι καὶ ἐγὼ ὁμολογῶ τὸν Χριστὸν Θεὸν ἀληθινόν, καὶ ὅτι αἱ ἐλπίδες τῶν ὑποσχέσεών μου ἐφάνησαν μάταιαι καὶ κεναί, διότι κάλλιον εἶναι νὰ φανῶ ψεύστης καὶ νὰ γίνω συγκληρονόμος τοῦ Χριστοῦ ἢ νὰ ἀληθεύσω καὶ νὰ κερδίσω τὴν γέενναν τοῦ πυρός. Ἀλλὰ καὶ σύ, ὦ ἡγεμών, ἔπρεπε νὰ εὐχαριστήσῃς τὸν ἀληθινὸν Θεόν, ὅστις σὲ ἐλύτρωσεν ἀπὸ τὸν θάνατον καὶ νὰ πιστεύσῃς εἰς αὐτόν, καθὼς ὑπεσχέθης. Σὺ ὅμως ὄχι μόνον τοῦτο δὲν ἔπραξας, ἀλλὰ καὶ ἐφάνης ἀχάριστος καὶ τὴν εὐεργέτιδά σου Θεοδούλην παρέδωκας εἰς ἀνυποφόρους βασάνους».
Ταῦτα ὡς εἶπεν ὁ Βοηθός, προσέταξεν ὁ Πελάγιος καὶ ἀπέκοψαν τὴν τιμίαν αὐτοῦ κεφαλήν, τὴν δὲ Ἁγίαν προσέταξε νὰ τανύσουν ἐπὶ πεπυρακτωμένης ἐσχάρας, ἄνωθεν δὲ τῆς ἐσχάρας νὰ ραντίζηται πίσσα, ἔλαιον καὶ κηρίον, ἵνα μὲ αὐτὰ ἀνάπτηται ἡ ἐσχάρα περισσότερον. Καὶ ὁ μὲν Βοηθός, τελειώσας τὸ μαρτύριόν του, ἀπῆλθε πρὸς Κύριον· ἡ δὲ Θεοδούλη, προσευξαμένη, ἀνέβη ἐπάνω εἰς τὴν ἐσχάραν· καὶ ἅμα ἡ ἐσχάρα ἐδέχθη αὐτήν, ἐσκορπίσθη καὶ κατέκαυσε τοὺς περισσοτέρους ἀπὸ αὐτούς. Ὅθεν ἔβαλον τὴν Ἁγίαν εἰς τὴν φυλακήν· τὴν δὲ ἐρχομένην ἡμέραν ἀνήφθη μεγάλη κάμινος καὶ ἐβλήθη εἰς αὐτὴν ἡ Ἁγία ὁμοῦ μὲ τὸν Εὐάγριον, τὸν Μακάριον καὶ ἄλλους πολλοὺς Ἁγίους, ἐκεῖ δὲ ἔλαβον ὅλοι ὁμοῦ τὸ μακάριον τέλος τοῦ μαρτυρίου καὶ τοὺς ἀμαράντους στεφάνους παρὰ Κυρίου.