ΔΑΜΙΑΝΟΣ ὁ νέος Ἀθλητὴς τοῦ Χριστοῦ, εἶχε πατρίδα τὴν Ἀράχωβαν [1] τοῦ τέως δήμου Παρακαμπυλίων τῆς Εὐρυτανίας, εἰς τὴν ὁποίαν ἐγεννήθη ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς. Ὅτε δὲ ἦτο ἀκόμη νέος ἐπόθησε τὴν μοναδικὴν πολιτείαν· ὅθεν ἐγκαταλείψας τὸν κόσμον καὶ τὰ ἐν κόσμῳ ἐπῆγεν εἰς τὸ Ἅγιον Ὄρος εἰς τὴν ἱερὰν Μονὴν τοῦ Φιλοθέου καὶ ἔγινε Μοναχός. Ἀφοῦ δὲ ἔμεινεν ὀλίγον καιρὸν εἰς τὸ Μοναστήριον, ἀνεχώρησεν εἰς τὴν ἡσυχίαν, διὰ νὰ ἀγωνίζεται περισσότερον εἰς τὰς ἀρετάς· εὑρὼν δὲ σημειοφόρον τινὰ Ἀσκητήν, ὅστις ἡσύχαζεν εἰς τόπον ἐρημικόν, Δομέτιον ὀνομαζόμενον, ἔμεινε μαζί του τρεῖς χρόνους σχεδόν, ἐργαζόμενος ὅλας τὰς ἀρετὰς μὲ τόσην προθυμίαν καὶ ἀκρίβειαν, ὥστε ἠξιώθη νὰ ἀκούσῃ καὶ θείαν φωνήν, ἡ ὁποία τοῦ ἔλεγε· «Δαμιανέ, δὲν πρέπει νὰ ζητῇς μόνον τὸ συμφέρον τὸ ἰδικόν σου, ἀλλὰ καὶ τὸ τῶν ἄλλων». Ὅθεν εὐθὺς ἀφήσας τὸ Ἅγιον Ὄρος ἐπῆγεν εἰς τὰ ὄρη τοῦ Ὀλύμπου, καὶ ἐκήρυττεν εἰς τὰ χωριά, τὰ ὁποῖα εὑρίσκονται ἐκεῖ, τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ λαμπρᾷ τῇ φωνῇ διδάσκων καὶ παρακινῶν τοὺς Χριστιανοὺς νὰ μετανοήσωσι καὶ ἀπέχωσιν ἀπὸ τὰς ἀδικίας καὶ ἀπὸ ὅλας τὰς ἄλλας κακίας, νὰ φυλάττωσι δὲ τὰς ἐντολὰς τοῦ Θεοῦ, ἐργαζόμενοι τὰ καλὰ καὶ θεάρεστα ἔργα.
Ἀλλ’ ὁ μισόκαλος διάβολος παρεκίνησε πολλοὺς ἀπὸ τοὺς κατ’ ὄνομα μόνον Χριστιανοὺς κατὰ δὲ τὰ ἔργα ἀσεβεῖς, καὶ κατηγόρουν τὸν Ἅγιον, λέγοντες ὅτι εἶναι πλάνος καὶ ἀπατεών, κατέτρεχον δὲ αὐτὸν διαφόρως, ἐπιβουλευόμενοι τὴν ζωήν του. Ὁ δὲ Ἅγιος μιμούμενος τὸν Χριστὸν ἀνεχώρησεν ἐκεῖθεν διὰ νὰ εἰρηνεύσουν οἱ Χριστιανοὶ καὶ ἐπῆγεν εἰς τὰ μέρη τοῦ Κισσάβου καὶ τῆς Λαρίσης, ἐκήρυττε δὲ πάλιν ἐκεῖ τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ παθὼν δὲ καὶ ἐκεῖ τὰ ἴδια, ἀνεχώρησεν εἰς τὰ ὑψηλὰ μέρη τῶν Ἀγράφων, καὶ ἐκεῖ ἐδίδασκε τοὺς Χριστιανοὺς νὰ μένουν στερεοὶ εἰς τὴν πίστιν καὶ νὰ φυλάττουν τὰς ἐντολὰς τοῦ Κυρίου. Ὁ διάβολος ὅμως δὲν ἡσύχασεν, ἀλλὰ καὶ ἐκεῖ ἤγειρεν ἐναντίον τοῦ Ἁγίου ἀνευλαβεῖς τινας καὶ ἀθεοφόβους, οἱ ὁποῖοι τὸν κατέτρεχον, καλοῦντες αὐτὸν πλάνον καὶ ψευδομόναχον. Ὅθεν ἀφήσας καὶ αὐτὰ τὰ μέρη ὁ Ἅγιος ἐπέστρεψε πάλιν εἰς τὸν Κίσσαβον, διὰ νὰ μένῃ δὲ ἀτάραχος ᾠκοδόμησεν ἐκεῖ Μοναστήριον, εἰς τὸ ὁποῖον ἔμεινε μαζὶ μὲ ἄλλους Μοναχούς, ἀναπέμποντες εἰς τὸν Θεὸν καθ’ ἑκάστην τὰς εὐχάς των. Ὅμως καὶ ἐκεῖ ἐπήγαιναν πολλοὶ διὰ νὰ ὠφελοῦνται εἰς τὴν ψυχὴν ἀπὸ τὰς ψυγωφελεῖς διδασκαλίας του, ἐπειδὴ ἦτο κατὰ πολλὰ γνωστικὸς καὶ γεμᾶτος ἀπὸ θεῖα χαρίσματα.