Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῆς Ἁγίας Προφήτιδος ΑΝΝΗΣ τῆς μητρὸς Σαμουὴλ τοῦ Προφήτου.

Διότι εἶπε πρὸς αὐτὴν Ἠλὶ ὁ ἱερεύς· «Πορεύου εἰς εἰρήνην, ὁ Θεὸς Ἰσραὴλ δώῃ σοι πᾶν αἴτημά σου, ὃ ᾐτήσω παρ’ αὐτοῦ». (Α’ Βασιλ. α’ 17). Οὗτος δὲ ὁ λόγος δὲν δηλοῖ ἄλλο ἢ τὸ ὄνομα τοῦ Σαμουήλ· διότι Σαμουὴλ, Θεαίτητος ἑρμηνεύεται, ἤτοι παρὰ Θεοῦ αἰτηθείς. Ὅθεν λαβοῦσα ἡ ἀοίδιμος Ἄννα τὴν πληροφορίαν ταύτην παρὰ Θεοῦ, κατέβαινεν ἐκ τῆς Σκηνῆς τοῦ Θεοῦ εὐφραινομένη καὶ χορεύουσα. Καὶ λοιπὸν συλλαβοῦσα, ἐγέννησε Σαμουὴλ τὸν Προφήτην, ἀπογαλακτισθέντα δέ, ἔλαβεν αὐτὸν ἡ φιλόθεος μήτηρ καὶ ἀνέβη εἰς τὴν Σηλώμ, ἔνθα προσπίπτουσα εἰς τὸν Θεόν, ἀπέδιδεν εἰς αὐτὸν τὰς εὐχαριστίας καὶ ἐδόξαζε τὸ ὄνομά του τὸ Ἅγιον. Ὁ δὲ ἱερεὺς Ἠλὶ ηὐλόγησεν αὐτὴν καὶ τὸν ἄνδρα της, λέγων· «Εἴθε νὰ σοὶ δώσῃ ὁ Κύριος ἕτερον καρπὸν κοιλίας, ἀντὶ Σαμουὴλ τοῦ υἱοῦ σου. Ἀποτίσαι σοι Κύριος σπέρμα ἐκ τῆς γυναικὸς ταύτης, ἀντὶ τοῦ χρέους, οὗ ἔχρησας τῷ Κυρίῳ» (Α’ Βασιλ. β’ 20).

Λαβοῦσα λοιπὸν ἡ Ἄννα τὸν Σαμουὴλ νήπιον ἔτι κατέβη εἰς τὸν οἶκον της [1]. Ὅταν δὲ τὸ παιδίον ἐμεγάλωσε ὀλίγον, ἔλαβε τοῦτον ἐκ τῆς χειρὸς καὶ ἔφερεν εἱς τὸν ναὸν καὶ προσευχηθεῖσα εἰς τὸν Θεόν, παρέδωκεν αὐτὸν εἰς χεῖρας Ἠλὶ τοῦ ἱερέως· κατεσκεύασε δὲ εἰς αὐτὸν καὶ «Ἐφοὺδ βάρ [2], και διπλοΐδα μικρὰν» (Α’ Βασ. β’ 18-19) καὶ βλέπουσα τοῦτον, ὅτι ἐλειτούργει καὶ ὑπηρέτει εἰς τὸν Θεὸν ἔμπροσθεν τοῦ Ἠλί, ἔχαιρε καθ’ ὑπερβολήν. Ἐγέννησε δὲ ἀκόμη τρεῖς υἱοὺς καὶ τρεῖς θυγατέρας [3] καὶ ἐλθοῦσα εἰς τὸ ἱερὸν προσέπεσεν εἰς τὸν Κύριον εὐχαριστοῦσα· ἀνεγερθεῖσα δὲ εἶπε τὴν ᾠδήν· «Ἐστερεώθη ἡ καρδία μου ἐν Κυρίῳ, ὑψώθη κέρας μου ἐν Θεῷ μου· ἐπλατύνθη ἐπ’ ἐχθρούς μου τὸ στόμα μου, ηὐφράνθην ἐν σωτηρίᾳ σου…» (Α’ Βασιλ. β’ 1) καὶ τὰ λοιπὰ τῆς ᾠδῆς ὅλης ἐμελῴδησε λόγια. Καθὸ δὲ Προφῆτις καὶ Προφήτου μήτηρ ἔλεγε προφητεύουσα, «ὅτι στεῖρα ἔτεκεν ἑπτὰ καὶ ἡ πολλὴ ἐν τέκνοις ἠσθένησε» (Α’ Βασιλ. β’ 5)· διότι αὕτη μὲν ἔχαιρε διὰ τὰ ἑπτὰ τέκνα της, ἡ δὲ Φεννάνα ἡ ἀντίζηλός της πέντε τέκνα ἔχουσα ἢ καὶ ὀλιγώτερα καὶ ἀποστειρωθεῖσα πλέον δὲν ἐγέννα. Ἡ ἀοίδιμος λοιπὸν Ἄννα μείνασα εἰς τὴν παροῦσαν ζωὴν ἀρκετὰ ἔτη καὶ εὐχαριστοῦσα πάντοτε τὸν Θεὸν καὶ προφητεύουσα ἀπῆλθε πρὸς Κύριον.

           

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Ἁγία Γραφὴ εἰς τὸ αʹ καὶ βʹ κεφάλαιον τῆς πρώτης τῶν Βασιλειῶν, ὅπου ὑπάρχει ἡ σχετικὴ περὶ τῆς Ἄννης περιγραφή, δὲν λέγει ὅτι δὶς ὡδηγήθη ὁ Σαμουὴλ εἰς Σηλὼμ καὶ ὅτι ἡ Ἄννα κατὰ τὴν πρώτην μετάβασιν παρέλαβε πάλιν τὸν υἱόν της, τὸν ὁποῖον ἐπανέφερεν, ὅταν ἔγινε παιδάριον, ἀλλὰ λέγει μόνον, ὅτι ὅταν ἀπεγαλακτίσθη τὸ παιδάριον, τότε ὡδηγήθη εἰς Σηλὼμ καὶ παρεδόθη ὑπὸ τῆς μητρός του εἰς τὸν ἱερέα Ἠλὶ (Αʹ Βασιλ. αʹ 24-28).

[2] Τὸ ἐφοὺδ ἢ ἐφὼδ (καὶ ἐφὸδ) ἦτο διμερὲς ἱερὸν ἄμφιον συνδεόμενον εἰς τοὺς ὤμους καὶ τὰ πλευρὰ διὰ ταινιῶν καὶ καλύπτον διὰ μὲν τοῦ ἑνὸς μέρους τὸ στῆθος διὰ δὲ τοῦ ἑτέρου τὴν ὠμοπλάτην. Κατ’ ἀρχὰς ἐφόρει τοῦτο μόνον ὁ Ἀρχιερεὺς (Ἐξ. κηʹ 6-8), καὶ ἦτο χρυσοποίκιλτον, ἐκ καθαροῦ χρυσίου καὶ ὑφάσματος τετραχρώμου ἤτοι ἐκ βύσσου, ὑακίνθου, πορφύρας καὶ κοκκίνου. Ἐπὶ Σαμουὴλ ἔφερον τοιοῦτον καὶ οἱ ἱερεῖς, ἀλλὰ λινοῦν. Ἔφερε λοιπὸν καὶ ὁ Σαμουὴλ ἐφοὺδ λινοῦν, διότι τὸ βὰρ ἐδῶ σημαίνει λινοῦν, καὶ διπλοΐδα μικράν. Διπλοῒς ἦτο εἶδος ἐπανωφορίου τῆς ἐποχῆς ἢ χιτῶνος μακροῦ τὸν ὁποῖον ἔφερον οἱ βασιλεῖς. Γεννᾶται ὅμως ἀπορία διὰ τίνα λόγον ἄραγε ὁ Σαμουὴλ ἔφερεν ἐφοὺδ καὶ διπλοΐδα, ἐνδύματα δηλαδὴ συμβολικὰ ἀρχιερωσύνης καὶ βασιλείας; Ὁ Ἱερὸς Θεοδώρητος λέγει, ὅτι διὰ τοῦ ἐνδύματος τούτου πολλὰ πράγματα μέλλοντα καὶ ἀγνοούμενα προεμήνυεν ὁ Δεσπότης Θεός· θὰ ἐπέτρεψε δὲ τοῦτο εἰς τὸν Σαμουὴλ ὁ Ἠλὶ βλέπων εἰς αὐτὸν ἐπανθοῦσαν τὴν θείαν Χάριν· καὶ διότι εἶχεν ἀφιερωθῆ εἰς τὸν Θεὸν πρὸ τοῦ νὰ γεννηθῇ· καὶ παραδόξως ἐγεννήθη καὶ εἰς τὴν Σκηνὴν τοῦ Μαρτυρίου ἀνετράφη καὶ διότι ἦτο Ἅγιος καὶ θεαίτητος καὶ ναζηραῖος. (Σαμουὴλ σημαίνει θεαίτητος, ᾐτημένος δηλαδὴ παρὰ Θεοῦ, ναζηραῖος δὲ σημαίνει ἀφιερωμένος εἰς τὸν Θεόν, ὅλοι δὲ οἱ τότε ἀφιερωμένοι εἰς τὸν Θεὸν ἐκαλοῦντο ναζηραῖοι). Ἐκ τῶν χρωμάτων τοῦ ἐφοὺδ εἶναι ἐμπνευσμένοι οἱ στίχοι τοῦ ἀρχαίου μαρτυρικοῦ Ἀπολυτικίου τῆς Κυριακῆς τῶν Ἁγίων Πάντων οἱ λέγοντες· «Τῶν ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ Μαρτύρων σου, ὡς πορφύραν καὶ βύσσον τὰ αἵματα, ἡ Ἐκκλησία σου στολισαμένη…». Ὅπως δηλαδὴ ὁ νομικὸς Ἀρχιερεὺς ἦτο ἐστολισμένος μὲ τὸ χρυσοπορφυροκόκκινον ἐφοὺδ τοιουτοτρόπως καὶ ἡ Εκκλησία εἶναι ἐστολισμένη μὲ τὰ αἵματα τῶν Ἁγίων Μαρτύρων.

[3] Ἡ Ἁγία Γραφὴ λέγει, ὅτι τρεῖς υἱοὺς καὶ δύο θυγατέρας ἐγέννησεν ἡ Ἄννα καὶ ὄχι τρεῖς· ὥστε ὅλα τὰ τέκνα τῆς Ἄννης, σὺν τῷ Σαμουήλ, εἶναι ἓξ καὶ οὐχὶ ἑπτά. Ἴσως δὲ τοῦτο ἔγραψεν ὁ συγγραφεὺς τοῦ Συναξαρίου, ἐπειδὴ εἶπεν ἡ Ἄννα, ὅτι «στεῖρα ἔτεκεν ἑπτὰ» (Αʹ Βασιλ. βʹ 5), τοῦ ἑπτὰ ἀντὶ πολλῶν νοουμένου, καθὼς οὕτω συνειθίζεται ἐν τῇ Ἁγίᾳ Γραφῇ.