ΘΕΟΔΟΥΛΟΣ ὁ Ὅσιος οὗτος ἤκμασε κατὰ τοὺς χρόνους Θεοδοσίου τοῦ Μεγάλου τοῦ βασιλεύσαντος ἐν ἔτει τοθ’-τϟε’ (379-395) πατρίκιος ὢν καὶ ἔπαρχος πραιτωρίων κατὰ τὸ ἀξίωμα. Αὐτὸς λοιπόν, καίτοι ἦτο συνεζευγμένος μετὰ γυναικὸς νομίμου, ἔζη ὅμως ζωὴν ἀκατηγόρητον· ὅθεν βλέπων τὰς ἁρπαγὰς καὶ πλεονεξίας, τὰς ὁποίας ἔπραττον οἱ περὶ τὸν βασιλέα, ἀπεστράφη τὸ ἀξίωμα τὸ ὁποῖον εἶχε καὶ ἐπειδὴ ἡ γυνή του ἀπέθανε, διένειμεν εἰς τοὺς πτωχοὺς ὅλην του τὴν περιουσίαν, ἥτις ἦτο ἀρκετὰ μεγάλη, ἕως πεντακοσίων πεντήκοντα λιτρῶν χρυσίου. Ἀναχωρήσας δὲ ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολιν, μετέβη εἰς τὴν Ἔδεσαν, ἥτις κοινῶς τώρα ὀνομάζεται Ὀρφὰ ἢ Ὀρροά [1], πρότερον δὲ ἐκαλεῖτο Ἀντιόχεια καὶ Καλλιρρόη καὶ Ἰουστινούπολις, τετιμημένη μὲ θρόνον Μητροπολίτου. Ἐκεῖ λοιπὸν γενόμενος Μοναχός, ἀνέβη ἐπάνω εἰς ἕνα στῦλον καὶ ἔμεινεν εἰς αὐτὸν τριάκοντα ὁλόκληρα ἔτη· ὅθεν ἐκ τούτου ἠξιώθη ὁ ἀοίδιμος νὰ λάβῃ χαρίσματα παρὰ Θεοῦ, διότι δὲν ἔτρωγε πλέον φαγητὸν σωματικόν, ἀλλὰ μόνον καθ’ ἑκάστην Κυριακὴν μετελάμβανε τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἔτρωγε δὲ ἀντίδωρον καὶ τίποτε ἄλλο πέραν αὐτοῦ.
Μετὰ ταῦτα ἠνωχλήθη ἀπὸ λογισμοὺς καὶ παρεκάλει τὸν Θεὸν νὰ τοῦ δείξῃ, μὲ ποῖον εἶναι ἴσος καὶ ὅμοιος εἰς τὴν ἀρετήν· ὅθεν ἤκουσε φωνὴν θείαν λέγουσαν πρὸς αὐτόν, ὅτι εἶναι ὅμοιος μὲ τὸν Κορνήλιον τὸν Μῖμον, ὅστις κατῴκει εἰς τὴν Δαμασκόν, καὶ ὠνομάζετο Πανδοῦρος. Αὕτη ἡ παρομοίωσις ἔβαλε τὸν Ὅσιον εἰς ὄχι ὀλίγην ταραχήν, κατὰ προσβολὴν βεβαίως τοῦ διαβόλου τοῦ ἐχθροῦ τῶν ψυχῶν μας. Κινήσας λοιπὸν ἐπῆγεν εἰς τὴν Δαμασκόν, ἔνθα εὑρὼν τὸν ρηθέντα Κορνήλιον, ἔπεσεν εἰς τοὺς πόδας του, ζητῶν νὰ μάθῃ τὴν πολιτείαν του· ὁ δὲ Κορνήλιος ἔλεγεν, ὅτι εἶναι ἄνθρωπος ἁμαρτωλὸς καὶ δὲν ἔχει οὐδεμίαν ἀρετήν. Ἐπειδὴ δὲ ὁ Γέρων ἐπέμενε παρακαλῶν αὐτόν, ἀναγκασθεὶς ὁ Κορνήλιος εἶπεν· «Ἐγώ, Πάτερ, ἐκ νεαρᾶς μου ἡλικίας συναναστρεφόμετος μὲ τοὺς μίμους καὶ χορευτάς, ἐποριζόμην τὰ πρὸς τὸν ζῆν ἀναγκαῖα ἀπὸ τὴν ἐξευτελιστικὴν τέχνην ταύτην. Μόλις δὲ μετὰ ταῦτα ἐλθὼν εἰς γνῶσιν τῶν πολλῶν μου ἁμαρτιῶν καὶ συλλογισθεὶς τὴν ἀνταπόδοσιν τῆς μελλούσης Κρίσεως, ἐγκατέλιπον τὰ συνειθισμένα μου κακὰ καὶ ἐπεμελούμην κατὰ τὸ δυνατὸν τὴν καθαρὰν ζωὴν καὶ τὴν πρὸς τοὺς πένητας ἐλημοσύνην. Τοῦτο μόνον γνωρίζω διὰ τὸν ἑαυτόν μου».