ΛΑΥΡΕΝΤΙΟΣ, ΞΥΣΤΟΣ καὶ ΙΠΠΟΛΥΤΟΣ οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες ἤκμασαν κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ βασιλέως Δεκίου ἐν ἔτει σν’ (250). Ἐκ τούτων ὁ μὲν Ἅγιος Ξύστος κατήγετο ἐξ Ἀθηνῶν, εἰς τὰς ὁποίας ἐδιδάχθη τὰ μαθήματα τῆς φιλοσοφίας· μεταβὰς δὲ εἰς Ρώμην ἐχειροτονήθη Ἐπίσκοπος, ἀφοῦ ἐμαρτύρησεν ὁ Ἅγιος Στέφανος ὁ Πάπας τῆς Ρώμης. Ἐπειδὴ δὲ τότε προητοιμάζετο ὁ κατὰ τῶν Χριστιανῶν διωγμός, διέταξεν ὁ Ἅγιος Ξύστος τὸν Ἀρχιδιάκονόν του Ἅγιον Λαυρέντιον νὰ οἰκονομήσῃ τὰ σκεύη τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρώμης, ὁ δὲ θεῖος Λαυρέντιος διεμοίρασε ταῦτα εἰς τοὺς πτωχούς. Ὅταν λοιπὸν ἐπανῆλθεν ἐκ τῆς Περσίας ὁ Δέκιος, ὡδηγήθη ἔμπροσθεν αὐτοῦ ὁ Ἅγιος Ξύστος, καὶ ἐπειδὴ δὲν ἐπείσθη νὰ ἀρνηθῇ τὸν Χριστόν, ἀλλ’ ὡμολόγησε παρρησίᾳ αὐτὸν Θεὸν ἀληθινὸν καὶ δημιουργὸν τοῦ παντός, ἀπεκεφαλίσθη καὶ ἔλαβεν ὁ ἀοίδιμος τοῦ μαρτυρίου τὸν στέφανον [1].
Εἶτα προσήχθη ἔμπροσθεν τοῦ βασιλέως καὶ ὁ Ἀρχιδιάκονος Λαυρέντιος, παρὰ τοῦ ὁποίου ἐζήτει ὁ Δέκιος ἐπιβλητικῶς νὰ λάβῃ τὰ σκεύη καὶ τὰ χρήματα τῆς Ἐκκλησίας. Ὅθεν ὁ Ἅγιος, ζητήσας ἁμάξας, ἐπεβίβασεν ἐπ’ αὐτῶν τοὺς πτωχοὺς καὶ χωλοὺς καὶ ταπεινοὺς ἐκείνους εἰς τοὺς ὁποίους διεμοίρασε τὰ χρήματα, καὶ ἔφερεν αὐτοὺς εἰς τὸν βασιλέα· ὁ δὲ βασιλεύς, ἰδὼν αὐτοὺς καὶ ὀργισθείς, προσέταξε νὰ μαστιγώσωσι τὸν Ἅγιον ἰσχυρῶς, καὶ ἔπειτα νὰ ρίψωσιν αὐτὸν εἰς τὴν φυλακήν. Ἐκεῖ δὲ ὁ Ἅγιος εὑρισκόμενος ἰάτρευεν ὅλους τοὺς ἀσθενεῖς, τοὺς πρὸς αὐτὸν ἐρχομένους· βλέπων δὲ τὰς ἰατρείας ταύτας ὁ τριβοῦνος Καλλίνικος, ὁ ὁποῖος ἦτο ἐπιστάτης τῆς φυλακῆς, ἐπίστευσεν εἰς τὸν Χριστὸν καὶ ἐβαπτίσθη. Μετὰ ταῦτα παρέστη πάλιν εἰς τὸν βασιλέα ὁ Ἅγιος Λαυρέντιος, καὶ ἐπειδὴ δὲν ἐπείσθη νὰ θυσιάσῃ εἰς τὰ εἴδωλα, ἐξήπλωσαν αὐτὸν ἐπὶ ἐσχάρας πεπυρακτωμένης, ὑπὸ τὴν ὁποίαν εὑρίσκετο ἀνημμένον πῦρ. Ἁπλωθεὶς λοιπὸν ὁ Ἅγιος εἰς αὐτὴν καὶ εὐχαριστήσας τῷ Θεῷ παρέδωκε τὸ πνεῦμα, λαβὼν τὸν τῆς ἀθλήσεως ἀμάραντον στέφανον, παραλαβὼν δὲ ὁ μακάριος Ἱππόλυτος τὸ ἅγιον αὐτοῦ λείψανον ἐνεταφίασεν ἐντίμως [2].
Τοῦτο μαθὼν ὁ ἀσεβὴς βασιλεὺς ἔστειλε καὶ ἔφερε τὸν Ἅγιον Ἱππόλυτον καὶ προσέταξε νὰ μαστιγώσωσι καὶ αὐτὸν μὲ σιδηρᾶς κινάρας [3], καὶ ἔπειτα νὰ δέσωσιν εἰς ἵππους ἀγρίους, ὑπὸ τῶν ὁποίων συρόμενος μὲ βίαν ὁ τοῦ Χριστοῦ ἀθλητὴς εἰς πολὺ διάστημα τόπου παρέδωκεν ὁ μακάριος τὴν ψυχήν του εἰς χεῖρας Θεοῦ.