Τῇ Ι’ (10ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων ΤΕΡΕΝΤΙΟΥ, ΑΦΡΙΚΑΝΟΥ, ΜΑΞΙΟΥ, ΠΟΜΠΗΪΟΥ καὶ ἑτέρων Τριάκοντα Ἕξ, ἀλλὰ δὴ καὶ ΖΗΝΩΝΟΣ καὶ τῶν περὶ αὐτὸν καὶ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ καὶ ΘΕΟΔΩΡΟΥ.

Κατόπιν ὡδηγήθησαν πρὸ τοῦ ἡγεμόνος καὶ οἱ σύντροφοι τοῦ Ἁγίου Τερεντίου, οἱ ὁποῖοι, παρρησίᾳ ὁμολογήσαντες τὸν Χριστόν, ἐκλείσθησαν πάλιν εἰς τὴν φυλακήν. Ἔθεσαν δὲ οἱ τύραννοι εἰς μὲν τὸν λαιμὸν αὐτῶν δεσμά, ὑποκάτω δὲ αὐτῶν ἔστρωσαν σιδηρᾶς ἀκάνθας καὶ ἔδεσαν τὰς χεῖρας καὶ τοὺς πόδας των μὲ ἁλύσεις. Οἱ δὲ Ἅγιοι ἐδοκίμασαν τὴν φρικτὴν ταύτην τιμωρίαν ἐπὶ πολλὰς ἡμέρας, χωρὶς νὰ φάγωσιν ἢ νὰ πίωσι, διότι ἠμπόδισεν ὁ θηριώδης ἡγεμὼν τοὺς δεσμοφύλακας νὰ φέρωσιν εἰς τὴν φυλακὴν ἔστω καὶ τὸ ἐλάχιστον φαγητὸν ἢ ποτόν. Ἀλλ’ ὅμως ὁ Θεὸς ἠξίωσε τοὺς Μάρτυράς του τῆς θείας αὐτοῦ βοηθείας καὶ ἀντιλήψεως, διότι Ἅγιοι Ἄγγελοι ἐμφανισθέντες εἰς τὴν φυλακὴν ἔλυσαν τοὺς Ἁγίους ἐκ τῶν δεσμῶν καὶ ἔφερον εἰς αὐτοὺς τροφὴν οὐράνιον, διὰ τῆς ὁποίας ἐνδυναμωθέντες παρουσιάσθησαν πάλιν εἰς τὸν ἡγεμόνα. Ὅθεν ἐξέσχισαν αὐτοὺς καὶ τοὺς παρέδωσαν εἰς τὰ θηρία, ἀλλ’ οὐδὲν ἐξ αὐτῶν ἤγγισεν αὐτούς διὰ τοῦτο τελευταῖον ἀπεκεφαλίσθησαν καὶ ἔλαβον οἱ μακάριοι τοὺς στεφάνους τῆς ἀθλήσεως.

       

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἀσαφῶς περιγράφονται ἐνταῦθα τὰ κατὰ τὸν Ἅγιον Μάρτυρα Ζήνωνα. Γράφεται δηλαδὴ ἐδῶ ὅτι ὁ ἡγεμὼν Φουρτουνιανὸς μεταξὺ τῶν ἄλλων Ἁγίων Μαρτύρων ἐκάλεσε παρ’ αὐτῷ πρὸς ἐξέτασιν καὶ τοὺς «περὶ τὸν μακάριον Ζήνωνα», δὲν ἀναφέρεται δηλαδὴ μεταξὺ τῶν προσαχθέντων πρὸς ἐξέτασιν καὶ τὸ ὄνομα τοῦ ἰδίου τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Ζήνωνος, ὅστις, ὡς δύναταί τις νὰ εἰκάσῃ ἐκ τῶν συμφραζομένων, ὑπέστη τὸ ὑπὲρ Χριστοῦ Μαρτύριον ὀλίγον πρὸ τῆς ἐξετάσεως ταύτης.

Ἐκ τούτου ἀλλὰ καὶ ἐκ τῆς διατυπώσεως τοῦ ἐν ἐπικεφαλίδι ὑπομνήματος, ὡς εἶχε πρότερον, φαίνεται ὅτι δὲν συμπεριλαμβάνεται μεταξὺ τῶν κατὰ τὴν σήμερον ἑορταζομένων Ἁγίων Μαρτύρων ὁ Ἅγιος Μάρτυς Ζήνων. Ἴσως θὰ ἠδύνατο νὰ εἰκάσῃ τις, ὅτι ἡ μνήμη αὐτοῦ θὰ τελεῖται ἐν ἄλλῃ τινὶ ἡμερομηνίᾳ, ὅμως τοιοῦτον τι δὲν συμβαίνει. Μάλιστα οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Τερέντιος, Ἀφρικανός, Μάξιμος καὶ Πομπήϊος καὶ οἱ λοιποὶ σὺν αὐτοῖς τριάκοντα ἓξ Ἅγιοι Μάρτυρες ἑορτάζονται καὶ κατὰ τὴν κηʹ (28ην) Ὀκτωβρίου (βλέπε ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»). Κατὰ τὴν ἡμερομηνίαν ταύτην δὲν ἀναφέρονται τὰ ὀνόματα τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Ζήνωνος καὶ τῶν περὶ αὐτὸν καὶ Ἀλεξάνδρου καὶ Θεοδώρου. Οὔτε ἐν ἄλλῃ τινὶ ἡμερομηνίᾳ σημειοῦται τὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου τούτου Μάρτυρος Ζήνωνος. Οἱ ὑπὸ τὸ ὄνομα Ζήνων σημειούμενοι ἐν ἄλλαις ἡμερομηνίαις δὲν ἀφοροῦν τὸν ἐν τῷ σημερινῷ Συναξαρίῳ ἀναφερόμενον.

Ἑπομένως ὁ Ἅγιος οὗτος Ζήνων μόνον κατὰ τὴν σήμερον ἑορτάζεται. Ὅθεν καὶ τὸ ὄνομα αὐτοῦ πρέπει ἐνδεικτικῶς νὰ ἀναφέρεται μετὰ τῶν σήμερον ἑορταζομένων, τούτου ἕνεκεν προέβημεν καὶ εἰς τὴν ἐν ἐπικεφαλίδι διόρθωσιν. Ὅτι δὲ κατὰ τὴν σήμερον ἑορτάζεται καὶ ὁ Ἅγιος Μάρτυς Ζήνων βεβαιοῦται καὶ ἀπὸ ἓν Τροπάριον τῆς Θʹ ὠδῆς τοῦ Κανόνος τῆς σήμερον ψαλλομένης Ἀκολουθίας, ὅπερ λέγει· «Σήμερον Μάξιμον πιστοί, καὶ, Ἀλέξανδρον ὁμοῦ καὶ Θεόδωρον, Ζήνωνα Πομπήϊον, Ἀφρικανόν τε καὶ Τερέντιον…». Τοῦτο βεβαιοῖ καὶ ὁ ἀείμνηστος Μητροπολίτης Λεοντουπόλεως Σωφρόνιος Εὐστρατιάδης («Ἁγιολόγιον», σελ. 163). Οὗτος μάλιστα μετὰ τοῦ Ἁγίου Ζήνωνος ἀναφέρει καὶ τὸν Ἅγιον Μάρτυρα Μακάριον, οὗ τὸ ὄνομα δὲν συμπεριλαμβάνεται μὲν ἐν τῷ σημερινῷ Συναξαρίῳ (βλ. ἐνθ’ ἀνωτέρω καὶ ἐν σελ. 283 τοῦ αὐτοῦ «Ἁγιολογίου»), συμπεριλαμβάνεται ὅμως ἐν τῇ κατὰ τὴν σήμερον ψαλλομένη Ἀκολουθία. Ὁ Ἅγιος οὗτος Μακάριος, ἴσως εἶναι ὁ μετὰ Ἀλεξάνδρου, Κρονίωνος καὶ Ἰουλιανοῦ ἀναφερόμενος κατὰ τὴν λʹ (30ην) Ὀκτωβρίου (βλ. ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).