ΚΑΤΑ τὴν παροῦσαν Κυριακὴν τῆς ἁγίας Τεσσαρακοστῆς τὴν περιφανῆ καὶ ὑπέρλαμπρον ἑορτὴν τῶν Βαΐων πανηγυρίζομεν διὰ τὴν ἀκόλουθον αἰτίαν.
Μετὰ τὴν ἐκ τῶν νεκρῶν ἀνάστασιν τοῦ θείου Λαζάρου, βλέποντες πολλοὶ τὸ παράδοξον θαῦμα, ἐπίστευον εἰς τὸν Χριστόν. Διὰ τὴν αἰτίαν ταύτην, φθόνῳ κινούμενοι οἱ Ἰουδαῖοι ἀπεφάσισαν ἐν τῇ Συναγωγῆ αὐτῶν νὰ φονεύσουν ὄχι μόνον τὸν Χριστόν, ἀλλὰ καὶ τον Λάζαρον. Τούτου ἕνεκεν ἀνεχώρησεν ἐκεῖθεν ὁ Ἰησοῦς, διδοὺς τόπον εἰς τὴν κακίαν αὐτῶν. Ἔπειτα, καθὼς λέγει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης (ιβ’ 1-18), πρὸ ἓξ ἡμερῶν τοῦ Πάσχα ἦλθεν εἰς τὴν Βηθανίαν, ὅπου ἦτο ὁ ἀποθανὼν Λάζαρος, τὸν ὁποῖον ἀνέστησεν ἐκ νεκρῶν. Ἐκεῖ τοῦ ἔκαμαν δεῖπνον, καὶ ἡ μὲν Μάρθα, ἡ ἀδελφὴ τοῦ Λαζάρου, ὑπηρέτει· ἡ δὲ Μαρία, ἡ ἄλλη του ἀδελφή, ἤλειψε μὲ τὸ πολύτιμον μύρον τοὺς τιμίους πόδας τοῦ Κυρίου καὶ μὲ τὰς τρίχας τῆς κεφαλῆς της τοὺς ἀπεσπόγγισε. Κατὰ δὲ τὴν ἐπαύριον Κυριακήν, ιη’ (18ην) τότε τοῦ Μαρτίου, ἀπέστειλεν ὁ Χριστὸς δύο ἐκ τῶν Μαθητῶν του καὶ ἔφερον τὴν ὄνον καὶ τὸν πῶλον, ἐπάνω εἰς τὸν ὁποῖον ἐκάθισεν. Οὕτω δέ, ὁ ἔχων θρόνον τὸν οὐρανὸν καὶ ὑποπόδιον τὴν γῆν, ἐπὶ πώλου ὄνου καθήμενος εἰσήρχετο εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ. Τὰ δὲ πλήθη τῶν Ἑβραίων ἔστρωναν κατὰ γῆς τὰ ἐνδύματά των εἰς τὸν δρόμον καὶ κόπτοντες κλάδους ἐλαιῶν καὶ φοινίκων, ἄλλους ἔρριπτον εἱς τὸ μέσον τοῦ δρόμου, ἄλλους δὲ κρατοῦντες εἰς τὰς χεῖρας ἐβόων πρὸς αὐτόν· «Ὡσαννὰ τῷ Υἰῷ Δαβίδ· εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου, ὁ Βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ» (Ματθ. κα’ 9, Μάρκ. ια’ 9, Ἰωάν. ιβ’ 13).
Τὸν ὕμνον τοῦτον ἔλεγον, ὄχι μόνον οἱ τέλειοι τὴν ἡλικίαν, ἀλλὰ καὶ αὐτὰ τὰ θηλάζοντα βρέφη, κινούμενα ἀπὸ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, καθὼς προεφήτευσεν ὁ Προφήτης Δαβὶδ λέγων· «Ἐκ στόματος νηπίων καὶ θηλαζόντων κατηρτίσω αἶνον» (Ματθ. κα’ 16, Ψαλμ. η’ 3). Βαΐον δὲ παρ’ Ἑβραίοις λέγεται ὁ ἁπαλὸς κλάδος· ἐσήμαινον δὲ τὰ βαΐα, ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι νικητὴς τοῦ θανάτου. Διότι τοῦτο ἦτο σύνηθες καὶ εἰς τοὺς λαούς, νὰ δέχωνται μὲ κλαδοφορίας τοὺς νικητὰς καὶ νὰ τοὺς προπέμπωσιν. Ἐφανέρωνε δὲ ὁ πῶλος τὸν ἐξ ἐθνῶν λαόν, ἐπάνω εἰς τὸν ὁποῖον καθίσας ὁ Χριστὸς καὶ ἐπαναπαυθείς, νικητής, καὶ τροπαιοῦχος, ἀνακηρύττεται καὶ Βασιλεὺς πάσης τῆς γῆς. Περὶ ταύτης τῆς ἑορτῆς καὶ ὁ Προφήτης Ζαχαρίας προηγόρευσε, λέγων· «Χαῖρε σφόδρα, θύγατερ Σιών· … ἰδοὺ ὁ Βασιλεὺς ἔρχεταί σοι δίκαιος καὶ σῴζων αὐτὸς πραῢς καὶ ἐπιβεβηκὼς ἐπὶ ὑποζύγιον καὶ πῶλον νέον» (Ζαχ. θ’ 9). Εἰσερχομένου δὲ τοῦ Χριστοῦ εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ, ἐσείσθη πᾶσα ἡ πόλις, καὶ οἱ ὄχλοι, παρακεκινημένοι ἀπὸ τοὺς Ἀρχιερεῖς, ἡτοιμάζοντο νὰ τὸν φονεύσουν. Ὅθεν ἄλλοτε μὲν ἐκρύπτετο, ἄλλοτε δὲ ἐφαίνετο καὶ διὰ παραβολῶν ἐλάλει πρὸς αὐτούς.
Τῇ ἀφάτῳ σου εὐσπλαγχνίᾳ Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, νικητὰς ἡμᾶς τῶν παραλόγων παθῶν ποίησον καὶ τὴν σὴν ἐναργῆ κατὰ θανάτου νίκην, τὴν φαιδράν σου καὶ ζωηφόρον Ἀνάστασιν ἰδεῖν καταξίωσον καὶ ἐλέησον ἡμᾶς. Ἀμήν.