ΚΑΤΑ τοὺς χρόνους τοῦ Θεοδοσίου τοῦ Μικροῦ, ἐν ἔτει υι’ (410), ὁ πανάγαθος Θεὸς ἠβουλήθη, μὲ τὰς κρίσεις τὰς ὁποίας γνωρίζει, νὰ πληροφορήσῃ τοὺς ἀνθρώπους, ἀφ’ ἑνὸς μὲν διὰ τὴν κοινὴν καὶ ἐσχάτην πάντων ἀνάστασιν, ἀφ᾽ἑτέρου δέ, ὅτι πρέπει νὰ ὑμνῶσιν ὀρθῶς τὸν Θεόν· ὅθεν συνεχώρησε νὰ γίνῃ σεισμὸς φοβερός. Διὰ τὸν φόβον δὲ τοῦ σεισμοῦ ὅλος ὁ Λαὸς τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ὁμοῦ μὲ τὸν Βασιλέα, τὸν Ἁγιώτατον Πατριάρχην Πρόκλον καὶ ὅλον τὸν Κλῆρον, εὑρίσκοντο ἅπαντες ὁμοῦ ἔξω εἰς τὴν πεδιάδα, καὶ ἐποίουν λιτανείας. Ἐπειδὴ δὲ τότε ἤρξατο ἡ αἵρεσις τῶν Θεοπασχιτῶν [1] ἐξ ἐπηρείας τοῦ διαβόλου, οἱ ὁποῖοι προσέθετον εἰς τὸν Τρισάγιον Ὕμνον τὸ «ὁ Σταυρωθεὶς δι’ ἡμᾶς», τούτου ἕνεκα αἰφνιδίως ἡρπάγη ἔμπροσθεν πάντων ἓν παιδίον εἰς τὸν ἀέρα. Ὅθεν ὅλοι βλέποντες τὸ παράδοξον τοῦτο, μὲ φόβον καὶ ἔκπληξιν ἀνεφώνουν ἐπὶ πολλὰς ὥρας τὸ «Κύριε, ἐλέησον». Καὶ ἰδοὺ πάλιν κατεβιβάσθη τὸ παιδίον ἀπὸ νεφέλης, καὶ μετὰ μεγάλης φωνῆς ἀπεκάλυψεν εἰς ὅλους, ὅτι οἱ χοροὶ τῶν Ἀγγέλων ἐν οὐρανοῖς ἀναφέρουσιν εἰς τὸν Θεὸν τὸν Τρισάγιον Ὕμνον χωρὶς τὴν προσθήκην τοῦ «ὁ Σταυρωθείς», λέγοντες «Ἅγιος ὁ Θεός, Ἅγιος ἰσχυρός, Ἅγιος ἀθάνατος, ἐλέησον ἡμᾶς». Καὶ τὸ μὲν παιδίον εὐθὺς μετὰ τοὺς λόγους τούτους παρέδωκε τὴν ψυχήν του εἰς χεῖρας τοῦ Θεοῦ, ὁ δὲ σεισμὸς εὐθὺς ἔπαυσε [2].
Ὑποσημειώσεις
[1] Οἱ Θεοπασχῖται ἦσαν μία ὑποδιαίρεσις τῆς αἱρέσεως τῶν Μονοφυσιτῶν, ἡ ὁποία παρεδέχετο τὴν ὑπὸ τοῦ αἱρετικοῦ ἐπισκόπου Ἀντιοχείας Πέτρου τοῦ Γναφέως εἰσαχθεῖσαν εἰς τὸν Τρισάγιον Ὕμνον φράσιν «ὁ Σταυρωθεὶς δι’ ἡμᾶς». Διὰ τῆς φράσεως ταύτης οἱ Θεοπασχῖται ὡμολόγουν ὅτι κατὰ τὴν Σταύρωσιν ἔπαθεν αὐτὴ αὕτη ἡ θεία φύσις τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.
[2] Σημείωσαι ὅτι, ὡς λέγει ὁ θεῖος Νικηφόρος, ὁ τόπος εἰς τὸν ὁποῖον ὑψώθη τὸ παιδίον εἰς τὸν ἀέρα ὠνομάσθη Ὕψωμα Θεῖον, διὰ τοῦτο δὲ καὶ νῦν ὀνομάζεται κατὰ παραφθορὰν Ψωμαθειά. Περὶ τοῦ Ὕμνου τούτου βλέπε πλατύτερον ἐν τῇ ἑρμηνείᾳ τοῦ παʹ (81) Κανόνος τῆς Ἁγίας ἕκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἐν τῷ Πηδαλίῳ. Γράφει δὲ ὁ Θεοφάνης εἰς τὸ Χρονικόν του, ὅτι ἡ εὐσεβεστάτη βασιλὶς Πουλχερία, ὁμοῦ μὲ τὸν ἀδελφόν της Θεοδόσιον τὸν Μικρόν, ἐξέδωκεν ἓν Ἔδικτον, ἤτοι βασιλικὸν ἔγγραφον ὁρισμόν, ὅτι νὰ ψάλληται τὸ Τρισάγιον εἰς ὅλας τὰς Ὀρθοδόξους Ἐκκλησίας τοῦ Θεοῦ.