Τῇ ΚϚ’ (26ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου καὶ πανενδόξου Μεγαλομάρτυρος καὶ θαυματουργοῦ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ τοῦ Μυροβλύτου.

ΕΙΚΟΝΑ
Θαυμάσιον ἀρχαίον ψηφιδωτὸν τοῦ Ἁγίου
Μεγαλομάρτυρος ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ εἰς τὸν ἐν Θεσσαλονίκῃ
περίλαμπρον Ναὸν αὐτοῦ. Ἔργον Ζʹ αἰῶνος.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ὁ Μεγαλομάρτυς καὶ Ἀθλητὴς τοῦ Χριστοῦ ἦτο κατὰ τοὺς χρόνους Διοκλητιανοῦ καὶ Μαξιμιανοῦ τῶν βασιλέων [σπδ’-τε’ (284-305)], κατήγετο δὲ ἀπὸ τὴν Θεσσαλονίκην, εὐσεβὴς ὢν ἀνέκαθεν ἐκ γονέων καὶ διδάσκαλος τῆς εἰς Χριστὸν πίστεως. Ὅταν δὲ μετέβη εἰς τὴν Θεσσαλονίκην ὁ καῖσαρ τότε Μαξιμιανὸς Γαλέριος, ὁ μέγας Δημήτριος συνελήφθη καὶ ἐρρίφθη εἰς τὴν φυλακήν, διότι ἦτο περιβόητος κατά τε τὴν εὐσέβειαν καὶ τὴν εἰς Χριστὸν πίστιν. Ἐπειδὴ δὲ ὁ βασιλεὺς [1] ἐκαυχᾶτο δι’ ἄνθρωπόν τινα, Λυαῖον ὀνομαζόμενον, ὁ ὁποῖος ὑπερέβαλλε τοὺς ἄλλους κατὰ τὸ μέγεθος τοῦ σώματος καὶ κατὰ τὴν ἀνδρείαν, καὶ ἐπειδὴ παρεκίνει τοὺς Θεσσαλονικεῖς νὰ εἰσέλθωσιν εἰς τὸ στάδιον καὶ νὰ πολεμήσωσι μὲ αὐτόν, διὰ τοῦτο νέος τις, Χριστιανὸς κατὰ τὴν πίστιν, ὀνομαζόμενος Νέστωρ, ἐπῆγε πρὸς τὸν Ἅγιον Δημήτριον εὑρισκόμενον εἰς τὴν φυλακὴν καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν· «Δοῦλε τοῦ Θεοῦ, θέλω νὰ πολεμήσω μὲ τὸν Λυαῖον. Ὅθεν παρακάλεσον τὸν Κύριον ὑπὲρ ἐμοῦ». Ὁ δὲ Ἅγιος ἐσφράγισε τὸ μέτωπον αὐτοῦ καὶ εἶπε· «Καὶ τὸν Λυαῖον θέλεις νικήσει καὶ διὰ τὸν Χριστὸν θέλεις μαρτυρήσει». Ὅθεν ἐκ τοῦ λόγου τούτου τοῦ Ἁγίου λαβὼν θάρρος ὁ Νέστωρ καὶ δύναμιν εἰς τὴν ψυχήν του, εὐθὺς ἐπήδησεν εἰς τὸ στάδιον λέγων· «Ὁ Θεὸς τοῦ Δημητρίου βοήθει μοι!» καὶ πολεμήσας μὲ τὸν Λυαῖον ἐθανάτωσεν αὐτόν, καταβαλὼν οὕτω καὶ τὴν ὑπερηφάνειαν ἐκείνου καὶ τὸ καύχημα τοῦ βασιλέως.

Ὁ βασιλεὺς λοιπὸν αἰσχυνθεὶς ἐλυπήθη καὶ ὠργίσθη συγχρόνως, καὶ ἐπειδὴ ἔμαθεν, ὅτι ὁ Μέγας Δημήτριος παρεκίνησεν εἰς τοῦτο τὸν Νέστορα, ἔστειλε στρατιώτας καὶ προσέταξεν αὐτοὺς νὰ κατατρυπήσωσι μὲ λόγχας τὸν Ἅγιον ἐν τῇ φυλακῇ, διότι ἐγένετο αἴτιος τῆς σφαγῆς τοῦ Λυαίου. Γενομένου δὲ τούτου, εὐθὺς ὁ Μέγας Δημήτριος παρέδωκε τὴν ἁγίαν ψυχήν του εἰς χεῖρας Θεοῦ· πολλὰ δὲ θαύματα καὶ ἰατρείας παραδόξους ἐποίει μετὰ θάνατον. Ἔπειτα κατὰ προσταγὴν τοῦ βασιλέως ἀπεκεφαλίσθη καὶ ὁ Ἅγιος Νέστωρ. Τοιουτοτρόπως ἔλαβε χώραν ὁ θάνατος τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου, καὶ τὸ νεκρὸν αὐτοῦ λείψανον ἔκειτο κατὰ γῆς ἐρριμμένον· Χριστιανοὶ δέ τινες, λαβόντες αὐτό, τὸ ἐκήδευσαν καὶ ἐνεταφίασαν εἰς τὴν γῆν.

Δοῦλος δέ τις τοῦ Ἁγίου, ὀνόματι Λοῦπος, ὁ ὁποῖος ἵστατο πλησίον τοῦ Ἁγίου ὅτε ἐλάμβανε τὸν ὑπὲρ Χριστοῦ μακάριον θάνατον, βαλὼν τὸ αἷμα τοῦ Μάρτυρος ἐπάνω εἰς τὸ τοῦ Ἁγίου ἐπανωφόριον, ὁμοίως καὶ τὸν δακτύλιον τοῦ Ἁγίου καὶ χρίσας αὐτὸν μὲ τὸ αἷμά του, ἐποίει διὰ μέσου αὐτῶν πολλὰ θαύματα καὶ τεράστια, ὥστε ἐνεπλήσθη ὅλη ἡ πόλις τῆς Θεσσαλονίκης ἀπὸ τὴν φήμην τῶν τοιούτων θαυμάτων. Ὅθεν δὲν ἦτο δυνατὸν νὰ ὑπομένῃ τοῦτο ὁ φθόνος τοῦ διαβόλου, οὐδὲ νὰ μὴ τὰ μάθῃ ὁ βασιλεύς· διὰ τοῦτο συνελήφθη ὁ καλὸς οὗτος ὑπηρέτης Λοῦπος καὶ ἐφονεύθη παρευθύς, γενόμενος καὶ αὐτὸς Μάρτυς τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.

   

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

  

Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε περὶ τῶν τότε βασιλέων ἐν κειμένῳ καὶ ὑποσημ. σελ. 568.