ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ὁ ἐν Ἁγίοις πατὴρ ἡμῶν, ἀγαπήσας τὸν Χριστὸν ἐκ νεαρᾶς ἡλικίας, ἐστόλισε τον ἑαυτόν του μὲ ὅλας τὰς ἀρετάς. Ὅθεν καὶ μετὰ τον θάνατον τοῦ τότε ἁγιωτάτου Πάπα Ἀλεξανδρείας ἐχειροτονήθη ἐκ θείας Προνοίας Ἐπίσκοπος Ἀλεξανδρείας, παρὰ τῶν ἐν Ἀλεξανδρείᾳ Ἐπισκόπων, συμφωνοῦντος καὶ τοῦ φιλοχρίστου λαοῦ, γενόμενος οὕτω διδάσκαλος ἀκριβὴς τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ τῆς κατὰ Θεὸν ἐναρέτου πολιτείας. Ἐδίδασκε δὲ τὴν ἀρετὴν ὁ ἀοίδιμος μᾶλλον διὰ τῶν ἔργων ἢ διὰ τοῦ λόγου, ἐπειδὴ ἦτο πρᾷος, ταπεινός, ἐλεήμων, σώφρων, ὀρφανῶν πατήρ, χηρῶν ὑπερασπιστής, ὁδηγὸς τῶν πεπλανημένων, ἰατρὸς τῶν ἀσθενῶν καὶ τῶν λυπουμένων παρηγορία. Ὅθεν ἔβλεπε πᾶς τις, ὅτι ὅλοι οἱ Χριστιανοὶ ἔχαιρον καὶ ηὐφραίνοντο διὰ τοῦτον τὸν Ἅγιον. Ἀλλ’ ὁ σκανδαλοποιὸς διάβολος ἐνέπνευσεν εἰς τὸν βασιλέα Λέοντα Ε’ τὸν Ἀρμένιον τὸν ἐν ἔτει ωιγ’ (813) βασιλεύσαντα γνώμην μιαρωτάτην, δηλαδὴ τὸ νὰ ἀποβάλῃ τὴν προσκύνησιν τῶν ἁγίων Εἰκόνων· διὸ καὶ ἔπεισεν αὐτὸν νὰ φέρῃ ἐξ Ἀλεξανδρείας εἰς Κωνσταντινούπολιν σιδηροδέσμιον τὸν Ἅγιον τοῦτον Γρηγόριον.
Παραστὰς λοιπὸν ὁ ἀοίδιμος Γρηγόριος ἔμπροσθεν τοῦ βασιλέως ἤλεγξεν αὐτὸν ἐνώπιον τῆς συγκλήτου καὶ τῶν ἀρχόντων, ἀποκαλῶν αὐτὸν αἱρετικὸν καὶ ἄθεον καὶ ἀσεβῆ. Ὁ δὲ τύραννος, μὴ ἀνεχόμενος τὰς ὕβρεις ταύτας, κατεξέσχισε τὰς σάρκας του μὲ τὰς πληγὰς τῶν βουνεύρων. Ὁ Ἅγιος ὅμως εὐχαρίστως ὑπομένων τὸν δαρμόν, ἔλεγεν εἰς τοὺς παρεστῶτας: «Διὰ τὴν ἁγίαν Εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ μου ἕτοιμος εἶμαι νὰ κατακοπῶ καθ’ ὅλα τὰ μέλη τοῦ σώματός μου». Ταῦτα δὲ ἀκούσας ὁ παρανομώτατος βασιλεύς, ἐπρόσταξε νὰ ἐξορισθῇ ὁ Ἅγιος· ἀπελθὼν δὲ εἰς τὴν ἐξορίαν ὁ τοῦ Χριστοῦ Ὁμολογητὴς καὶ ἐκεῖ διανύσας τρία ὁλόκληρα ἔτη, παρέδωκε τὴν ψυχήν του εἰς χεῖρας Θεοῦ, παρὰ τοῦ ὁποίου ἔλαβε τὸν τῆς Ὁμολογίας στέφανον.