Γιουγκοσλαβίᾳ. Ἔργον ΙΓʹ αἰῶνος.
Η ΕΙΣΟΔΟΣ τῆς Κυρίας Θεοτόκου εἰς τὸν νομικὸν ναὸν ἐπροξένησεν εἰς τοὺς Ὀρθοδόξους Χριστιανους ἑορτὴν θαυμαστὴν καὶ παγκόσμιον, ἐπειδὴ ἐγένετο αὕτη μὲ παράδοξον τρόπον καὶ ἦτο προοίμιον τοῦ μεγίστου καὶ φρικτοῦ Μυστηρίου τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου, τὸ ὁποῖον διὰ τῆς Θεοτόκου ἔμελλε νὰ γίνῃ εἰς τὸν κόσμον. Ἔλαβε δὲ τὴν ἀφορμὴν ἡ ἑορτὴ τῶν Εἰσοδίων ἀπὸ τὴν ἑξῆς ὑπόθεσιν: Ἡ παναοίδιμος Ἄννα, ἐπειδὴ ὅλην σχεδὸν τὴν ζωήν της διῆλθε στεῖρα, χωρὶς νὰ γεννήσῃ παιδίον, παρεκάλει τὸν Δεσπότην τῆς φύσεως μετὰ τοῦ συζύγου της Ἰωακεὶμ νὰ χαρίσῃ εἰς αὐτοὺς τέκνον, καὶ ἂν ἐπιτύχωσι τοῦ ποθουμένου, εὐθὺς νὰ ἀφιερώσωσιν αὐτὸ εἰς τὸν Θεόν. Ὅθεν ἐγέννησεν ἡ Ἄννα παραδόξως τὴν πρόξενον γενομένην τῆς σωτηρίας τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων, τὴν καταλλαγὴν καὶ φιλίωσιν τοῦ Θεοῦ μετὰ τῶν ἀνθρώπων, τὴν αἰτίαν τῆς ἀναπλάσεως τοῦ πεσόντος Ἀδὰμ καὶ τῆς τούτου ἐγέρσεως καὶ θεώσεως· αὐτήν, λέγω, τὴν Πανυπέραγνον καὶ Δέσποιναν Θεοτόκον Μαρίαν.
Ὅταν λοιπὸν ἡ θεόπαις Μαριὰμ ἔγινε τριῶν ἐτῶν, ἔλαβον αὐτὴν οἱ γονεῖς της καὶ τὴν προσέφεραν κατὰ τὴν σημερινὴν ἡμέραν εἰς τὸν ναόν, καὶ πληροῦντες τὰς ὑποσχέσεις των, ἀφιέρωσαν τὴν θυγατέρα αὐτῶν εἰς τὸν χαρισάμενον ταύτην Θεόν. Παραδίδουσι δὲ αὐτὴν εἰς τοὺς ἱερεῖς καὶ μάλιστα εἰς τὸν τότε ἀρχιερέα Ζαχαρίαν, ὁ ὁποῖος ταύτην παραλαβὼν εἰσήγαγεν εἰς τὸ ἐνδότατον τοῦ ναοῦ, ὅπου μόνος ὁ ἀρχιερεὺς ἅπαξ τοῦ ἔτους εἰσήρχετο [1] καὶ τοῦτο ἐποίησε κατὰ βούλησιν Θεοῦ, ὅστις ἔμελλε μετ’ ὀλίγον νὰ γεννηθῇ ἐξ αὐτῆς, πρὸς ἀνάπλασιν καὶ σωτηρίαν τοῦ κόσμου. Ἐκεῖ λοιπὸν ἡ Παρθένος διέμεινε δώδεκα ἔτη, τρεφομένη μὲν ξενοπρεπῶς ἀπὸ τὸν Ἀρχάγγελον Γαβριὴλ μὲ τροφὴν οὐράνιον, ἀξιουμένη δὲ τῆς τοῦ Θεοῦ ἐμφανείας, ἕως ὅτου ἐπλησίασεν ὁ καιρὸς τοῦ θείου Εὐαγγελισμοῦ καὶ τῶν οὐρανίων καὶ ὑπερφυσικῶν ἐκείνων μηνυμάτων, τὰ ὁποῖα ἐμήνυον, ὅτι ὁ Θεὸς ηὐδόκησε νὰ σαρκωθῇ ἐξ αὐτῆς φιλανθρώπως, ἵνα ἀναπλάσῃ τὸν φθαρέντα ὑπὸ τῆς ἁμαρτίας κόσμον. Τότε δὲ ἡ Θεοτόκος ἐξελθοῦσα ἀπὸ τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων, παρεδόθη εἰς τὸν μνήστορα Ἰωσήφ [2], ἵνα ἐκεῖνος ὑπάρχῃ φύλαξ καὶ μάρτυς τῆς παρθενίας αὐτῆς καὶ ἵνα ὑπηρετήσῃ τόσον εἰς τὸν ἄσπορον τόκον της, ὅσον καὶ εἰς τὴν φυγήν της εἰς Αἴγυπτον καὶ εἰς τὴν ἀπ’ ἐκείνης ἐπάνοδον εἰς τὴν γῆν Ἰσραήλ [3].
Ὑποσημειώσεις
[1] Ὁ Ἀθηνῶν Μελέτιος γράφει οὐχὶ ὀρθῶς ὅτι ἦτο τόπος κεχωρισμένος εἰς τὸν ναόν, ὅπου μόναι αἱ παρθένοι ἔμενον καὶ σὺν αὐταῖς ἔμενε καὶ ἡ Θεοτόκος· καὶ αἱ μὲν ἄλλαι παρθένοι ἐξήρχοντο μετὰ τὴν ἀπόλυσιν καὶ διηυθύνοντο εἰς τὸν οἶκον αὐτῶν, μόνη δὲ ἡ Θεοτόκος προσεκαρτέρει εἰς τὸν ναόν. Διότι ὄχι εἰς τὸν οἶκον τῶν παρθένων, ἀλλ’ εἰς αὐτὰ τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων εἰσῆλθεν ἡ Θεοτόκος, καὶ ἐκεῖ ἔμεινε τρεφομένη ὑπὸ θείου Ἀγγέλου. Ἂν δὲ καὶ ἐφαίνετο ἄτοπον νὰ εἰσέλθῃ γυνὴ εἰς τὸ ἐνδότατον τοῦ ναοῦ, τὸ φαινόμενον ὅμως αὐτὸ ἄτοπον διώρθωσεν ὁ Ζαχαρίας εἰπὼν εἰς τὸν λαόν, ὅτι ὁ Θεὸς δεικνύει εἰς τὸ ἔμπροσθέν του κρεμάμενον Λογεῖον, ὅτι θέλει νὰ ἔμβῃ ἡ Παρθένος εἰς αὐτὰ τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων καὶ οὕτως ἔπεισε τὸν λαὸν καὶ ἐδέχθησαν νὰ ἐμβάσῃ τὴν Παρθένον ἐκεῖ. Τοιουτοτρόπως γράφων ὁ Θεοφύλακτος Βουλγαρίας εἰς τὸν λόγον του περὶ τῶν Εἰσοδίων λύει θαυμασίως τὸ ὑπό τινων φαινόμενον ἄτοπον τῆς εἰς τὰ Ἅγια εἰσόδου τῆς Θεοτόκου. Ἀφοῦ ὅμως ἡ Κυρία Θεοτόκος ἐγέννησε τὸν Κύριον, συνηρίθμησε ταύτην ὁ Ζαχαρίας μετὰ τῶν ἐν τῷ Ναῷ προσκαρτερουσῶν παρθένων, ὡς Παρθένον οὖσαν καὶ μετὰ τόκον, διὸ καὶ ἐφονεύθη, ὡς λέγει ὁ Μέγας Βασίλειος εἰς τὸν λόγον του περὶ τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως.
[2] Σημείωσαι, ὅτι ἀφοῦ ἐμνηστεύθη ὁ Ἰωσὴφ τὴν Παρθένον, παρῆλθον τέσσαρες μῆνες καὶ ἔπειτα εὐηγγελίσθη ἡ Θεοτόκος, καθὼς λέγει Ἱππόλυτος ὁ Θηβαῖος εἰς τὸ χρονικὸν Σύνταγμα. Οὗτος δὲ εἶναι ὄχι ὁ παλαιὸς Ἱππόλυτος ὁ Πάπας Ρώμης, καθὼς σφαλερῶς ὑπέλαβε Νικηφόρος ὁ Κάλλιστος (βιβλ. βʹ κεφ. γʹ τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἱστορίας) ἀλλὰ ὁ νέος, ὅστις ἔζησε μετὰ τὸν παλαιὸν ὑπὲρ τὰ ἑπτακόσια ἔτη.
[3] Τρεῖς λόγοι εἰς τὰ Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου· αʹ) Δαμασκηνοῦ Ὑποδιακόνου τοῦ Στουδίτου, βʹ) Μακαρίου τοῦ Σκορδίλη καὶ γʹ) Ταρασίου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, καταχωρίσθησαν ἐν παραρτήματι εἰς τὸν Βʹ τόμον «Μὴν Φεβρουάριος» τοῦ ὁποίου ἡ ὕλη τυγχάνει ὀλιγωτέρα.